Στην αντεπίθεση περνά η Τερέζα Μέι μετά τον πολιτικό σεισμό που της στέρησε τρεις υπουργούς, μία υφυπουργό και αρκετά στελέχη στη διοίκηση και στο κόμμα. Η τεχνική συμφωνία των 585 σελίδων για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. έπεσε σαν κομήτης στο Λονδίνο. Και αυτό όταν δημοσκοπήσεις δείχνουν πως το κλίμα έχει αλλάξει σε ό,τι αφορά το Brexit. Αν τις πιστέψουμε, στην περίπτωση που γινόταν και πάλι δημοψήφισμα η πλειοψηφία θα τασσόταν υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. Σε περιοχές, μάλιστα, όπου η ψήφος υπέρ της εξόδου είχε επικρατήσει με διαφορά φαίνεται να φυσάει άλλος άνεμος.
Η πρωθυπουργός, που έχει αποκλείσει επανειλημμένα κάθε ενδεχόμενο διεξαγωγής νέου δημοψηφίσματος, διατείνεται ότι δεν είναι ο «σύγχρονος Τσάμπερλεν». Κατά τη διάρκεια ραδιοφωνικής συνέντευξης, όταν ένας ακροατής έθιξε την επιλογή μιας «ευπρεπούς παραίτησης», εκείνη απάντησε ότι «δεν είμαι ο σύγχρονος Τσάμπερλεν και ο λόγος είναι ο εξής: δεν θα παραμείνουμε δεσμευμένοι για πάντα σε κάτι που δεν θέλουμε», αναφερόμενη στον Νέβιλ Τσάμπερλεν, ο οποίος εκδιώχθηκε το 1940, μετά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και αντικαταστάθηκε από τον Ουίνστον Τσόρτσιλ. Και όλα αυτά ενώ οι βουλευτές του κόμματός της φέρονται να θεωρούν πως έχει δώσει πολλά στην Ε.Ε. και γι’ αυτό έχουν ήδη δρομολογήσει την καθαίρεσή της. Αν συγκεντρωθούν οι απαιτούμενες υπογραφές, τότε η πρωθυπουργός θα καταψηφιστεί από την πλειοψηφία των 315 βουλευτών που απαρτίζουν την κοινοβουλευτική ομάδα των Τόρις. Ορισμένοι εκ των ευρωπαϊστών βουλευτών του κόμματος διεμήνυαν χθες ότι σε αυτή την περίπτωση θα συνταχθούν ανοιχτά με όσους ζητούν δεύτερο δημοψήφισμα για την ακύρωση του Brexit. Οι κινήσεις μερίδας στελεχών των Τόρις θυμίζουν, μάλιστα, τις ημέρες της εκπαραθύρωσης της Μάργκαρετ Θάτσερ από την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος.
Η Μέι εμφανίζεται αποφασισμένη να δώσει μέχρι τέλους τη δύσκολη και διπλή μάχη για τη σωτηρία της συμφωνίας και για την προσωπική της πολιτική επιβίωση. Και αυτό παρότι έπεσαν βροχή οι παραιτήσεις κορυφαίων υπουργών εν μέσω της γενικότερης ανταρσίας στις τάξεις των Τόρις. Ο 46χρονος Στίβεν Μπάρκλεϊ, μέχρι σήμερα υφυπουργός Υγείας, ορίστηκε ως νέος υπουργός Brexit, μετά την παραίτηση του Ντόμινικ Ράαμπ.
