Γροθιά στον επιστημονικό αναλφαβητισμό

Γροθιά στον επιστημονικό… αναλφαβητισμό έρχεται να ρίξει το «Αριστοτέλειο» Κέντρο Εκπαίδευσης Πολιτισμού και Επιστημών στο Βόλο, που άνοιξε τις πύλες του προς τους λιλιπούτειους… επιστήμονες και όχι μόνο, πριν από δύο μήνες περίπου. Το Κέντρο μέσω του οποίου αναμένεται να δημιουργηθεί ένα νέο πλαίσιο που θα θέτει την παιδεία των νέων γενεών σε νέα βάση, βρήκε «στέγη» στα παλιά εργαστήρια Εικαστικών του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ Βόλου.

Αναμένεται να αποτελέσει τον τρίτο πόλο στον τομέα των επιστημών, μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ωστόσο το πρωτοποριακό στοιχείο που το καθιστά μοναδικό στην Ελλάδα ίσως και σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ότι επιχειρεί να δημιουργήσει μια επιστημονική «μαγιά» από μικρές ηλικίες.

Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ

Η ζήτηση σε επιστημονικό προσωπικό στην Ευρώπη, είναι δεδομένη. «Η Γερμανία υπολογίζει ότι έως το 2020 θα χρειαστεί περί το 1,5 εκατομμύριο νέους επιστήμονες, δεδομένου ότι ήδη το υπάρχον επιστημονικό προσωπικό γερνά και η ίδια δεν μπορεί να καλύψει μόνη της τις ανάγκες της», ανέφερε ο υπεύθυνος του Κέντρου, δάσκαλος και πρεσβευτής του Ευρωπαϊκού Σχολικού Δικτύου για τις Φυσικές Επιστήμες στην Ελλάδα, Νίκος Μακρής, υπογραμμίζοντας ότι το Κέντρο Επιστημών του Βόλου μπορεί να αποτελέσει μια κοιτίδα εκπαίδευσης που θα «ακουμπά» στις σύγχρονες τάσεις της Ευρώπης.

Η δημιουργία του Αριστοτέλειου Κέντρου στο Βόλο δεν ήταν τυχαία… Οι βάσεις είχαν τεθεί ήδη από την περσινή σχολική χρονιά, όταν ο Διευθυντής του 1^ου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Πορταριάς, Ηρακλής Καραγιάννης και ο δάσκαλος Νίκος Μακρής, αποφάσιζαν να οργανώσουν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχετικό με τη σωματιδιακή φυσική και το CERN που απευθυνόταν σε μαθητές της στ’ τάξης του Δημοτικού, που τελικώς επισκέφθηκαν και είδαν από κοντά το μεγαλύτερο πείραμα για τη δημιουργία του κόσμου. Το πρόγραμμα «Καλή σας μέρα κύριε Higgs», είχε τεράστια επιτυχία και φαίνεται ότι αποτέλεσε τον προπομπό του φιλόδοξου σχεδίου για τη δημιουργία του Κέντρου Εκπαίδευσης Πολιτισμού και Επιστημών.

Πλειάδα συνοδοιπόρων

Το σχέδιο πήρε «σάρκα και οστά». Πρωτεργάτες της προσπάθειας ήταν οι κ.κ. Ηρακλής Καραγιάννης και Νίκος Μακρής και πολύτιμος συμπαραστάτης, ο Πρόεδρος του ΔΟΕΠΑΠ –ΔΗΠΕΘΕ Βόλου, Γιώργος Βλιώρας, ο οποίος «αγκάλιασε» από την πρώτη στιγμή το εγχείρημα και φρόντισε για την παραχώρηση των παλιών εικαστικών εργαστηρίων, στο Κέντρο Εκπαίδευσης Πολιτισμού και Ερευνών.

Συνοδοιπόροι στην προσπάθεια είναι επίσης μια πλειάδα εκπαιδευτικών, το ίδιο το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας μέσω των τμημάτων του Δημοτικής Εκπαίδευσης, Προσχολικής Αγωγής, Αρχιτεκτόνων και Χωροταξίας, το ΕΚΦΕ της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας, ενώ σημαντικό εταίρο αποτελεί και η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλου.

