«Μας περιμένουν με λαχτάρα, μας βλέπουν σαν την οικογένειά τους» λένε εργαζόμενοι στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» του Δήμου Βόλου για τους ωφελούμενους
Παραμονή Χριστουγέννων συγκλόνισε το δράμα με το ηλικιωμένο ζευγάρι που άφησε την τελευταία του πνοή ο ένας δίπλα στον άλλο. Βρέθηκαν νεκροί στο σπίτι όπου διέμεναν μόνοι τους στα Ανω Λεχώνια από κοινωνική λειτουργό του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι». Το δράμα με το ηλικιωμένο ζευγάρι που ζούσε μοναχικά αποκαλύπτει ένα ακόμη μεγαλύτερο κοινωνικό δράμα. Τις εκατοντάδες περιπτώσεις μοναχικών ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρίες στον Δήμο Βόλου, που υποστηρίζονται από το πρόγραμμα για να μπορέσουν να συνεχίσουν να ζουν με αξιοπρέπεια στο σπιτικό τους, αποφεύγοντας την ιδρυματοποίηση. Συνολικά 830 (!) ηλικιωμένοι και άτομα με αναπηρίες υποστηρίζονται από το «Βοήθεια στο Σπίτι» στον Δήμο Βόλου. Και οι εργαζόμενοι του προγράμματος είναι για τους ωφελούμενους σαν οικογένεια. «Μας περιμένουν με λαχτάρα πότε θα πάμε να τους δούμε, να τους φροντίσουμε. Όταν κερδίζεται η εμπιστοσύνη, μας βλέπουν σαν οικογένεια», λένε εργαζόμενοι στο πρόγραμμα, που και οι ίδιοι βλέπουν την εργασία τους όχι απλώς ως δουλειά, αλλά ως λειτούργημα και το συναισθηματικό δέσιμο είναι μεγάλο.
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» ξεκίνησε να λειτουργεί το 2003 και αποτελεί δομή της Κοινωνικής Μέριμνας της ΚΕΚΠΑ ΔΙΕΚ. Σύμφωνα με την πρόεδρο της ΚΕΚΠΑ ΔΙΕΚ, Σοφία Χάλαρη, απευθύνεται κυρίως σε ηλικιωμένα, μοναχικά άτομα και άτομα με αναπηρίες που αδυνατούν να αυτοεξυπηρετηθούν. «Στόχος του προγράμματος είναι να αποφευχθεί η ιδρυματοποίηση ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρίες και να τους προσφερθεί καλύτερη ποιότητα ζωής χωρίς να χρειαστεί να απομακρυνθούν από το σπίτι τους», σημειώνει η κ. Χάλαρη.
Κάθε έναν από τους ενταγμένους στο πρόγραμμα παρακολουθεί τριμελής επιτροπή, κοινωνική λειτουργός, νοσηλεύτρια και οικογενειακή βοηθός. Οι 39 εργαζόμενοι του «Βοήθεια στο Σπίτι» φροντίζουν για όλα τα απαραίτητα, παρέχουν συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη, νοσηλευτική για άτομα που πρέπει να λαμβάνουν κάποια θεραπευτική αγωγή, ασχολούνται ακόμη και με την προσωπική υγιεινή των ωφελούμενων ή και την καθαριότητα του σπιτιού τους αν είναι ανήμποροι, ακόμη και για τα ψώνια, τη σίτισή τους ή να τους συνοδεύσουν στον γιατρό ή και στην τράπεζα να πάρουν τη σύνταξή τους.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα του κάθε περιστατικού και τις ανάγκες, οι εργαζόμενοι του «Βοήθεια στο Σπίτι» μπορεί να επισκέπτονται τον κάθε ωφελούμενο από μία φορά την εβδομάδα έως και καθημερινά.
Στη… δύση της ζωής βρέθηκαν μόνοι τους
Ο αριθμός των ωφελούμενων του «Βοήθεια στο Σπίτι» αποκαλύπτει μία τραγική κοινωνική πραγματικότητα που σοκάρει με την έκτασή της.
Μόνο στον Δήμο Βόλου, οι ωφελούμενοι που δέχονται τη φροντίδα των εργαζομένων του προγράμματος είναι 830! Σύμφωνα με την κ. Χάλαρη η μεγάλη πλειονότητα, οι 405, είναι στην περιοχή Βόλου – Ν. Ιωνίας και Αλυκών. Επιπλέον 90 στην περιοχή Ν. Αγχιάλου – Μικροθηβών, 155 στα ορεινά (Ιωλκός – Πορταριά – Μακρινίτσα) και 180 στην περιοχή Αγριάς – Αρτέμιδας και Δράκειας – Αγ. Λαυρεντίου – Αγ. Βλασίου.
