Γράφει η Ελένη Χάνου
Για «βιομηχανία μεταπτυχιακών» από τα πανεπιστήμια της χώρας, μίλησε από το Βόλο η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Σία Αναγνωστοπούλου, εκφράζοντας την άποψή της ότι τα μεταπτυχιακά προγράμματα θα πρέπει να είναι δωρεάν στα δημόσια πανεπιστήμια. «Δεν μπορούμε να εμπορευματοποιούμε τη γνώση», είπε χαρακτηριστικά και σίγουρα δεν θα βρεθεί ούτε ένας να διαφωνήσει με αυτή την άποψη.
Ολα αυτά σε έναν ιδεατό κόσμο…
Σήμερα, υπάρχει πληθώρα μεταπτυχιακών προγραμμάτων στα ελληνικά ΑΕΙ. Μόνο στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας είναι 49 στον αριθμό. Και είναι όλα επί πληρωμή. Το Θεσσαλικό ΑΕΙ με δίδακτρα της τάξης των 2.000 ευρώ κατά μέσο όρο, θεωρείται από τα πιο… οικονομικά, συγκριτικά με μεταπτυχιακά πανεπιστημίων της Αττικής που μπορεί να κοστίζουν και 8.000 και 10.000 ευρώ.
Η πραγματικότητα όμως δεν είναι μονόπλευρη. Τα μεταπτυχιακά είναι ένας οικονομικός πόρος για τα πανεπιστήμια της χώρας, που σήμερα υποχρηματοδοτούνται. Το 35% των εσόδων των μεταπτυχιακών πάει στον κουμπαρά του κάθε ιδρύματος για να καλύψει λειτουργικές του δαπάνες που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα μπορούσε να καλύψει.
Κι αυτό γιατί ο προϋπολογισμός των πανεπιστημίων τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης, δεν έχει απλώς… ψαλιδιστεί. Εχει γίνει… πετσόκομμα. Για παράδειγμα το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με 18 τμήματα σε πέντε διαφορετικές πόλεις καλείται να λειτουργήσει με μόλις 6 εκατ. ευρώ το χρόνο. Κι αν δεν υπήρχαν τα ταμεία της επιτροπής ερευνών, ζήτημα είναι αν θα μπορούσε να καλύψει στοιχειώδεις λειτουργικές δαπάνες. Δεν μιλάμε για επενδύσεις, συντηρήσεις κτιρίων και άλλα απαραίτητα για την αξιοπρεπή λειτουργία του ιδρύματος.
Μέχρι και γραφική ύλη από τα ταμεία της έρευνας, χρήματα δηλαδή που προσελκύουν οι ίδιοι οι ακαδημαϊκοί, καλύπτονται οικονομικά.
Αν σταματήσουν και τα έσοδα των μεταπτυχιακών, τότε τα πανεπιστήμια θα έχουν ακόμη μεγαλύτερο οικονομικό κενό.
Για την παροχή δωρεάν μεταπτυχιακών προγραμμάτων, που είναι και το σωστό, το υπουργείο Παιδείας, θα πρέπει να φροντίσει να ενισχύσει οικονομικά τα πανεπιστήμια. Σε διαφορετική περίπτωση μιλάμε απλώς με ωραία λόγια για το πάγιο αίτημα της δημόσιας δωρεάν παιδείας…