Ο άγνωστος σε μεγάλη μερίδα του κοινού βουλευτής θεωρείται υποστηρικτής ενός μετριοπαθούς Brexit και στέλεχος που ακολουθεί τη γραμμή του κόμματος σε όλα τα μεγάλα ζητήματα. Τη θέση της επίσης παραιτηθείσας Εστερ ΜακΒι στο υπουργείο Εργασίας αναλαμβάνει η Αμπερ Ραντ, η οποία είχε παραιτηθεί από τη θέση της υπουργού Εσωτερικών μόλις τον Απρίλιο. Είχε παραδεχτεί ότι είχε παρουσιάσει εν αγνοία της ανακριβή στοιχεία σε κοινοβουλευτική επιτροπή αναφορικά με τη μεταναστευτική πολιτική στον απόηχο σκανδάλου που αφορούσε την αντιμετώπιση μεταναστών από την Καραϊβική. Παρά τους αντικαταστάτες, γεγονός παραμένει ότι η Μέι μοιάζει να προσπαθεί να τετραγωνίσει τον κύκλο του Brexit. Κατά πολλούς, εγκλωβίζει το Ηνωμένο Βασίλειο σε μια κατάσταση λίμπο, με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω από την Ε.Ε., εφόσον θα συνεχίσει να συνεισφέρει στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. παρότι δεν θα είναι πλέον μέλος της. Επίσης, δεν θα εκπληρώνει τις εμπορικές συμφωνίες με τον υπόλοιπο κόσμο μέχρι να λήξει το πάγωμα. Και δεν θα μπορεί να τερματίσει το πάγωμα μονομερώς. Εως τότε, ωστόσο, πολλά μπορεί να συμβούν.
Μεταναστευτικό, εργαζόμενοι
και φοιτητές: Μία ανάσα πριν από το Brexit, πολλοί αναρωτιούνται τι θα συμβεί με τους εργαζόμενους και φοιτητές που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό ήταν και ένα από τα θέματα που απασχόλησαν τις Βρυξέλλες. Το μέλλον δηλαδή των Ευρωπαίων που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και των Βρετανών που διαμένουν στην Ε.Ε. Το ζήτημα αφορά και πολλούς Ελληνες και Ελληνοκύπριους που ζουν στη Βρετανία. Σχετική συμφωνία έχει επιτευχθεί ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο. Το Λονδίνο έχει δεσμευτεί για τη διασφάλιση όλων των δικαιωμάτων που απολαμβάνουν σήμερα οι Ευρωπαίοι πολίτες που διαμένουν στη Βρετανία. Το εν λόγω καθεστώς θα διατηρηθεί σε ισχύ έως το τέλος της μεταβατικής περιόδου, κάτι που σημαίνει ότι έως τον Δεκέμβριο του 2020 όλοι οι νεοφερμένοι από χώρες της Ε.Ε. θα έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα. Το σίγουρο είναι ότι οι συνθήκες θα αλλάξουν δραστικά από το 2021. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι ότι θα σταματήσουν τα χαμηλά δίδακτρα και η χορήγηση δανείων με χαμηλά επιτόκια, που μέχρι τώρα απολάμβαναν, σε αντίθεση με τους φοιτητές που προέρχονται από χώρες εκτός Ε.Ε. Θα πρέπει δηλαδή να θεωρείται δεδομένος ο περιορισμός των προνομίων των φοιτητικών δανείων, αλλά και η αύξηση των διδάκτρων κατά 30%-40%. Οπως είναι φυσικό, λοιπόν, θα δυσκολέψει η φοίτηση των Ελλήνων στα βρετανικά πανεπιστήμια, καθώς αναμένεται η αύξηση των διδάκτρων να φτάσει περίπου τα 6.000 ευρώ. Αναφορικά με τους εργαζόμενους, θα πρέπει πλέον να χορηγείται άδεια σε όσους επιθυμούν να παραμείνουν στη χώρα. Πολλοί είναι αυτοί που έχουν εκφράσει φόβους ότι μπορεί να υποβαθμιστούν ή να αντιμετωπίσουν πολύ πιο αυστηρά προαπαιτούμενα για την ανέλιξή τους. Εξάλλου, δεν θα έχουν την ίδια πρόσβαση στο κοινωνικό κράτος, σε επιδόματα και άδειες.
Κύπρος – Βρετανία: Η Κύπρος είναι μία από τις χώρες που παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία τις εξελίξεις. Από την πλευρά του το Λονδίνο έχει πολλές φορές διαβεβαιώσει ότι τα δικαιώματα τόσο των Βρετανών που ζουν στην Κύπρο όσο και των Κύπριων που ζουν στη Βρετανία έχουν διασφαλιστεί μετά το Brexit. Σημαντικό ζήτημα είναι και οι απειλές του Τούρκου προέδρου γύρω από το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η γεώτρηση της ExxonMobil που πραγματοποιείται τώρα στο τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ πραγματοποιείται από το βρετανικής σημαίας πλοίο-γεωτρύπανο «Stena Icemax». «Η θέση της Βρετανίας είναι ξεκάθαρη. Είναι γνωστό ότι στηρίζουμε το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλευτεί τους υδρογονάνθρακες εντός της ΑΟΖ της». Το Λονδίνο, όπως και η Ουάσινγκτον, εκφράζει παράλληλα την ελπίδα ότι «από τον ενεργειακό πλούτο θα επωφεληθούν όλοι οι Κύπριοι».
