Δριμεία κριτική στον «αδιαφανή και μη δημοκρατικό τρόπο λειτουργίας» της τρόικας ασκεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ζητώντας άμεσα αλλαγές και επισημαίνοντας ότι η τρόικα δεν έλαβε υπόψη τις διαφορετικές συνθήκες σε κάθε χώρα κατά την εφαρμογή των προγραμμάτων. Επιρρίπτει επίσης ευθύνες στους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, ενώ υπογραμμίζει ότι τα εθνικά κοινοβούλια εμφανίστηκαν σε πολλές περιπτώσεις «ανίσχυρα».
Παρότι αναγνωρίζει ως αναγκαία λύση για την διάσωση των υπερχρεωμένων ευρωπαϊκών κρατών, την παρέμβαση της τρόικας, η Επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου -με ψήφισμά της, που ενέκρινε με 31 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 2 αποχές- ζητεί να υπάρξουν αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της.
Στο ψήφισμα αναφέρεται μεν ότι η τρόικα (Ευρωπαϊκή Επιτροπή-Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα-Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) βοήθησε τέσσερις χώρες της ΕΕ να εξέλθουν από την κρίση και να αποφύγουν τα χειρότερα, υπογραμμίζεται ωστόσο ότι ο τρόπος λειτουργίας της, εμπόδισε την εθνική «οικειοποίηση» των οικονομικών μεταρρυθμίσεων και έθεσε σε κίνδυνο τη διαφάνεια και τη λογοδοσία.
Οι δυο ευρωβουλευτές Ότμαρ Κάρας (Αυστριακός, Χριστιανοδημοκράτης) και Λιέμ Χοάνγκ Νγκος (Γάλλος, Σοσιαλιστής) που συνέταξαν την έκθεση, αναγνωρίζουν ότι οι προκλήσεις που αντιμετώπισε η τρόικα ήταν «τεράστιες» και ότι επιτεύχθηκε ο άμεσος στόχος της αποφυγής της άτακτης χρεοκοπίας.
Αναφέρουν ωστόσο ότι τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής που επέβαλε η τρόικα στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία δεν έλαβε υπόψη τις διαφορετικές συνθήκες σε κάθε χώρα και στερούνταν δημοκρατικού ελέγχου. Οι Ευρωβουλευτές ασκούν κριτική στην τρόικα «για την αποτυχία της να προβεί σε διόρθωση των συστάσεών της, όταν αυτές αποδείχτηκαν αναποτελεσματικές ή βασισμένες σε λανθασμένες υποθέσεις».
Εσωτερικά προβλήματα
Το πόρισμα επικεντρώνεται στα εσωτερικά προβλήματα της τρόικας: «Τα τρία ανεξάρτητα θεσμικά όργανα της τρόικας είχαν μια άνιση κατανομή των ευθυνών μεταξύ τους, διαφορετικές εντολές, καθώς και δομές διαπραγμάτευσης και λήψης αποφάσεων με διαφορετικά επίπεδα ευθύνης. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συντέλεσαν στην απουσία του κατάλληλου ελέγχου και της απαραίτητης δημοκρατικής λογοδοσίας στο σύνολό της».
Διαπιστώνεται, επίσης, ότι τα εθνικά Κοινοβούλια ήταν πολύ συχνά ανίσχυρα και «όταν ζητήθηκε η γνώμη τους, βρέθηκαν αντιμέτωπα με την επιλογή μεταξύ του χρέους τους και της αποδοχής μνημονίων, που ήταν προϊόντα διαπραγμάτευσης μεταξύ της τρόικας και των εθνικών αρχών».
Πρέπει, να θεσπιστούν ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές για την εξασφάλιση του κατάλληλου δημοκρατικού ελέγχου των εκάστοτε μέτρων, συμπεραίνει η έκθεση.
Ασκείται ακόμη κριτική στους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ, ιδίως στο πλαίσιο του Eurogroup, καθώς απέτυχαν να δώσουν σαφείς και συνεκτικές πολιτικές κατευθύνσεις στην Επιτροπή όσον αφορά τους στόχους που ζητήθηκε από τις τέσσερις χώρες να πετύχουν σε αντάλλαγμα της οικονομικής βοήθειας. Το Eurogroup καλείται να αναλάβει την πολιτική ευθύνη για τα προγράμματα διάσωσης, καθώς αυτό λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις σχετικά με τη χρηματοδοτική συνδρομή και τους όρους παροχής της βοήθειας.
Θέσπιση δεσμευτικών κανόνων
Η έκθεση τάσσεται υπέρ της θέσπισης σαφών, διαφανών και δεσμευτικών κανόνων που θα διέπουν τις διαδικασίες αλληλεπίδρασης των θεσμικών οργάνων της τρόικας, καθώς και την κατανομή των καθηκόντων τους. Μια βελτιωμένη στρατηγική επικοινωνίας αποτελεί, επίσης, σημαντική προτεραιότητα.
Τα προγράμματα προσαρμογής θα πρέπει να περιλαμβάνουν ένα «σχέδιο Β», σε περίπτωση που αποδειχθεί ότι βασίστηκαν σε λανθασμένες υποθέσεις. Τα μνημόνια συμφωνίας που στηρίζουν όλα τα προγράμματα θα πρέπει να αντανακλούν καλύτερα την απασχόληση και τις κοινωνικές πτυχές και όχι να θυσιάζονται, όπως συμβαίνει συχνά.
Επιπλέον, η κάθε χώρα που υπάγεται σε πρόγραμμα θα πρέπει να επωφελείται από μια «ομάδα δράσης για την ανάπτυξη», προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι περικοπές του προϋπολογισμού θα συνοδεύονται από μέτρα ευνοϊκά για την ανάπτυξη.
Τέλος, αναφέρεται ότι είναι απαραίτητη η μεγαλύτερη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, των εθνικών Κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για να διασφαλίζεται η απαραίτητη λογοδοσία και υπευθυνότητα.
ethnos.gr
