Την απόφαση της Ελλάδας να παρέμβει ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης στην ιταλογερμανική διένεξη για το Δίστομο ανακοίνωσε την Τετάρτη στο Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός.
Όπως είπε ο πρωθυπουργός, η διορία για την παρέμβαση λήγει στις 14 Ιανουαρίου.
«Είναι προφανές ότι όλες οι ενέργειές μας έχουν μοναδικό γνώμονα την εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος. Με τις οφειλόμενες πράξεις και ενέργειές μας επιτελούμε χρέος αυτονόητο, να τιμήσουμε εμπράκτως τη μνήμη όσων θυσιάστηκαν για την πατρίδα» είπε ο πρωθυπουργός.
Η προετοιμασία για την παρέμβαση της Ελλάδας στην συγκεκριμένη υπόθεση έγινε με τη συμβολή και συνεργασία Ελλήνων διεθνολόγων και ξένων εμπειρογνωμόνων με εμπειρία του Δικαστηρίου της Χάγης.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Ο δικαστικός «μαραθώνιος» ξεκίνησε το 1995 από τον νομικό και πρώην ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ Ιωάννη Σταμούλη, ο οποίος κατέθεσε αγωγή.
Στην αγωγή οι συγγενείς των θυμάτων του Διστόμου απαίτησαν από το γερμανικό δημόσιο την υλική και ηθική ικανοποίησή τους για τα εγκλήματα που διέπραξαν οι στρατιώτες του Γ’ Ράιχ.
Οι επόμενοι σταθμοί του δικαστικού «μαραθώνιου» ήταν:
• Το 1997 εκδίδεται η υπ΄ αριθ 137/97 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς η οποία δικαιώνει τους Διστομίτες και επιδικάζει αποζημίωση για ψυχική οδύνη
• Το 2000 το Γερμανικό δημόσιο ασκεί αναίρεση ενώπιον του Αρείου Πάγου κατά της αποφάσεως αυτής, υποστηρίζοντας ότι η Γερμανία απολαμβάνει του προνομίου της ετεροδικίας
• Εκδίδεται υπ΄ αριθ 11/2000 απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου η οποία απορρίπτει την αίτηση αναιρέσεως του γερμανικού δημοσίου και έτσι η Γερμανία από εκείνη τη στιγμή οφείλει πλέον να καταβάλει στους Διστομίτες τα ποσά που έχει επιδικάσει το Πολυμελές Πρωτοδικείο Λιβαδειάς το 1997 (περίπου 60 εκατομ. ευρώ με τους τόκους έως σήμερα).
• Η Γερμανία αρνείται να καταβάλει τα ποσά που διά της ως άνω δικαστικής αποφάσεως οφείλει και έτσι ο Ιωάννης Σταμούλης προχωράει σε αναγκαστική εκτέλεση κατά των περιουσιακών στοιχείων του γερμανικού δημοσίου στην Ελλάδα.
• Το γερμανικό δημόσιο ασκεί αμέσως ανακοπή (το 2002) και ισχυρίζεται ότι για να γίνει αναγκαστική εκτέλεση κατά των περιουσιακών του στοιχείων στην Ελλάδα απαιτείται η προηγούμενη άδεια του Υπουργού Δικαιοσύνης βάσει της διατάξεως 923 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Σημειωτέον ότι παρόμοια διάταξη δεν υπάρχει σε καμία άλλη χώρα του κόσμου.
• Η ανακοπή του γερμανικού δημοσίου γίνεται δεκτή από το ελληνικό δικαστήριο και ως εκ τούτου οι Διστομίτες δεν μπορούν να εισπράξουν τα χρήματά τους.
• Το 2004 ο Ιωάννης Σταμούλης, συνειδητοποιώντας το αδιέξοδο, επικαλέστηκε τον Κανονισμό 44/2001 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δυνάμει του οποίου η ελληνική αμετάκλητη απόφαση του δικαστηρίου της Λιβαδειάς μπορεί να κηρυχτεί εκτελεστή σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.
• Επιλέγει την Ιταλία προκειμένου να κινήσει αυτήν την διαδικασία και πράγματι το Νοέμβριο του 2008 (μετά από 4χρονο αγώνα και στην Ιταλία) κηρύσσεται εκτελεστή η απόφαση της Λιβαδειάς στην ευρωπαϊκή αυτή χώρα.
• Η Γερμανία, κατόπιν αυτού, προσφεύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης θέτοντας το ερώτημα κατά πόσο η Ιταλία έπραξε νόμιμα αναγνωρίζοντας (με την κήρυξη ως εκτελεστής την ελληνικής απόφασης) στους κατοίκους του Διστόμου το δικαίωμα να αποζημιωθούν από τα περιουσιακά στοιχεία της Γερμανίας στην Ιταλία.