Συνεργαζόμενοι φορείς είναι επίσης, η Ελληνογερμανική Αγωγή με το Τμήμα Ερευνας και Ανάπτυξης, το Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», η Ενωση Ελλήνων Φυσικών, το Ευρωπαϊκό Σχολικό Δίκτυο Scientix Project, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα: Open Discovery Space, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Inspiring Science Education, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Galileo Teacher Training Program, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό CERN (European Organization for Nuclear Research) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό ESA (European Space Agency).

Ηδη τρία προγράμματα

Σύμφωνα με τον κ. Μακρή, παρόμοιο κέντρο δεν υπάρχει στην Ελλάδα ή στην Ευρώπη. Απευθύνεται κατά πρώτο λόγο σε μαθητές αλλά και σε δασκάλους και γονείς που ενδιαφέρονται να μυηθούν στον κόσμο των επιστημών αλλά και του πολιτισμού. Στόχος δεν είναι μόνο η ανάπτυξη του επιστημονικού αλφαβητισμού, αλλά κυριότερα η δημιουργία ενός νέου πλαισίου που θα θέτει την παιδεία των νέων γενεών σε νέα βάση.

Η λειτουργία του ξεκίνησε πριν από δύο μήνες περίπου και ήδη έχει δημιουργηθεί η πρώτη βάση μαθητών. Στο Κέντρο παρακολουθούν μαθήματα, περίπου 60 μαθητές σε δύο γκρουπ της στ’ τάξης του δημοτικού και της α’ γυμνασίου. Από την ερχόμενη εβδομάδα, αναμένεται να ξεκινήσουν μαθήματα και για μαθητές της ε’ τάξης του δημοτικού.

Τα προγράμματα είναι διάρκειας ενός έτους και επιστέγασμα της ετήσια προσπάθειας θα είναι η διοργάνωση εκπαιδευτικών ταξιδιών. Η διάρκεια των μαθημάτων είναι δίωρη και γίνονται μία φορά την εβδομάδα.

Με την έναρξή του, για το σχολικό έτος 2014 -2015, το «Κέντρο» έχει εκπονήσει και υλοποιεί τρία εκπαιδευτικά προγράμματα και σειρά μικρών δράσεων σχετικές με το πεδίο των επιστημών.

Συγκεκριμένα υλοποιούνται τα εξής εκπαιδευτικά προγράμματα (ο αριθμός των συμμετεχόντων είναι ανοικτός και τα τμήματα είναι υπό διαμόρφωση):

– «Από τον Αρίσταρχο στον Κοπέρνικο: Ανακαλύπτοντας το διάστημα». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχετικά με την Φυσική το Διάστημα και την ESA (European Space Agency) που απευθύνεται σε μαθητές Α’ Γυμνασίου.

– «Καλή σας μέρα κύριε Higgs». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχετικό με τη σωματιδιακή φυσική και το CERN (European Organization for Nuclear Research) που απευθύνεται σε μαθητές Στ΄ Δημοτικού

– «Μαθαίνοντας παρέα … με τον θείο – Ιούλιο». Εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχετικό με τις επιστήμες και το ΕΚΦΕ Δημόκριτο που απευθύνεται σε μαθητές Ε΄ Δημοτικού.

Παράλληλα θα υλοποιηθούν σειρά επιστημονικών δράσεων – μικρών προγραμμάτων που θα απευθύνονται σε μαθητές από νηπιαγωγείο έως γυμνάσιο στα πλαίσια του έτους φωτός (2015 International Year of Light). Θα υλοποιηθεί επίσης το πρόγραμμα «Διασκεδαστικά μαθηματικά» για μαθητές Ε και ΣΤ’ Δημοτικού, με στόχο την προετοιμασία για το διαγωνισμό της Μαθηματικής Εταιρείας.

