Του Δημήτρη Αντωνίου, Καθηγητή Αγγλικής
Η σημερινή ημέρα έχει καθιερωθεί διεθνώς, ίσως και παγκοσμίως, ως η Ημέρα των Ερωτευμένων. Χάριν της εξαιρετικής αυτής εορτής και για χάρη όλων των ερωτευμένων επιλέχθηκαν εκατό εκφράσεις, παροιμίες, ρητά και αποφθέγματα διαφόρων λαών και εποχών που αναφέρονται στον έρωτα και τους ερωτευμένους όλου του κόσμου, και επειδή η ελληνική γλώσσα δεν τυγχάνει και παγκόσμιας χρήσης, και επειδή η αγγλική είναι η δεύτερη γλώσσα στην επικράτειά μας, θεωρήσαμε σκόπιμο να παρουσιαστούν τα του έρωτα και στις δύο γλώσσες.
Η συλλογή, μετάφραση και επιμέλεια της όλης ύλης είναι έργο του υπογράφοντος, ο οποίος μας επιφυλάσσει και άλλα δημοσιεύματα στις δύο γλώσσες.
Μιλώντας για τους ερωτευμένους και τον έρωτα, αναπόφευκτα εμπλέκονται ο έρωτας, η αγάπη και βέβαια love.
Ενώ η ελληνική γλώσσα διαθέτει μία υπεροχή έναντι της αγγλικής, διότι ενώ εμείς έχουμε δύο λέξεις, έρωτα και αγάπη, οι Αγγλόφωνοι διαθέτουν μόνο μία, love, η οποία εμπλέκει και τις δύο σημασίες των δύο ελληνικών λέξεων. Ωστόσο, οι Αγγλόφωνοι δανείστηκαν το ελληνικό επίθετο ερωτικός erotic που σχετίζεται ή αφορά σεξουαλική αγάπη, ερωτικά ποιήματα, κάτι που διεγείρει την επιθυμία μας για ερωτική επαφή.
Στα αρχαία ελληνικά η λέξη αγάπη σήμαινε περισσότερο αδελφική αγάπη, φιλανθρωπία, η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο και η αγάπη του ανθρώπου προς το Θεό.
Ο Ερωτας ή Ερως, ο γνωστός θεός του έρωτα και γιος της Αφροδίτης, δηλαδή της θεάς του έρωτα, σημαίνει περισσότερο επιθυμία, πάθος.
Η λέξη αγάπη επικράτησε μέσω του χριστιανισμού και σήμαινε αυτό που ήδη αναφέρθηκε, δηλαδή αδελφική αγάπη. «Ο Θεός αγάπη εστί, αγαπάτε αλλήλους, αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν, κλπ.». Η δε λέξη φιλώ σήμαινε αγαπώ, χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Ιησού προς τον αγαπημένο του μαθητή Πέτρο: «Ει και φιλείς με Πέτρο, φύλαγε τα πρόβατά μου», λόγια που ακούγονται στους ψαλμούς της Μεγάλης Εβδομάδας. Το δικό μας σημερινό φιλώ, κατά τον χριστιανισμό, ήταν το ασπάζομαι, και βέβαια δεν εννοούσαν φιλιά διαρκείας εν τω στόματι…. και περιπτύξεις των γλωσσών.
Εκείνο που πραγματικά αποτελεί ειρωνεία είναι το γεγονός ότι, ενώ ο έρωτας στην αρχαία Ελλάδα υπήρξε η πηγή της δημιουργίας, της τέχνης, της έμπνευσης, της διαιώνισης του ανθρωπίνου είδους, αλλά και όλων των όντων, στο χριστιανισμό η ίδια δύναμη εξορκίστηκε, δαιμονοποιήθηκε, απομονώθηκε, χαρακτηρίστηκε ως η πηγή του κακού και της αμαρτίας. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Αποστόλου Παύλου «Ει τις των οφθαλμών σκανδάλισεν υμάς εξόρυξον αυτόν», με άλλα λόγια αν μας σκανδάλισαν και τα μας μάτια, πρέπει να βγάλουμε τα μάτια μας; Ελπίζω με την καλή σημασία.
Μπορούμε να αισθανόμαστε υπερήφανοι για τους προγόνους μας που χάρις της λατρείας τους για τον έρωτα χάρισαν σε ολόκληρη την ανθρωπότητα μία μοναδική και σπάνια τέχνη που αιωνίως θα υμνεί αλλά και ύμνησε τον έρωτα.
