Πρωτοποριακή μελέτη βασισμένη στα ευρήματα προγράμματος προαγωγής υγείας σε 15 δημοτικά σχολεία
Το 17,3% των μαθητών δημοτικών σχολείων στο Βόλο δεν έχουν πλήρη εμβολιαστική κάλυψη και σε ποσοστό 39,2% δεν έχουν κάνει το εμβόλιο της φυματίωσης. Ενα στα δύο παιδιά αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τα δόντια τους, ενώ ένα 35% των μαθητών είναι παχύσαρκα. Το 64% και πλέον των μαθητών κάνει κάποιο σπορ, ενώ τον ελεύθερο χρόνο τους τα παιδιά παρακολουθούν τηλεόραση σε ποσοστό 80% περίπου. Σε ό,τι αφορά δε το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν, αξίζει να σημειωθεί ότι οι μαθητές έχουν σε ποσοστό 57% γονείς που καπνίζουν. Τα παραπάνω στοιχεία συνθέτουν το πλήρες προφίλ του μαθητή που μεγαλώνει στο Βόλο σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Και είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνεται το πλήρες προφίλ του Βολιώτη μαθητή σε μια έρευνα της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ, που «όμοιά της δεν υπάρχει στην Ελλάδα», σύμφωνα με τον καθηγητή και Πρόεδρο της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας, κ. Κβων. Γουργουλιάνη.
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Η έρευνα που ακουμπά σε πέντε τομείς που άπτονται της υγείας των μαθητών, έγινε από το προσωπικό της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ στο πλαίσιο του προγράμματος «Πρώτα Βήματα για μια υγιεινή ζωή». Υλοποιείται από το Τμήμα Ποιότητας Ζωής, Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας, με άδεια του Υπουργείου Παιδείας στις α’, δ’ και στ’ τάξεις 15 δημοτικών σχολείων του Καλλικρατικού Δήμου Βόλου. Στο πρόγραμμα συμμετείχε το σύνολο της σχολικής κοινότητας, 911 παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικό προσωπικό από 15 δημοτικά σχολεία, με τους ωφελούμενους να φθάνουν τους 2.500.
Πολύτιμοι συμπαραστάτες στην εκπόνηση του προγράμματος, σύμφωνα με την Πρόεδρο της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ, Αναστασία Μορφογιάννη, είναι ο Πρόεδρος της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας, Κων. Γουργουλιάννης, ο υπεύθυνος εκπαιδευτικών προγραμμάτων της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Αντ. Αντωνίου και η Αντιπρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου, Μαρία Εξάρχου.
«Για μια πρωτοποριακή έρευνα σε επίπεδο χώρας που αποτυπώνει το πλήρες προφίλ του μαθητή που μεγαλώνει σε συνθήκες οικονομικής κρίσης στο Βόλο, μίλησε ο κ. Γουργουλιάνης, ενώ ο κ. Αντωνίου χαρακτήρισε το πρόγραμμα «δώρο για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση που βοηθά στην αλλαγή συμπεριφορών και τάσεων μέσα από την ενημέρωση».
Σε γενικές γραμμές πάντως όπως παρατήρησαν οι κ.κ. Κατίνα – Αννα Αχμάντ – Υπεύθυνη Τμήματος Ποιότητα Ζωής, Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας και Παπαθωμά Παναγιώτα – Υπεύθυνη του γραφείου Προαγωγής Υγείας του τμήματος Ποιότητα Ζωής, Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της ΚΕΚΠΑ – ΔΙΕΚ, τα αποτελέσματα του προγράμματος, δείχνουν ότι τα προβλήματα μειώνονται μέσα από την ενημέρωση των μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών.
Το πρόγραμμα είχε ξεκινήσει το 2000 με τρία σχολεία, συνεχίστηκε την πενταετία 2005 – 2010 με εννέα σχολεία και στη νέα πενταετία συμμετέχουν 15 σχολεία.
Εμβόλια
Στο πλαίσιο του προγράμματος ελέγχθηκαν τα βιβλιάρια υγείας 600 παιδιών. Διαπιστώθηκε ότι το 82,7% των μαθητών έχει πλήρη εμβολιαστική κάλυψη με εξαίρεση το εμβόλιο της φυματίωσης που σε ποσοστό 39,2% δεν έχει γίνει.
το 17,3% των παιδιών δεν είχαν συμπληρώσει όλες τις δόσεις των υποχρεωτικών για την ηλικία τους εμβολίων με κύριες ελλείψεις ενάντια στον τέτανο- διφθερίτιδα και στον κοκίτη.
Στο 10ο Δημοτικό Σχολείο Ν. Ιωνίας όπου πέρυσι είχαν καταγραφεί κρούσματα φυματίωσης, ελέγχθηκαν όλα τα βιβλιάρια των μαθητών σε όλες τις τάξεις. Από το σύνολο των 215 παιδιών διαπιστώθηκε ότι τα 63 είχαν πλήρη εμβολιαστική κάλυψη, 86 δεν είχαν το εμβόλιο της φυματίωσης.
Οπως προκύπτει, υπάρχει βελτίωση σε σχέση με προηγούμενα χρόνια όσον αφορά την εμβολιαστική κάλυψη των μαθητών ωστόσο στα σχολεία όπου συγκεντρώνεται μεγάλος αριθμός ΡΟΜΑ, οι δείκτες μειώνονται δραματικά.
Οι έλεγχοι για τα εμβόλια πρόκειται να επεκταθούν σε 22 σχολικές μονάδες της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Στοματική υγιεινή
Πλημμελή στοματική υγιεινή με αποτέλεσμα να υπάρχουν οδοντιατρικά προβλήματα, κατέγραψαν στο 50% των μαθητών δημοτικών σχολείων, 30 εθελοντές οδοντίατροι που συμμετείχαν κατά το περσινό σχολικό έτος 2014- 2015 στο πρόγραμμα.
Σύμφωνα με την αντιπρόεδρο του Οδοντιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας, κ. Μαρία Εξάρχου, κλιμάκια εθελοντών οδοντιάτρων επισκέφθηκαν συνολικά εξέτασαν 522 μαθητές της α’, δ’ και ε’ τάξης του δημοτικού σχολείου.
Από την έρευνα που έγινε διαπιστώθηκε ότι πάνω από τους μισούς μαθητές δεν φροντίζουν για το καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών τους. Συγκεκριμένα σε ποσοστό 55,9% οι μαθητές είτε βουρτσίζουν σπανίως είτε δεν βουρτσίζουν καθόλου τα δόντια τους.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 50% των μαθητών διαπιστώθηκε ότι έχει καλή στοματική υγιεινή. Ομως στο 30% καταγράφηκαν προβλήματα με τερηδόνα, το 5,5% είχε ήδη σφραγίσματα, ενώ το 4,6% είχε σφραγίσματα και χρειαζόταν νέα.
Οι οδοντίατροι παρατήρησαν και οδοντογναθικές ανωμαλίες στο 60% των μαθητών. Μάλιστα από το 60%, σε ποσοστό 30% τα προβλήματα ήταν από μέτρια έως σοβαρά και στο υπόλοιπο 30% οι ανωμαλίες ήταν μικρές.
Παχυσαρκία
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, τα παιδιά που είχαν φυσιολογικό βάρος αφορούν στο 65%, ενώ τα υπέρβαρα και παχύσαρκα στο 35%. Ο αριθμός τους μάλιστα είναι κατά 2% περιορισμένος σε σχέση με την προηγούμενη πενταετία.
Στο ίδιο πλαίσιο οι μαθητές συμπλήρωσαν και ερωτηματολόγιο σχετικά με τη διατροφή τους. Παραμένει η συνήθεια του μαγειρεμένου σπιτικού φαγητού, σε μεγάλο ποσοστό καταναλώνονται και τα πέντε γεύματα της ημέρας, το 70% καταναλώνει τη συνιστώμενη ποσότητα γαλακτοκομικών, το 33,8% τη συνιστώμενη ποσότητα δημητριακών και το 20,1% τη συνιστώμενη ποσότητα φρούτων.
Οπως προκύπτει τα παιδιά τρέφονται ικανοποιητικά, όμως σε σημαντικό βαθμό στην εκτός σπιτιού διατροφή καταναλώνουν χαμηλής διατροφικής και υψηλής θερμιδικής αξίας προϊόντα, κυρίως στο δεκατιανό και το απογευματινό, που ίσως συνδέεται και με την οικονομική κρίση
Παίζουν στη γειτονιά
Το ενθαρρυντικό της έρευνας είναι ότι τα παιδιά συνεχίζουν να παίζουν στη γειτονιά. Στην α’ δημοτικού παίζουν σε καθημερινή βάση κρυφτό, σχοινάκι και κυνηγητό το 80% των μαθητών, το 64,4% των παιδιών συμμετέχουν σε σπορ, ενώ το 70% προτιμούν ποδήλατο και περπάτημα τα Σαββατοκύριακα με την οικογένεια και τους φίλους.
Το 79,4% των μαθητών παρακολουθεί τηλεόραση, ωστόσο έχει διαπιστωθεί ότι όσα σπαταλούν περισσότερες από 3 ώρες καθημερινά έχουν υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος, περισσότερο σωματικό λίπος και κατά 74% μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν αυξημένη περίμετρο μέσης.
Κάπνισμα
Ενημερωμένοι γύρω από την κακή συνήθεια του καπνίσματος εμφανίζονται οι μαθητές οι οποίοι μάλιστα σε ποσοστό 95% απάντησαν ότι καλώς απαγορεύονται οι διαφημίσεις για τον καπνό και τα προϊόντα του.
Ωστόσο όπως προέκυψε από την έρευνα τα παιδιά μεγαλώνουν σε… τοξικό περιβάλλον.
Σε ποσοστό 57% καπνίζει είτε ο ένας είτε και οι δύο γονείς από αυτούς το 50% καπνίζουν μέσα στο σπίτι.
Οι γονείς καπνιστές είναι αρνητικοί δείκτες που επηρεάζουν γενικότερα τη στάση των παιδιών.