Επίσης το Μάρτιο του 2015 η Ενωση Ελλήνων Φυσικών, το Τμήμα Ερευνας και Ανάπτυξης της Ελληνογερμανικής Αγωγής και το Κέντρο Εκπαίδευσης Επιστημών Πολιτισμού «Αριστοτέλειο» θα διοργανώσουν στις εγκαταστάσεις του «Κέντρου» συνέδριο με θέμα «Η φυσική μαγεύει – Scientix».

Το όραμα

Βεβαίως η προσπάθεια δεν θα περιοριστεί εδώ. Προς το παρόν γίνεται μόνο το πρώτο βήμα. Στόχος είναι να προσελκυστούν σχολεία για πρωινά εργαστήρια στον τομέα των επιστημών και των χειροκατασκευών, ενώ ζήτηση υπάρχει για τη διενέργεια μαθημάτων και από γονείς, με τη μορφή του science café. Στα όνειρα επίσης των πρωτεργατών η δημιουργία μιας Βιβλιοθήκης αλλά και ενός Πλανητάριου.

Αναλυτικά το project προβλέπει τη δημιουργία ενός σύγχρονου περιβάλλοντος μάθησης που θα περιλαμβάνει: Τάξη του μέλλοντος (Future Classroom), Ανοιχτή επιστημονική βιβλιοθήκη (Digital Science Library), Επιστημονικά σημεία (Sciences Points for all), Πλανητάριο (Planetarium), Επιστημονικά εργαστήρια (Science laboratories), Δημιουργικά εργαστήρια (Creative laboratories), Αυλή πειραμάτων (Experiment garden), Τέχνη και Επιστήμες (Art & Science),Ανοιχτές δραστηριότητες (Open activities).

«Μέχρι σήμερα οι νέοι για να έχουν πρόσβαση στις επιστήμες θα πρέπει να απευθυνθούν είτε στην Αθήνα είτε στη Θεσσαλονίκη. Με το κέντρο, όραμά μας είναι να αποτελέσει ο Βόλος τον τρίτο πόλο για τις επιστήμες και μάλιστα με ένα πρωτοποριακό κέντρο που θα εισάγει στην επιστημονική κοινότητα νέους… επιστήμονες από μικρή ηλικία», υπογράμμισε ο κ. Ηρακλής Καραγιάννης.

Την ερχόμενη εβδομάδα μάλιστα, αντιπροσωπεία του κέντρου θα απευθυνθεί στο «Δημόκριτο» στην Αθήνα. Στόχος είναι η ανάληψη της εκπόνησης ενός προγράμματος που θα προσαρμόζεται σε διαφορετικές κάθε φορά ηλικίες και θα έχει ως στόχο την εκπαίδευση των συμμετεχόντων, προκειμένου όταν επισκέπτονται το «Δημόκριτο» να αντιλαμβάνονται τι βλέπουν.

Ο Πρόεδρος του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ Βόλου, Γιώργος Βλιώρας, δήλωσε εντυπωσιασμένος από το όραμα και την οργάνωση της προσπάθειας. «Είναι υποχρέωση του Δήμου Βόλου να συνεισφέρει σε παρόμοιες δράσεις. Θεωρώ ότι ο χώρος που παραχωρήθηκε είναι ιδανικός για την ανάπτυξη του κέντρου. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε όλες τις κτιριακές υποδομές που σήμερα ρημάζουν σε ανθρώπους με οράματα. Θα συνεχίσουμε να είμαστε αρωγοί στην προσπάθεια στο μέτρο των δυνατοτήτων μας», είπε χαρακτηριστικά.

Πρωτεργάτες στην προσπάθεια ο Διευθυντής του 1^ου Δ.Σ. Πορταριάς, Ηρακλής Καραγιάννης και ο εκπαιδευτικός Νίκος Μακρής, ενώ πολύτιμος συμπαραστάτης στο Κέντρο ήταν ο Πρόεδρος του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ Βόλου, Γ. Βλιώρας

Στο φιλόξενο χώρο του Αριστοτέλειου Κέντρου γαλουχείται η νέα γενιά επιστημόνων