Ποδόσφαιρο – Πρέμιερ Λιγκ: Ενα άλλο πολύ σημαντικό, για τους ποδοσφαιρόφιλους τουλάχιστον, θέμα είναι η επίπτωση του Brexit στην Πρέμιερ Λιγκ. Σύμφωνα με αποκλειστικό δημοσίευμα των «Times», έχει προταθεί να πέσει ο ανώτατος αριθμός των ξένων ποδοσφαιριστών στα αγγλικά κλαμπ στους 12. Αν αυτό εφαρμοστεί θα διαμορφώσει νέα δεδομένα και στη Βρετανία και στην ποδοσφαιρική Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι Μάντσεστερ Σίτι και Τότεναμ έχουν από 17 ξένους η καθεμία, από έναν λιγότερο έχουν Λίβερπουλ και Τσέλσι, 15 η Αρσεναλ και 14 η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Αυτό δεν μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή άμεσα αν αναλογιστεί κανείς τα χρυσά συμβόλαια με ξένους ποδοσφαιριστές. Στο μέλλον, όμως, μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Εκτός αυτού, δεδομένη πρέπει να θεωρείται και η φυγή ξένων επενδυτών από τα Αραβικά Εμιράτα που δραστηριοποιούνται στο βρετανικό ποδόσφαιρο, δίνοντας προτεραιότητα και χρήματα σε άλλες χώρες, όπως στην Ισπανία και την Ιταλία. Την ανησυχία τους εξέφρασαν αστέρες του ποδοσφαίρου όπως ο Ντέιβιντ Μπέκαμ και ο Γκάρι Λίνεκερ μέσω των social media.
Οικονομία: Οικονομικοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι παρά τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο, η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. θα έχει σημαντικές οικονομικές συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία και όχι μόνο στη βρετανική. Ενας κλάδος είναι αυτός της αεροπορικής βιομηχανίας και του τουρισμού. Ο μεγαλύτερος τουριστικός όμιλος της Ευρώπης έχει μια ομάδα εργασίας Brexit από το καλοκαίρι του 2016 που έχει επιφορτιστεί με σχεδιαστικά μέτρα για να μην επηρεαστεί η επιχειρηματικότητα σ’ αυτόν τον κλάδο.
Πέντε στα έξι πακέτα διακοπών που πωλούνται από βρετανικές τουριστικές εταιρείες έχουν προορισμό χώρες της Ε.Ε. Στην Ισπανία και την Πορτογαλία σχεδόν κάθε τέταρτος παραθεριστής προέρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι νότιες ευρωπαϊκές χώρες είναι οι κορυφαίοι προορισμοί των Βρετανών. Ο μεγαλύτερος άμεσος κίνδυνος, ωστόσο, αφορά την αεροπορική βιομηχανία. Ζητήματα όπως τα δικαιώματα κυκλοφορίας Βρετανίας-Ε.Ε. και οι κανόνες ιδιοκτησίας αεροπορικών εταιρειών παραμένουν ανεπίλυτα. Οι αεροπορικές εταιρείες ανησυχούν ιδιαίτερα, καθώς πωλούν ήδη εισιτήρια για πτήσεις μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και των κρατών-μελών της Ε.Ε. για το καλοκαίρι του 2019 παρά τη νομική αβεβαιότητα. Η ιρλανδική Ryanair σκοπεύει να μειώσει τη σημερινή της μετοχική δομή από 54% που κατέχουν επενδυτές με έδρα τη Βρετανία σε 49%, έτσι ώστε να παραμείνει νόμιμα αερομεταφορέας της Ε.Ε. Η Easyjet έχει ήδη δημιουργήσει μια ξεχωριστή θυγατρική με έδρα τη Βιέννη με αυστριακό πιστοποιητικό αερομεταφορέα, ώστε να μπορεί να συνεχίσει να ταξιδεύει μεταξύ κρατών της Ε.Ε. Η IAG, εταιρεία χαρτοφυλακίου της British Airways, και οι μεταφορείς της Ε.Ε., Iberia, Vueling και Aer Lingus, αντιμετωπίζουν το ιδιαίτερα περίπλοκο πρόβλημα που έχει να κάνει με τη δομή της ιδιοκτησίας. Μεγάλη αβεβαιότητα επικρατεί και στο City του Λονδίνου. Θα μπορούσαν να τεθούν σε κίνδυνο χρηματοπιστωτικά συμβόλαια τρισεκατομμυρίων, ιδιαίτερα αυτά που αφορούν ασφαλιστικές επιχειρήσεις, όπως τους Lloyds του Λονδίνου.
