Εξι μεγάλες… μαύρες τρύπες απειλούν να ρίξουν έξω με το καλημέρα τον προϋπολογισμό του 2011, ο οποίος τελεί και υπό την αίρεση της ανοδικής αναθεώρησης του ελλείμματος του 2009 στο 15,1% από τη Γιούροστατ.
Οι προβλέψεις του προσχεδίου για τους έμμεσους φόρους, τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, την «άσπρη τρύπα», τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων, τα έσοδα από αυθαίρετα και ημιυπαίθριους και τις καταπτώσεις εγγυήσεων χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα φιλόδοξες και είναι εξαιρετικά πιθανό να οδηγήσουν σε αστοχίες, ανάλογες με αυτές που καταγράφονται στην εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού.
Οι αναμενόμενες… υστερήσεις και η βέβαιη αναθεώρηση μετά την ετυμηγορία της Γιούροστατ προδικάζουν πως στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού θα περιλαμβάνονται επιπλέον μέτρα αύξησης των εσόδων και συγκράτησης των δαπανών ώστε το έλλειμμα του 2011 να περιοριστεί στα 16,28 δισ. ευρώ ή στο 7%.
Με την κατανάλωση να υποχωρεί περαιτέρω κατά 4,5% σε σχέση με το 2010 και τα εισοδήματα στην καλύτερη των περιπτώσεων να παραμένουν στα φετινά επίπεδα, αποτελεί τεράστιο ερωτηματικό η αύξηση των έμμεσων φόρων κατά 9,4%.
Την ίδια ώρα παράγοντες της κτηματαγοράς διατυπώνουν την άποψη πως η βαθιά ύφεση, στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος, θα αποτυπωθεί στα φορολογικά έσοδα, τα οποία θα μείνουν πολύ μακριά από το 1 δισ. ευρώ που προσδοκά το οικονομικό επιτελείο.
Εφόσον η Γιούροστατ προχωρήσει στην αναθεώρηση του ελλείμματος του 2009 (στο 15,1%) αυτόματα θα υπάρξει επιβάρυνση του 2010 και θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα για να επιτευχθεί ο στόχος για τη δημοσιονομική προσαρμογή του επόμενου έτους. Η αναθεώρηση συνεπάγεται ότι σε απόλυτους αριθμούς το περσινό έλλειμμα αυξάνεται κατά 3,1 δισ. ευρώ.
Οι «μαύρες τρύπες» που μπορεί να ρίξουν έξω κατά αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ τον προϋπολογισμό είναι οι ακόλουθες:
1. Εμμεσοι φόροι: Στο προσχέδιο το σύνολο των έμμεσων φόρων ανέρχεται στα 34,76 δισ. ευρώ . Ποσό το οποίο είναι αυξημένο σε σύγκριση με φέτος κατά 3 δισ. ευρώ ή 9,4% . Παράλληλα διατυπώνεται η πρόβλεψη ότι η ιδιωτική κατανάλωση θα μειωθεί κατά 4,5% .
Το υπουργείο αναμένει αύξηση από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στον καπνό της τάξης του 12,9%, όταν φέτος τα αντίστοιχα έσοδα πήγαν άπατα.
2. Φόροι στα ακίνητα: Τα αναμενόμενα έσοδα προσεγγίζουν το 1 δισ. ευρώ με αύξηση 41,9% σε σύγκριση με φέτος. Πρόκειται για τεράστια αύξηση, η οποία ακόμη και μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών φαντάζει δύσκολο να υλοποιηθεί στην πράξη σε μία αγορά «παγωμένη» για δύο και πλέον χρόνια.
Επίσης το υπουργείο Οικονομικών έχει υπολογίσει τα πρόσθετα έσοδα από τις αντικειμενικές στα 270 εκατ. ευρώ χωρίς να έχει καταρτιστεί ακόμη το μοντέλο, βάσει του οποίου θα προχωρήσει η αύξησή τους.
3. Αυθαίρετα – Ημιυπαίθριοι: Στο προσχέδιο γίνεται αναφορά σε έσοδα 500 εκατ. ευρώ από την είσπραξη προστίμων αυθαιρέτων και 600 εκατ. ευρώ (ο αρχικός στόχος στο μνημόνιο ήταν 800 εκατ. ευρώ) από τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων.
Το 1,1 δισ. ευρώ κρίνεται ως ιδιαίτερα φιλόδοξος στόχος, καθώς αφενός η μέχρι στιγμής ανταπόκριση για τους ημιυπαίθριους είναι ισχνή και αφετέρου τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Περιβάλλοντος δεν έχουν βρει ακόμη κοινή συνισταμένη για τα πρόστιμα στα αυθαίρετα.
4. «Ασπρη τρύπα»: Τα πλεονάσματα των ΟΤΑ, των ασφαλιστικών ταμείων και όλων των ΝΠΔΔ υπολογίζεται ότι θα αυξηθούν το 2011 στα 2,6 δισ. ευρώ από 2,35 δισ. ευρώ φέτος .
Ειδικότερα για τους ΟΤΑ στο προσχέδιο αναγράφεται ότι στο τέλος του 2010 θα προκύψει πλεόνασμα 100 εκατ. ευρώ και του χρόνου το πλεόνασμα θα αυξηθεί στα 500 εκατ. ευρώ.
Κι αυτό παρότι στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών παραδέχθηκε πως δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία για τα οικονομικά των ΟΤΑ.
5. Εγγυήσεις Δημοσίου: Επισφαλής είναι η εκτίμηση που περιέχεται στο προσχέδιο για τις καταπτώσεις εγγυήσεων του Δημοσίου. Για το 2010 υπολογίζονται στα 1,46 δισ. ευρώ και για το 2011 στα 2,16 δισ. ευρώ.
Ομως θα πρέπει να σημειωθεί πως η αρχική πρόβλεψη για το τρέχον έτος ήταν μόλις στα 300 εκατ. ευρώ και τελικά πενταπλασιάστηκαν.
6 Επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων: Για το 2011 προβλέπεται πως η μείωση της συνολικής χρηματοδότησης των ασφαλιστικών ταμείων θα διαμορφωθεί στο 4,2% από 14,7% φέτος.
Για τον ΟΓΑ η επιχορήγηση είναι μειωμένη κατά 7,1% και για τον ΟΑΕΕ 5,9%. Ωστόσο φέτος εν μέσω θέρους διαπιστώθηκε πως τα κονδύλια δεν επαρκούν. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως αρχικά για το σύνολο του 2010 είχε εγγραφεί κονδύλι 600 εκατ. ευρώ για τον ΟΑΕΕ, το οποίο αυξήθηκε στα 850 εκατ. ευρώ.
Στον ΟΓΑ η υπέρβαση σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη έφθασε τα 500 εκατ. ευρώ.
