ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Ο φθόνος υποτιμά τη μεγαλοφυΐα ακόμα και του Ομήρου ~ Ποιους, τελικά φθονούμε και γιατί;

ο-φθόνος-υποτιμά-τη-μεγαλοφυΐα-ακόμα-κ-462921

Του Θωμά Στραβέλη, συγγραφέα – πανεπιστημιακού

Οι φθονεροί δεν ευχαριστιούνται τόσο με τα δικά τους αγαθά, όσο με τις συμφορές των άλλων. Με δηλητήριο σαλεύουνε, στο σούσουρο, τα στόματά τους. Πολλά, για σένα που φθονούν, αλέθει ο νους τους. Και δεν το αντέχουν πια, που νιώθουν να στέκεσαι ενάρετος, στην καρδιά της γης, και να σου ανοίγουν οι στράτες όλες!

Βλέπετε, η ανθρώπινη φύση κλείνει μέσα της τρία πράγματα: τη φιλονικία, τη ζηλοτυπία και το φθόνο. Οι ζωντανοί θα φθονούνται, πάντα, από τους αντίζηλούς τους, ενώ όσοι δεν φέρνουν εμπόδια, δηλαδή οι νεκροί, θα τιμούνται με συμπάθεια αδιαφιλονίκητη. Το συναίσθημα, λοιπόν, του φθόνου είναι φυτεμένο στον άνθρωπο απ’ την ώρα της γέννησής του.

Φθόνος, μία σκιά που ρίχνει η επιτυχία, μία από τις πιο ειλικρινείς μορφές αναγνώρισης της αξίας του άλλου, σκουριά που τρώει το σίδερο, αλλά και την ψυχή τού φθονερού. Και τι παράξενο! Κανείς δε νιώθει φθόνο γι αυτούς που ζουν μακριά του. Όμως, πάντα θα φθονεί ο κεραμιδάς τον κεραμιδά, ο ζητιάνος τον ζητιάνο, ο τραγουδιστής τον τραγουδιστή κι ο εργάτης τον εργάτη. Ο άντρας που δεν τον φθονούν, καμιάν αξία δεν έχει. Κι ο άνθρωπος που δεν στρέφει πάνω του το φθόνο, δεν είναι αξιοζήλευτος. Γιατί ο φθόνος πάει γλιστρώντας κατά τους τρανούς, τους ευτυχισμένους, τους γενναιόψυχους κι αυτούς που κατέχουν θέσεις σημαντικές.

Μερικοί παρομοιάζουν το φθόνο με τον καπνό. Γιατί, ενώ είναι πολύς, στο πρώτο άναμμα των ξύλων και των κλαδιών, όμως, σαν αυτά πυρώσουν, ο καπνός χάνεται. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως πολύ λίγο φθονούν οι άνθρωποι τους γέρους. Αλλά είναι προτιμότερο να σε φθονούν παρά να σε λυπούνται, γι αυτό μη φοβάστε το φθόνο. Να λυπάστε μόνο τον φθονερό, που γίνεται εχθρός του εαυτού του, αφού λύπες εκούσιες τον κατατρώνε. Ο Πλούταρχος μας δίνει μία θαυμαστή διευκρίνηση: «Φθόνος», λέει, «είναι η λύπη που νιώθουμε για τα ξένα αγαθά, και μοχθηρία η ευχαρίστηση που δοκιμάζουμε για τις ξένες συμφορές. Αλλά και τα δύο μαζί προκαλούνται από πάθος άγριο και θηριώδες. Τα γεννάει η κακοήθεια που συναντούμε στον κακεντρεχή χαρακτήρα».

Ο φθόνος είναι πάθος φοβερό και αισχρό, που δεν τολμάει κανείς να το ομολογήσει. Ο φθονερός πεθαίνει, αλλά ο φθόνος, που συμφιλιώνεται δυσκολότερα κι απ’ το μίσος, ποτέ δεν πεθαίνει. Είναι το χειρότερο απ’ όλα τα κακά, γιατί κάνει φθισικό εκείνον που τον έχει. Φθείρει τον άνθρωπο, καθώς ο σκόρος το ρούχο. Στο φθόνο ένα μόνο καλό υπάρχει: Ότι είναι το μεγαλύτερο κακό σ’ εκείνους που τον νιώθουν.

Στον φρόνιμο άνθρωπο δε μπορεί να υπάρχει φθόνος. Οι ανόητοι, όμως, πάντοτε πάσχουν απ’ αυτή την αρρώστια, πού’ ναι έλκος της ψυχής τους. Ο φθόνος είναι παιδί της αλαζονείας, εργάτης της εκδίκησης, αρχηγός μιας μυστικής επανάστασης και ατέλειωτο βάσανο της αρετής. Είναι βόρβορος της ψυχής, δηλητήριο και υδράργυρος, που καταστρέφει τη σάρκα και αποξηραίνει τον μυελό των οστών.

Εσείς, πάντως, μη φθονείτε τους πρωτεύοντες, αλλ’ αμιλλάσθε να εξισωθείτε μαζί τους, αφού γίνετε έντιμοι. Μη διαβάλλετε πια τους άλλους και μη δηλητηριάζετε με άδικες κατηγορίες τους ανταγωνιζόμενους. Γίνετε εκείνοι οι φρόνιμοι, που έμαθαν να λογαριάζουν ειρηνικά, και πιο συνετά την πράξη! Του δόλου ο καιρός πέρασε, ας σηκωθούμε ορθοί, τα μάτια τέσσερα να κρατήσουμε. Κι εσύ, παππού, ξύπνα. Είναι καιρός να’ ρθείς ξανά στ’ αμπέλοχώραφά σου, χερσέψαν πια και θέλουνε βαρβάτο αλέτρι. Ξύπνα, παππού, τ’ αντρίκεια σου άρματα να ξαναζώσεις πάλι. Ανέβα από τη γη, γίνε σάρκα στο σπλάχνο μας, φανερώσου…

#Tags

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου