Η άσκηση προσομοίωσης με το κωδικό όνομα “Πανάκεια” που έκανε ο στρατός για τον μαζικό εμβολιασμό των πολιτών για τον κορονοϊό στη Βρετανία, αποτέλεσε την αφορμή για τον Γιώργο Μπαμπινιώτη να επιπλήξει όσους χρησιμοποιούν ξένες λέξεις και εκφράσεις όπως τα click away και Black Friday, αντιπαραβάλλοντας το παράδειγμα των Βρετανών.
Σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, ο πανεπιστημιακός καθηγητής, λεξικογράφος, και πολιτικός Γιώργος Μπαμπινιώτης αφού αναλύει την ετυμολογία της λέξης πανδημία και της λέξης πανάκεια, αφήνει αιχμές για όσους Έλληνες χρησιμοποιούν ξένες φράσεις στην καθημερινότητά τους, τη στιγμή που οι ξένοι χρησιμοποιούν ελληνικές.
Στην ανάρτησή του αναφέρει τα εξής:
“Πανάκεια. Οι ξένοι έπλασαν πρώτα, κατά τον γαλλικό ελληνογενή όρο épidémie “επιδημία”, το επίσης γαλλικό ελληνογενές pandémie “πανδημία” [> αγγλ. pandemic]. Ας σημειωθεί ότι η λέξη πανδημία στην αρχαία Ελληνική είχε διαφορετική σημασία, σήμαινε “λαϊκή συνέλευση, σύναξη”. Αργότερα (1540) υιοθέτησαν στην Αγγλική την λέξη panacea (Τις μέρες αυτές οι Βρετανοί ονόμασαν Panacea την επιχείρηση εμβολιασμού με στρατιωτική βοήθεια. Τα ελληνικά αντίβαρα τού click away και Black Friday!…”.
“Click away” θέλατε; Καλά να πάθετε…
Υπενθυμίζουμε ότι ο Γιώργος Μπαμπινιώτης το τελευταίο διάστημα έχει κάνει αρκετές παρεμβάσεις στην προσπάθειά του να αποτάξουμε από την καθημερινότητα μας ξένες φράσεις, χρησιμοποιώντας αντί αυτών ελληνικά.
Με αφορμή το “click away” τον νέο όρο που μπήκε στη ζωή μας εν μέσω lockdown ο κ. Μπαμπινιώτης είχε γράψει:
“Και τώρα “click away”. Καλά να πάθετε…” γράφει ο καθηγητής γλωσσολογίας και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών.
“Όσοι “κατάπιαν” το take away, τώρα “καπάκι” θα καταπιούν και το click away! Τους take και τους σήκωσε το take away, τώρα τους click και τους πάτησε το click away! Και ποιος ξέρει τι τους περιμένει λίγο πιο away. Πλακώνει και η μαυρίλα τής Black Friday! Καλά να πάθουν….Εμείς (οι ταπεινοί τής γλώσσας μας) θα λέμε “(παραγγελία) για το σπίτι” το take away και “(παραγγελία) για έξω” το click away. Και θα καταλαβαινόμαστε….Επίσης, —το ξεκαθαρίζω—προσωπικά, έχοντας έντονη την αίσθηση τού χιούμορ και την τάση αυτοσαρκασμού, δεν με θίγουν κάποια άκακα γλωσσικά πειράγματα. Και προσοχή! Δεν είμαι υπέρ τού “καμία ξένη λέξη στην γλώσσα μας”∙ είμαι εναντίον τού “κατακλυσμού τής γλώσσας μας από ξένες λέξεις”. Δεν διαφέρουν αυτά;” γράφει στην ανάρτησή του στο Facebook.
Τι είχε γράψει για το take away
Στην προηγούμενη ανάρτησή του ο Γιώργος Μπαμπινιώτης τα είχε βάλει με το take away, προτείνοντας να το λέμε “για το σπίτι”. Επίσης πρότεινε εναλλακτικές ελληνικές εκφράσεις για το delivery- “για το σπίτι”- και το lockdown να αντικατασταθεί από το “απαγορευτικό”.
Εγραφε ο Γιώργος Μπαμπινιώτης:
“Μάς … take away και μάς σήκωσε με τον κορωνοϊό να καλπάζει και να οδηγούμαστε όλο και περισσότερο ως διατροφική διέξοδο σε… delivery, ενώ συγχρόνως βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από lockdown, γενικό ή mini lockdown. Έλεος (ή “ήμαρτον” που λένε κάποιοι)!
Κι εγώ (“στον κόσμο μου”, εννοώ … τον γλωσσολογικό) μέσα στην πανδημιακή αντάρα να παρακινώ (… “τέτοια ώρα τέτοια λόγια”) τους εναπομείναντες γλωσσικά ευαίσθητους να θρηνολογούμε τουλάχιστον Ελληνικά! Αυτό κι αν είναι “γλωσσική αποκοτιά” εκ μέρους μου…”.
[thetoc.gr]