Πρόκειται κυρίως για ηλικιωμένους που στη… δύση της ζωής τους βρέθηκαν να ζουν μόνοι τους, τους χτύπησαν προβλήματα υγείας και αδυνατούν ακόμη και να καλύψουν βασικές λειτουργίες της καθημερινότητάς τους.
Σύμφωνα με την κ. Χάλαρη πρόκειται για ανθρώπους που είτε δεν θέλουν να αφήσουν το σπίτι τους στα «στερνά» τους – όπως λένε – είτε δεν υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις σε ιδρύματα για να φιλοξενηθούν.
Δεν σημαίνει όμως απαραίτητα ότι δεν έχουν οικογενειακό περιβάλλον. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν παιδιά. Εδώ όμως ξετυλίγεται ένα ακόμη δράμα των τελευταίων ετών. Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, τα παιδιά αναγκάζονται για να βρουν δουλειά είτε να μετακομίσουν σε άλλη πόλη, είτε να μεταναστεύσουν. Τους ζητούν να τους πάρουν μαζί τους, είναι δύσκολος όμως ο… «ξεριζωμός» και το νέο ξεκίνημα σε νέα πατρίδα σε μεγάλη ηλικία. Ετσι επιλέγουν να μείνουν μόνοι τους. «Στο σπίτι μου θέλω να πεθάνω», η φράση που συνήθως ακούν οι κοινωνικοί λειτουργοί του προγράμματος.
Βεβαίως υπάρχουν κι εκείνοι που δεν έχουν παιδιά ή που λόγω διαφόρων προβλημάτων έχουν ξεκόψει από το οικογενειακό περιβάλλον.
Σημαντικός είναι και ο αριθμός των ατόμων με αναπηρίες. Ατομα με κινητικές δυσκολίες και τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερα άτομα με ψυχικές διαταραχές εξαρτώνται από το «Βοήθεια στο Σπίτι» για να μπορέσουν να συνεχίσουν να ζουν στο σπίτι τους. Πολλές φορές πρόκειται για ανθρώπους που αν και ζουν με τις οικογένειές τους, στην ουσία δεν περνούν παρά λίγες ώρες την ημέρα μαζί, καθώς η ανάγκη για το μεροκάματο κρατά την οικογένεια στη δουλειά ολοένα και περισσότερες ώρες και εκείνοι χρήζουν υποστήριξης.
«Μας βλέπουν σαν οικογένεια»
Οι 39 εργαζόμενοι του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» δεν είναι για τους 830 ωφελούμενους απλώς οι άνθρωποι που θα τους βοηθήσουν να μπορέσουν να λειτουργήσουν μέσα στο σπίτι τους.
«Με λαχτάρα μας περιμένουν πότε θα πάμε. Ιδίως ηλικιωμένοι μας βλέπουν σαν τα παιδιά τους. Κι αν πέσει αργία θα τους πάρουμε ένα τηλέφωνο να δούμε αν χρειάζονται κάτι, αν είναι καλά, μέχρι να ξαναπάμε. Εχουμε κι εμείς την έννοια τους», λένε εργαζόμενοι του προγράμματος.
Ιδιαίτερα με τους ηλικιωμένους που ζουν μόνοι, το «δέσιμο» είναι μεγαλύτερο για τους εργαζόμενους. «Όταν κερδίζουμε την εμπιστοσύνη τους αρχίζουν να ξετυλίγουν το κουβάρι της ζωής τους. Πότε με τη γκρίνια των ηλικιωμένων, πότε με δάκρυα στα μάτια. Μας λένε για τον πόλεμο, την κατοχή που πέρασαν, βγάζουν το παράπονό τους για τις συντάξεις που κόπηκαν και τους άφησαν να ζουν με ψίχουλα, ακόμη κι αν τσακώθηκαν με μία γειτόνισσα. Υπάρχει μεγάλο «δέσιμο». Ουσιαστικά έρχεσαι να συμπληρώσεις το κενό της οικογένειας. Κι εμείς άλλωστε στο πρόσωπό τους βλέπουμε τη μητέρα, τον πατέρα, τη γιαγιά, τον παππού μας», περιγράφουν κοινωνικοί λειτουργοί.
Και όπως αποκαλύπτουν εργαζόμενοι, ο αγώνας είναι καθημερινός που δίνουν προκειμένου άνθρωποι που δεν έχουν άλλο στήριγμα να μπορέσουν να συνεχίσουν να ζουν με αξιοπρέπεια. «Είναι σημαντικό, είναι στοίχημα για εμάς να τους εξασφαλίσουμε αξιοπρεπή διαβίωση στο δικό τους περιβάλλον», αναφέρει εργαζόμενη.
