Αποτύπωσαν τις καλλιεργητικές συνήθειες σε αστικούς κήπους και μικρές καλλιέργειες εκτός πόλης, τα προβλήματα και εξέδωσαν φυλλάδιο με συμβουλές
Στροφή στην καλλιέργεια τόσο σε μικρούς κήπους στην πόλη, όσο και από μικρούς καλλιεργητές εκτός αστικού περιβάλλοντος, καταγράφει έρευνα μαθητών του 9ου Γυμνασίου Βόλου. Η καλλιέργεια σε κήπους, βεράντες, αλλά και μικρές εκτάσεις γίνεται για λόγους υγιεινής διατροφής, που αποτελεί ζητούμενο για ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Τα παραπάνω αποτυπώνει έρευνα του 9ου Γυμνασίου Βόλου που έγινε με τη μορφή ερωτηματολογίων και αποτελεί μέρος του προγράμματος που εκπονείται στο σχολείο με θέμα «Καλλιεργώντας παραδοσιακά και βρίσκοντας λύσης για τους κήπους των πόλεων». Με το συγκεκριμένο πρόγραμμα το 9ο Γυμνάσιο Βόλου συμμετέχει στον διαγωνισμό Bravo schools «Δημιουργούμε έναν καλύτερο κόσμο» και διεκδικεί την ψήφο των πολιτών.
Στόχος του προγράμματος σύμφωνα με τη διευθύντρια του 9ου Γυμνασίου Βόλου, Νίη Χατζηκυριάκου είναι να γνωρίσουν οι μαθητές της πόλης πόσο σημαντικές για τη ζωή είναι οι καλλιέργειες, να μάθουν να μεγαλώνουν φυτά και να τα καλλιεργούν, αλλά και να ενεργοποιηθούν για τα σύγχρονα παγκόσμια αλλά και τοπικά περιβαλλοντικά προβλήματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο του προγράμματος, οι μαθητές δημιούργησαν και καλλιέργησαν τον δικό τους σχολικό κήπο χρησιμοποιώντας διαφορετικές μεθόδους, δημιούργησαν μία σχολική κιβωτό σπόρων η οποία θα περάσει στους επόμενους μαθητές που θα κληθούν να συνεχίσουν τη δράση ενώ εξέδωσαν και φυλλάδιο για την ενημέρωση των καλλιεργητών για τους κινδύνους που διαπίστωσαν κατά την έρευνά τους.
Το φυλλάδιο αυτό προέκυψε μέσα από τα συμπεράσματα της έρευνας που έκαναν με ερωτηματολόγια αλλά και σε συνεργασία με γεωπόνους στους οποίους απευθύνθηκαν. Όλα τα παραπάνω έγιναν από 30 μαθητές της β’ τάξης του Γυμνασίου που συνέστησαν την περιβαλλοντική ομάδα του σχολείου η οποία εντόπισε τα προβλήματα και αναζήτησε λύσεις.
Στόχος η υγιεινή διατροφή
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας των μαθητών η στροφή στην καλλιέργεια γίνεται για λόγους υγιεινής διατροφής. Ωστόσο η περιβαλλοντική ομάδα του 9ου Γυμνασίου Βόλου διαπίστωσε ότι οι επιλογές των σπόρων δεν ταιριάζουν απόλυτα με τον αρχικό στόχο και ότι επιπλέον το πότισμα γίνεται με δαπανηρό τρόπο για το περιβάλλον.
Οι μαθητές διαπίστωσαν και κάτι ακόμη, ότι οι αστικοί καλλιεργητές σε σχέση με τους μικροκαλλιεργητές παρόλο που έχουν μεγάλη διάθεση να καλλιεργήσουν έχουν μεγάλη άγνοια και πολλές φορές δημιουργούν περισσότερα προβλήματα, με την ανάγκη ενημέρωσής τους να είναι επιτακτική.
Κηπευτικά σε αστικούς κήπους, δέντρα και σιτηρά οι μικροί καλλιεργητές
Οι μαθητές ζήτησαν να απαντήσουν σε ερωτηματολόγια τόσο ερασιτέχνες καλλιεργητές μέσα στην πόλη (αστικοί κήποι) όσο και μικροί καλλιεργητές εκτός (μικροκαλλιεργητές).
Οι μεν πρώτοι καλλιεργούν κυρίως κηπευτικά όπως ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες, μαρούλια και λιγότερο συχνά αγγούρια, σπανάκι, κουνουπίδια, φασόλια, πατάτες, μπιζέλια, μπρόκολα, λάχανα, κολοκύθια, ραπανάκια, ελιές, πορτοκαλιές , λεμονιές, μανταρινιές. Στον αντίποδα οι μικροί καλλιεργητές ασχολούνται με ελιές, αμυγδαλιές, σιτάρι, κριθάρι, βαμβάκι, αλλά και καλαμπόκι, ρίγανη, φακές, ρόδια, καρυδιές, φιστικιές, σταφύλια, μούσμουλα, λαχανικά και εσπεριδοειδή.
