Γράφει ο Φάνης Δημουλάς, Φοιτητής Γεωπονικής Σχολής Αθηνών
Εαν ο Αλφρεντ Χίτσκοκ γύριζε ποτέ μια ταινία βασισμένη στις διαπραγματεύσεις της ευρωπαϊκής ένωσης, τις βασισμένες στην αλληλεγγύη των λαών, δεν θα μπορούσε να αποτυπώσει καλύτερα τη βία, την ίντριγκα και την σύγκρουση των πρωτόγονων ενστίκτων του ανθρώπου.
Η ταινία όμως τελείωσε και όπως κάθε αριστούργημα έχει επιπτώσεις στην εξελικτική πορεία της εκάστοτε τέχνης την οποία προάγει, έτσι και τα δρώμενα των τελευταίων 20 ημερών θα προκαλέσουν domino εξελίξεων στην ευρωπαϊκή πολιτική η οποία ας είμαστε ειλικρινείς κατά κανόνα είναι άοσμη και άχρωμη σαν ευγενές αέριο (στην επιφάνεια). Η διάγνωση των επιπτώσεων αυτών στο status quo σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και η ανταπόκριση των φορέων εξουσίας είναι πολύ πιθανό ότι θα αλλάξει την οικονομική και πολιτειακή δομή της όπως την ξέρουμε μέχρι στιγμής.
Εγχώρια το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης μεταφράζεται σε ευκαιρία ώστε η κυβέρνηση να δώσει δείγμα γραφής στους Ευρωπαίους εταίρους. Ας είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Πολλές φορές έχουμε ακούσει εξαγγελίες παρόμοιας υφής, πρώτοι από όλους εμείς θα έπρεπε να είμαστε δύσπιστοι και να ελέγχουμε συνεχώς την κυβέρνηση στις δράσεις της. Η συμπεριφορά των εταίρων αποτυπώνει κυρίως αυτή τη δυσπιστία. Τα οφέλη ή οι ποινές που θα βρουν την πατρίδα μας ως αποτέλεσμα από την αμφίδρομη σχέση μας με την Ευρώπη θα εξαρτηθούν από την επιτυχία της κυβέρνησης στο έργο της.
Η επιτυχία ή αποτυχία της κυβέρνησης όμως θα έχει αντίκτυπο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Δυστυχώς, για τους διάφορους υπερασπιστές του δόγματος ότι η οικονομική ανάπτυξη περνάει υποχρεωτικά από την οδό εξαθλίωσης η Ελλάδα δεν είναι το μαύρο πρόβατο που απέτυχε να εφαρμόσει το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής μολονότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις έδειξαν πραγματικό ζήλο μόνο στην περικοπή δαπανών (και σαρκίων) και όχι στο ουσιαστικό νοικοκύρεμα του δημοσίου τομέα και της αγοράς. Τα αποδεικτικά στοιχεία που αναβαθμίζουν την παραπάνω θεωρία σε γεγονός είναι πασιφανή σε όσους θέλουν να κοιτάξουν τα οικονομικά στοιχεία. Για να μην κουράσω τους αναγνώστες και να μην μετατρέψω ένα άρθρο με θέμα την πολιτική σε σόου αριθμολαγνίας, μιας και τα στοιχεία είναι άφθονα και συχνά προσφέρουν πλήθος ερμηνειών ως προς τι σημαίνουν και γιατί είναι αυτά που είναι θα αναφερθώ σε τρείς δηλώσεις του Pierre Moskovici στις 5/2/2015 : α) H μείωση των τιμών πετρελαίου και η οικονομική πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης είναι μια καλοδεχούμενη ένεση στο μπράτσο της ευρωπαϊκής οικονομίας. β) Το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι λίγο πιο φωτεινό από όσο έδειχναν τα προγνωστικά που είχαμε την τελευταία φορά. γ) Η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να είναι ανεπαρκής για σημαντικές βελτιώσεις στον τομέα της εργασίας (δηλαδή στην ανεργία και κατά επέκταση και στις αυξήσεις των μισθών). Για να εμπλουτίσουμε την εικόνα όμως πρέπει να πούμε ότι οι λαοί της Ευρώπης με τους Ελληνες να πρωτοστατούν έχουν υποστεί πρωτόγνωρη οικονομική βία (ενδεικτικά αναφέρω ότι το 2013 μετρήθηκαν 12 εκατομμύρια φτωχοί στη Γερμανία δηλαδή το 1/7 του πληθυσμού) με μόνο αποτέλεσμα μια αναιμική ανάπτυξη. Με δεδομένη την αστάθεια της διεθνούς οικονομίας και τις διενέξεις ανάμεσα σε ανατολή και δύση το φως στο τούνελ που διαφαίνεται είναι μάλλον τρένο που έρχεται να μας πατήσει και όχι η έξοδος προς την ανάπτυξη.
