Αφιέρωμα στο τιμητικό λεύκωμα «Γιάννενα. Οι θησαυροί της πατρίδος μου» της συμπατριώτισσας Αμαλίας Συκοβέλη – Καπότση
«Η Ηπειρωτική Αδελφότητα για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας που έχει καθιερωθεί να εορτάζεται την 8η Μαρτίου κάθε χρόνο, πιστεύει ότι είναι ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός, είναι μια ευκαιρία για ενημέρωση, προβληματισμό, στοχασμό αλλά και επιβράβευσης των αγώνων της γυναίκας. Είναι γεγονός πως οι γυναίκες μέσα από τις οργανώσεις τους τόσο στην Ευρώπη αλλά κυρίως στη χώρα μας και με καθημερινούς αγώνες, πετύχανε πολλά για το ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία, την οικογένεια, την οικονομία, την πολιτική.
Η παγκόσμια ημέρα Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, συμβολίζει τις κατακτήσεις για όλες τις γυναίκες του κόσμου, για αλλαγή σε στάσεις ζωής και νοοτροπίας, σε όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και τις προσπάθειες για ισότητα δικαιωμάτων και ευκαιριών. Γι’ αυτό η ημέρα αυτή στη χώρα μας πρέπει να είναι ημέρα περίσκεψης και καθημερινού αγώνα από όλους, στηρίζοντας έτσι τη μάνα, το γονιό, την οικογένεια, απαντώντας στις αξιώσεις της κοινωνίας, επανασυνθέτοντας τον διαταραγμένο κοινωνικό ιστό από την οικονομική κρίση και την ανεργία.
Για αξιοπρέπεια, σεβασμό και κοινωνική πρόοδο στην γυναικεία φύση.
Μέσα από αυτό το άρθρο, η Ηπειρωτική αδελφότητα αποδίδει φόρο τιμής στους αγώνες της γυναικείας μορφής και εκπληρώνει μια πράξη αναγνώρισης στο πρόσωπο της συμπατριώτισσας Αμαλίας Συκοβέλη-Καπότση, που η μοίρα την διάλεξε να ζήσει την ζωή της από τα 18 της χρόνια μακριά από τα αγαπημένα της Γιάννενα. Οι σπουδές της στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της ΑΣΟΕΕ, η επάρκεια τεσσάρων ξένων γλωσσών και το δίπλωμα λογοτεχνίας από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης την κατήρτισαν τόσο, που επάξια μπορεί να ενταχθεί στις γυναίκες που αγωνίσθηκαν για ένα καλύτερο μέλλον. Σήμερα ζει στο Βόλο. Με τον άντρα της, τους γιούς της, τις νύφες και τα τρία εγγόνια της. Αγάπησε τη νέα πατρίδα, το Βόλο. Όμως, κοντά μισόν αιώνα, τα μάτια της ψυχής της είναι στραμμένα στην γενέτειρά της, τα λιμνοχαϊδεμένα Γιάννενα. Απόσπασμα από το λεύκωμα. «Είναι χαρά και τιμή σε μας τους Γιαννιώτες να λέμε γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Ήπειρο. Φύγαμε πολλοί κάποτε από εκεί για διάφορους λόγους. Αγαπήσαμε τις νέες μας πατρίδες. Ριζώσαμε τώρα σε αυτές. Όμως τα μάτια της ψυχής μας είναι στραμμένα στην γενέτειρα μας τα Γιάννενα».
Η Αμαλία, όπως λέει η ίδια, εμπνεύστηκε από τους θησαυρούς της πατρίδος της, με σκοπό την έκδοση ενός εικονογραφημένου λευκώματος. Τρυφερή κίνηση προσφοράς το καλαίσθητο λεύκωμα που και από το εξωτερικό του ακόμη σχήμα και χρώμα, σε παραπέμπει άμεσα στα ξακουστά Γιάννενα. Γυναίκα συμπατριώτισσα που εκπλήρωσε τον στόχο, το όνειρό της, μετά από μια περιπέτεια σκληρής και δύσκολης εμπειρίας, αφιερώνοντας έτσι τις εικόνες και την θύμηση των νεανικών της χρόνων της ιδιαίτερης πατρίδας της στα Γιάννενα, με οδηγό τον δικός της μικρό άγγελο τον εγγονό της αείμνηστο Λευτεράκη να μας ξεναγεί σελίδα – σελίδα στην ιστορία. Η περιπέτειά του αντιμετωπίστηκε στωικά και υπομονετικά, τόσο από την ίδια (ως ηπειρώτικη ψυχή) όσο και από όλη την οικογένεια. Ετσι το διάλεξε η μοίρα για εκείνο.
«Εχει ο θεός» αναφέρεται σε μια εικόνα, του εν λόγω λευκώματος, που απεικονίζεται με καλλιγραφικά κεντημένα γράμματα και αφορά κάδρο από στόλισμα παλιού γιαννιώτικου σπιτιού. Φράση γνωστή στις χριστιανικές οικογένειες που καθορίζει την ελπίδα και την αισιοδοξία για το αύριο. Μέσα από τέτοιου είδους λεπτομέρειες η συγγραφέας αποτυπώνει εκτός των άλλων και τα στολίδια του σπιτιού και κατ’ επέκταση τη χαρά της ζωής.