Διαδεδομένη η χρήση των ντόπιων σπόρων
Αστικοί αλλά και μικροί καλλιεργητές έχουν κοινό παρονομαστή στην επιλογή τους να καλλιεργήσουν μόνοι τους τα είδη που καταναλώνουν. Και δεν είναι άλλος από την υγιεινή διατροφή.
Οι μαθητές διαπίστωσαν ότι και οι δύο ομάδες σε ποσοστό 80% στηρίχθηκαν στην προσωπική τους άποψη για το είδος της καλλιέργειας που ανέλαβαν. Μάλιστα η συντριπτική πλειοψηφία πάνω από μία ποικιλία και τα 2/3 των ερωτηθέντων εναλλάσσουν τις καλλιέργειές τους. Μία σημαντική διαφορά υπάρχει στην προμήθεια σπόρων και φυτών: οι μικροί καλλιεργητές τα αγοράζουν από γεωπόνους ενώ οι αστικοί καλλιεργητές από εμπορικά μαγαζιά. Καταγράφεται επίσης ότι το 20% χρησιμοποιεί μεταλλαγμένα φυτά, παρόλο που οι περισσότεροι (ειδικά οι αστικοί) ξέρουν τι είναι, ενώ η χρήση των ντόπιων σπόρων είναι πολύ πιο διαδεδομένη (86% έναντι 50%) στους αστικούς καλλιεργητές.
Δαπανηρό το πότισμα
Την ίδια ώρα πάνω από το 60% των αστικών και σχεδόν το 25% των μικρών καλλιεργητών φαίνεται να ποτίζουν με δαπανηρό τρόπο τα φυτά τους, είτε κάνοντας χρήση λάστιχου είτε με αυλάκι. Το 70% μάλιστα δεν υπολογίζουν το νερό που καταναλώνουν. Χρησιμοποιούν νερό δικτύου 50% και πηγαδιού-γεωτρήσεων το 30%.
Όπως αποτυπώνεται στα ερωτηματολόγια, η δαπάνη του νερού απασχολεί περισσότερο τους μικροκαλλιεργητές σε ποσοστό 63% και τόσο οι αστικοί καλλιεργητές (ποσοστό 75%) όσο και οι μικροί (ποσοστό 50%) έχουν την αίσθηση ότι καταναλώνουν πολύ νερό.
Χρήση φυτοφαρμάκων
Το 7% των αστικών και το 93% των μικρών καλλιεργητών δήλωσε ότι χρησιμοποίει φυτοφάρμακα. Σε επόμενη όμως παρόμοια ερώτηση το 15% των αστικών δήλωσε ότι χρησιμοποιεί αρκετή ποσότητα φυτοφαρμάκων, ενώ οι μικροί καλλιεργητές ξέρουν την ποσότητα που καταναλώνουν. Από τους αστικούς τα χρησιμοποιούν φυσικό λίπασμα, ενώ στους μικροκαλλιεργητές το .
Φυσικά εντομοκτόνα χρησιμοποιούν περισσότερο οι αστικοί (50% έναντι 14%) ενώ φυσικά μυκητοκτόνα περισσότερο οι μικροκαλλιεργητές (60% έναντι 50%).
Μόνο το 60% των αστικών ρώτησε κάποιο ειδικό (93% οι μικροκαλλιεργητές). Τα προβλήματα φυτοφαρμάκων λιπασμάτων φαίνεται ότι γνωρίζουν σχεδόν όλοι οι αστικοί και 80% των μικρών καλλιεργητών.
Είναι χρήσιμα τα έντομα;
Όπως αποτυπώνεται στην έρευνα το 20% των αστικών σε αντίθεση με το 93% των μικροκαλλιεργητών θεωρούν ότι βλάπτουν το περιβάλλον. Η πλειοψηφία των αστικών (57%) νομίζει ότι ωφελεί το περιβάλλον. Στους μικροκαλλιεργητές το αντίστοιχο ποσοστό είναι 43%. Επίσης φαίνεται ότι μόλις το 43% των αστικών θεωρεί χρήσιμα τα έντομα ενώ στους μικροκαλλιεργητές το αντίστοιχο ποσοστό φθάνει στο 86%. Τέλος το 57% των αστικών και το 43% των μικρών καλλιεργητών αφήνουν ακαλλιέργητο το έδαφο
Οδηγός με συμβουλές για καλλιεργητές διά χειρός μαθητών
Με βάση τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου αποφασίστηκε να ερωτηθούν ειδικοί γεωπόνοι για σύνταξη ενός μικρού οδηγού με απλές συμβουλές σε αστικούς καλλιεργητές.
Το φυλλάδιο δημιουργήθηκε και περιλαμβάνει πέντε βασικές ενότητες:
- Για τη σωστή χρήση νερού
- Για τα θετικά και αρνητικά λιπασμάτων
- Για τους κίνδυνους των φυτοφάρμακων
- Για το τι είναι μεταλλαγμένα και
- Για την ωφέλεια των εντόμων.
Το φυλλάδιο θα δοθεί στους καλλιεργητές που απάντησαν στα ερωτηματολόγια μαζί με τους παραδοσιακούς σπόρους όταν συλλεχθούν», αναφέρει η κ. Χατζηκυριάκο