Η κόπωση των λαών από τη βάναυση αυτή λιτότητα με την οποία δεν ερωτήθηκαν ποτέ αν συμφωνούν έχει επιπτώσεις εκτός των οικονομικών, σαν μεταστατικός καρκίνος που επεκτείνεται στα υπόλοιπα υγιή όργανα του οργανισμού απειλεί την πολιτική ενότητα της Ευρώπης. Η ρωσική εξωτερική πολιτική πλέον εξόφθαλμα στοχεύει να εκμεταλλευτεί τις αποσχιστικές τάσεις εντός των μεγάλων ευρωπαϊκών εθνών των οποίων κοινός τόπος είναι ο αντίκτυπος της ζοφερής οικονομικής κατάστασης στην πολιτική της οποίας οι εδραιωμένοι αντιπρόσωποι απέτυχαν να δώσουν μια ρεαλιστική προοπτική στο λαό. Τα κινήματα των Podemos (μτφ «μπορούμε») στην Ισπανία και το Sinn Fein (μτφ «εμείς οι ίδιοι») μεταφράζουν την άρνηση των λαών αυτών να ζήσουν χειρότερα στο όνομα μιας θεωρίας που έχει χιλιοαποδειχθεί ως λανθασμένη και αυθαίρετη με θετικό τρόπο. Ταυτόχρονα στην ατμομηχανή της Ευρώπης (δηλαδή Γαλλία και Γερμανία) οι ίδιοι παράγοντες μεταφράζονται με αρνητικό τρόπο. Στη Γερμανία οι μεγαλύτερες εφημερίδες απροκάλυπτα εκφράζουν τις πολιτικές θέσεις του ευρωαρνητικού κόμματος AFD, ενώ στη Γαλλία η δημοτικότητα της Le Pen καλπάζει σε βάρος των αντιπάλων της. Η εικόνα της διαπραγμάτευσης σαφώς δεν βοήθησε στη βελτίωση της εντύπωσης που έχουν οι Ευρωπαίοι για το κοινό τους σπίτι. Η βούληση των λιγότερο ισχυρών λαών συνθλίβεται ανάμεσα σε μια τιτανομαχία ανάμεσα στην πανίσχυρη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και τους αξιωματούχους των ισχυρών χωρών.
Είναι πλέον ορατό ότι στον πολιτικό ορίζοντα της γηραιάς ηπείρου διαδραματίζεται η μητέρα των μαχών ανάμεσα σε ευρω-ρεφορμιστές και ευρω-αρνητές. Η μάχη αυτή θα κριθεί στο ποιος μπορεί καλύτερα να απαντήσει στις οικονομικές ανησυχίες των λαών και η σύγκρουση που θα αποφασίσει προ τα πού θα γύρει η πλάστιγγα είναι αυτή μεταξύ του μετώπου τη ανάπτυξης και του μετώπου της λιτότητας. Εξ αυτού και ο τίτλος του άρθρου. Εαν η λιτότητα κερδίσει η Ευρώπη θα χάσει, τα αντισυστημικά κινήματα που αναδύονται στα PIIGS πρέπει να δείξουν ότι υπάρχει και άλλος δρόμος για τους λαούς της Ευρώπης και στους Ελληνες έλαχε να κάνουν την αρχή. Η επιτυχία λοιπόν της Ελλάδας δεν είναι επιλογή, είναι μονόδρομος διότι θα αποτελέσει ατράνταχτο επιχείρημα για τους υπόλοιπους που ακολουθούν, διαφορετικά είναι πιθανό ότι οι μεταπολεμικές προσπάθειες των λαών της Ευρώπης να έρθουν κοντά με σκοπό το αμοιβαίο όφελος και οι προσδοκίες όλης της οικουμένης να πετύχει ο φάρος ελπίδας που λέγεται Ευρώπη θα πάνε στράφι.