Οι τέσσερις δελφίνοι
Τζέικομπ-Ρις Μογκ: O αριστοκράτης με την Bentley
Το πρόσωπο του δεξιού λαϊκισμού είναι ένας τζέντλεμαν με παχυλό πορτοφόλι. Ο Τζέικομπ-Ρις Μογκ είναι ένα πρωτοκλασάτο στέλεχος των Συντηρητικών, της ακροδεξιάς πτέρυγας των Τόρις, πάμπλουτος, πιστός ρωμαιοκαθολικός και πατέρας έξι παιδιών. Ο πρώην τραπεζίτης και μεγαλοεπενδυτής είναι ένθερμος υπέρμαχος του Brexit και φανατικός πολέμιος των αμβλώσεων -ακόμη και σε περιπτώσεις αιμομιξίας ή βιασμού- και των γάμων ομοφυλόφιλων. Αδραξε την ευκαιρία μετά τη βροχή παραιτήσεων στελεχών της κυβέρνησης της Μέι και έσπευσε να καταθέσει από τους πρώτους επιστολή ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης. Το στυλ του παραπέμπει σε Βρετανό αριστοκράτη. Ο ψηλόλιγνος Τζέικομπ με τα γλειμμένα μαλλιά και το υπεροπτικό ύφος μετακινείται από το σπίτι του με μια Bentley αντίκα με σοφέρ. Από τότε που εξελέγη βουλευτής, ο Τζέικομπ-Ρις Μογκ έχει σταματήσει να διαχειρίζεται κεφάλαια, αν και παραμένει μεγαλομέτοχος της Somerset Capital Management. Στηρίζει τις φορολογικές ελαφρύνσεις για τους τραπεζίτες και τις εταιρείες. Ο σκληρός των Τόρις θεωρείται ο πιο εκκεντρικός δελφίνος. Εχει πιθανότητες να διαδεχτεί τη Μέι, καθώς θεωρείται από πολλούς ο μόνος Συντηρητικός που είναι υποστηρικτής της δεξιάς ιδεολογίας.
Ντόμινικ Ράαμπ: Ο καρατέκα συγγραφέας
Με την αποχώρησή του από το αρμόδιο υπουργείο για το Brexit, o 44χρονος Ντόμινικ Ράαμπ προκάλεσε πολιτικό σεισμό στη Βρετανία. Με τον χαρακτηριστικό κόκκινο χαρτοφύλακα ανά χείρας, προσέχει πολύ τις κινήσεις του στον πολιτικό στίβο, όπως και τη διατροφή του. Τρώει κάθε μέρα σάντουιτς με κοτόπουλο και μπέικον, φρουτοσαλάτα και χυμό για μεσημεριανό. Σύμφωνα με την προσωπική του ιστοσελίδα, έχει μαύρη ζώνη στο καράτε.
Το 2010 εξελέγη στο κοινοβούλιο και έκτοτε έχει θητεύσει σε μια σειρά υπουργείων. Σπούδασε Νομική στην Οξφόρδη και το Κέιμπριτζ και στη συνέχεια εργάστηκε για τη νομική εταιρεία Linklaters. Προτού γίνει μέλος του βρετανικού κοινοβουλίου εργάστηκε επίσης στο υπουργείο Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας. Για ένα φεγγάρι διατέλεσε υπουργός Στέγασης σε έναν πολύκροτο διορισμό ύστερα από την πυρκαγιά στο συγκρότημα κατοικιών Γκρένφελ, εξαιτίας της οποίας έχασαν τη ζωή τους 71 άτομα. Εχει θητεύσει επίσης στα υπουργεία Δικαιοσύνης και Πολιτικών Ελευθεριών. Είναι παντρεμένος με Βραζιλιάνα διευθύντρια μάρκετινγκ που εργάζεται για την Google. Το ζευγάρι έχει δύο παιδιά και σπίτι με θέα τον Τάμεση. Εχει συγγράψει, μόνος του ή σε συνεργασία με άλλους, αρκετά βιβλία.