Απόσπασμα από το λεύκωμα. Μπάντες-κάδρα, στόλιζαν τους ξύλινους τοίχους ανάμεσα στα ζωγραφισμένα τζάμια. Τι ήταν οι μπάντες; Τότε δεν υπήρχαν ζωγραφικοί πίνακες. Οι γυναίκες κεντούσαν τις μπάντες με λουλούδια και πουλάκια και έγραφαν επάνω «Καλημέρα», «Εχει ο θεός», «Το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον». Σηκωνόσουν το πρωί και κοιτάζοντας τα γραφόμενα πάνω στα κάδρα-μπάντες, γέμιζε η ψυχή σου μηνύματα χαράς και ελπίδας. Τι όμορφες που ήταν! Αληθινά αριστουργήματα. Εκεί ήταν κρεμασμένο και το κεντημένο τσαντάκι που είχε μέσα το χτενάκι και το μπουμπάρι. Τι ήταν το μπουμπάρι; Το βάζαν οι γυναίκες στα μαλλιά τους. Ηταν ένα φουσκωμένο ημικύκλιο και βοηθούσε να γίνουν τα μαλλιά κότσος. Στον καναπέ του καλού δωματίου καμάρωνε νωχελικά η κουκλίτσα. Πενηντάρες τι την θέλανε την κούκλα; Σ’ όλα τα σπίτια υπήρχε για στολίδι. Κατάλοιπο και η κούκλα και απωθημένο της στέρησης εκείνης της σκληρής εποχής των πολέμων. Το σπίτι με τη γέφυρα και τη βαριά ξύλινη πόρτα με τα μεγάλα καρφιά στην είσοδο, δεν υπάρχει πια. Στη θέση του βρίσκεται σήμερα μια πολυτελής πολυκατοικία. Για μας τους παλιούς Γιαννιώτες το σπίτι αυτό βρίσκεται στην καρδιά μας. Οι νεώτεροι, που δεν το γνώρισαν ποτέ, το θαυμάζουν σε όλα τα μουσεία της πόλης μας, όπου υπάρχουν πίνακες εποχής.
Αυτά αλλά και πολλά άλλα ενδιαφέροντα θέματα, απομεινάρια μιας άλλης γνήσιας και ανθρώπινης εποχής μας δίνει απλόχερα η Αμαλία στους θησαυρούς της πατρίδος της, στο λεύκωμά της. Η Αρχαιότητα, το Βυζάντιο, η Οθωμανική Αυτοκρατορία, το Έπος του ΄40 και η Απελευθέρωση των Ιωαννίνων, συντάσσονται μέσα από το κεφάλαιο μιας ιστορικής αναδρομής που την δίνει απλοϊκά και κατανοητά η συγγραφέας μας. Γραμματιζούμενοι, έμποροι η ασημουργία και η Ηπειρωτική ευεργεσία σηματοδοτούν και εμπλουτίζουν τα κείμενα. Στο Κάστρο, στο Τζαμί, στο Μόλο και στην Κυρά Φροσύνη, στο πάρκο και στο άγαλμα του Βελισάριου, στο Θέατρο της Δωδώνης, στο Σπήλαιο του Περάματος, στο Δρίσκο, στο νησάκι της Παμβώτιδας, στο μοναστήρι του Ντουραχάν και στο Μπιζάνι μας ταξιδεύει περιγραφικά, ως καλή οικοδέσποινα, μέσα από το κεφάλαιο οδοιπορικό στα Γιάννενα. Ζαγόρια-Πάπιγγο, φαράγγι του Βίκου, ποταμός Βοϊδομάτης, Κόνιτσα, Μονή Παναγίας Μολυβδοσκέπαστης, Μέτσοβο, Πρέβεζα, Ζάλογγο, Σούλι, Κούγκι, Πάργα, Σύβοτα, Ηγουμενίτσα και Άρτα είναι μια ποιητική εξόρμηση από τα Γιάννενα, που παραθέτει στις σελίδες του το λεύκωμα. Ο Αλή Πασάς και η κυρά Φροσύνη, θρύλοι και παραδόσεις, προσωπικά στιγμιότυπα, αναμνήσεις από τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια, συνθέτουν άριστα σκηνοθετημένες εικόνες του Ηπειρώτικου αυτού τόπου.
Είμαστε υπερήφανοι και Συγχαίρουμε την Αμαλία Συκοβέλη-Καπότση που με ζέση και νοσταλγία ανέδειξε τα πάτρια εδάφη στην συγγραφική της εργασία «Γιάννενα. Οι θησαυροί της πατρίδος μου». Τόσο η ανάδειξη αυτού του λευκώματος όσο και η προώθησή του είναι σημαντική, αφού τα έσοδα από την πώλησή του διατίθενται για ιερό-φιλανθρωπικό σκοπό προς τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο. Κοστίζει 20€ και μπορεί κανείς να το προμηθευτεί από την ίδια ή και μέσω της Αδελφότητας.
Η Ηπειρωτική Αδελφότητα του Νομού Μαγνησίας είναι υπερήφανη για τα άξια τέκνα της, τις γυναίκες που ζουν και διαπρέπουν στην πόλη μας».