Nτέιβιντ Ντέιβις: Ο «γοητευτικός μπάσταρδος»
Αν και το όνομά του φιγουράρει στη λίστα των υποψηφίων που φλερτάρουν με την ηγεσία των Συντηρητικών, τις τελευταίες ώρες ο 70χρονος Ντέιβις το παίζει αυτό που λένε… σιγανοπαπαδιά. Παραμένει στην υπουργική ομάδα της Τερέζα Μέι, δεν ζητάει την αντικατάστασή της, αλλά επιμένει ότι στη συμφωνία για το Brexit πρέπει να γίνει ένα καλό λίφτινγκ.
Εργάστηκε στο υπουργείο Εξωτερικών από το 1994 μέχρι το 1997, έχοντας την ευθύνη των διαπραγματεύσεων με την Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου τού προσέδωσαν τα παρατσούκλια «Γοητευτικός μπάσταρδος» και «Ο κύριος Οχι». Εργάστηκε επί 17 χρόνια στην πολυεθνική Tate & Lyle, πριν εισέλθει στον πολιτικό στίβο. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με τους Συντηρητικούς το 1987 και το 2005 υπήρξε ο κύριος αντίπαλος του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον για την ανάληψη της ηγεσίας των Τόρις.
Μέχρι τον περασμένο Ιούλιο είχε επιφορτιστεί με το υπουργείο που είναι αρμόδιο για Brexit. Τώρα επανέρχεται στο προσκήνιο και προειδοποιεί τη Μέι ότι αν δεν προχωρήσει σε αλλαγές είναι τελειωμένη, καθώς χαρακτήρισε τη συμφωνία που έφερε η πρωθυπουργός «φρικτή για το Ηνωμένο Βασίλειο και εξαιρετικά ευνοϊκή για την Ε.Ε.».
Εστερ ΜακΒι: Η πιο σέξι υπουργός
Η ξανθιά υπουργός Εργασίας με το αβίαστο χαμόγελο αποχώρησε από τη βρετανική κυβέρνηση. Ηταν η πιο σέξι υπουργός στην κυβέρνηση του Ντέιβιντ Κάμερον, όπως και στην κυβέρνηση της Τερέζα Μέι.
Προτού ασχοληθεί με τα κοινά ήταν μια διάσημη τηλεπαρουσιάστρια που πόζαρε όλο νάζι και με σέξι ντύσιμο στα εξώφυλλα περιοδικών μαγνητίζοντας το ανδρικό ενδιαφέρον. Ως πολιτικός υιοθέτησε ένα πιο επαγγελματικό dress code. Με το στέλεχος των Συντηρητικών Φίλιπ Ντέιβις τα τελευταία χρόνια είναι ζευγάρι. Η ίδια υποστηρίζει ότι έχουν πλατωνική σχέση. Γεγονός είναι πάντως ότι δεν έχει βάλει ποτέ βέρα στο δεξί.
«Αγαπώ πολύ τα παιδιά, όμως, δεν έχω γνωρίσει κάποιον που να μου ξυπνήσει το βιολογικό μου ρολόι», έχει δηλώσει η ίδια.
Είναι μακροχρόνια φίλη της Κέιτ ΜακΚαν, της μητέρας της Μαντλίν που αγνοείται τα τελευταία χρόνια και την έχει βοηθήσει να δημιουργήσει το Madeleine McCann Fund. Η Ιρλανδή Εστερ ΜακΒι γεννήθηκε στο Λίβερπουλ και πέρασε τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής της στο οικοτροφείο του Βarnardo. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και μυήθηκε στα μυστικά της δημοσιογραφίας στο City University του Λονδίνου.
[protothema.gr]
