Το τέλος της διαπραγμάτευσης και η ζώσα πραγματικότητα
Η διαπραγμάτευση με την τρόικα κουτσά-στραβά θα ολοκληρωθεί. Η τυπική έξοδος της Ελλάδας από τα ασφυκτικά όρια του μνημονίου είναι βέβαιο ότι θα επιτευχθεί ακόμη και αν οι συνέπειες αυτής της καταναγκαστικής πολιτικής μας συνοδεύουν και για τα επόμενα χρόνια. Το πρωτογενές πλεόνασμα έχει κιόλας καταγραφεί στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Η Οκτωβριανή επανάσταση της Ελλάδος- όπως εκτιμούσε η αντιπολίτευση- δεν ήταν συνεπής στο ραντεβού της. Ο ελληνικός λαός εξακολουθεί τη μαρτυρική ανηφόρα του. Η ανεργία περιθωριοποιεί μέγα τμήμα της κοινωνίας και εξαθλιώνει τη νεολαία.
Η πολιτική διαμάχη στο εσωτερικό μαίνεται, υποβιβάζοντας καθημερινά το επίπεδο του δημοσίου λόγου. Οι πολίτες υπομένουν, εξοργίζονται και παράλληλα ελπίζουν σε μια αχτίδα φωτός. Η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας εξακολουθεί να παραμένει αναιμική και βασίζεται αποκλειστικά στις ιδέες και στην εργασία κάποιων αβοήθητων ιδιωτών.
Το κράτος μπορεί να περιορίζεται, αλλά δεν εκσυγχρονίζεται με ρυθμούς που θα το καταστήσουν επιτελικό όργανο και ατμομηχανή ανάπτυξης. Οι παθογένειες της γραφειοκρατίας, της ρουσφετολογίας, της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς, του πολιτικού νεποτισμού και της κομματικής καμαρίλας μοιάζουν αθεράπευτες.
Προαναφέραμε ότι στα μέσα της άνοιξης τελειώνουν οι τυπικές μας υποχρεώσεις. Αυτές που απορρέουν από τις λεγόμενες μνημονιακές υποχρεώσεις. Ακόμη και αν οι άμεσες συνέπειες των μνημονίων επηρεάζουν ευθέως, με ψηφισμένα μέτρα, τα έτη 2015 και 2016 δεν πρέπει να διαλανθάνει της προσοχής μας ότι στο εξής δεν θα υπάρχουν ούτε εντολές, ούτε δανεικά.
Εχουμε πλεονάσματα; Όλα εντάξει. Εχουμε ελλείμματα; Οριζόντιες περικοπές. Αυτό θα είναι το σενάριο. Όχι πως με τα μνημόνια και τις εντολές και την επιβολή πολιτικής δεν είχαμε οριζόντιες περικοπές και υπέρογκους φόρους. Mακελειό έγινε για μια ολόκληρη τριετία! Φυσικά ακόμη και με το τέλος του μνημονίου οι οδυνηρές συνέπειες στην οικονομία και στην κοινωνία θα είναι υπαρκτές.
Το κεφαλαιώδες ερώτημα, όμως, είτε ισχύει το μνημόνιο, είτε παρέλθει η ισχύς του, είναι τι ακριβώς σημαίνει έξοδος της χώρας από την κρίση. Διότι η κρίση δεν είναι ούτε συμφωνία, ούτε συμβόλαιο, ούτε μνημόνιο. Η κρίση είναι κατάσταση υπαρκτή, που υπερβαίνει τα όρια συμφωνιών. Τι σημαίνει, λοιπόν, έξοδος από την κρίση; Πως τη φαντάζεται ο κάθε Έλληνας πολίτης; Πώς την οριοθετούν οι πολιτικές δυνάμεις, η κάθε μία από τη δική της οπτική γωνία;
Εξοδος από την κρίση σημαίνει ότι οι μισθοί μας θα επιστρέψουν στο ύψος που ήταν πριν από το 2010; Το ίδιο και οι συντάξεις; Θα ξανά έχουν δουλειά τα μαγαζιά μας και θα βγαίνουν οι τραπεζίτες στο πεζοδρόμιο για να μας δώσουν δάνειο με το ζόρι; Θα πηγαίνουμε διακοπές με διακοποδάνεια και θα παντρευόμαστε με… γαμοδάνεια; Θα είμαστε δημόσιοι υπάλληλοι και θα πηγαίνουμε στην υπηρεσία μας όποτε θυμόμαστε ή μήπως θα είμαστε ιδιωτικοί υπάλληλοι και δεν θα μας ενδιαφέρει η πορεία της επιχείρησης, αλλά μόνο ο μισθός μας; Μήπως ως επιχειρηματίες θα εξακολουθήσουμε να λαμβάνουμε θαλασσοδάνεια, χωρίς όρους, προϋποθέσεις και διασφαλίσεις;
Ολα αυτά συνέβαιναν σε μια άλλη χώρα κάποια άλλη πολύ μακρινή εποχή, και ας έχουν περάσει μόλις τρία χρόνια. Είναι λογικό να υπολογίζουμε ότι δεν πρόκειται να ξανασυμβούν, τουλάχιστον στην ίδια έκταση, στη μεταμνημονιακή Ελλάδα, με καμία κυβέρνηση. Δεν πρόκειται, γιατί πολύ απλά δεν βγαίνουν τα νούμερα. Ο,τι και αν λέει σήμερα ο κάθε πολιτικός της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, έξοδος από την κρίση αυτή την εποχή σημαίνει άλλα πράγματα, πολύ πιο απλά, αλλά και ταυτόχρονα πολύ πιο σπουδαία.
Δεν επιθυμούμε να κουράσουμε τον αναγνώστη, γι’ αυτό επιγραμματικά θα αναφέρουμε δυο-τρία παραδείγματα για το τι σηματοδοτεί, κατά την άποψή μας, το πραγματικό φως στο τέλος του τούνελ.
Σταδιακή, αλλά και σταθερή, συρρίκνωση του ποσοστού της ανεργίας. Μείωση και όχι εξαφάνιση, γιατί σε κανένα κράτος του κόσμου δεν συμβαίνει, της φοροδιαφυγής. Αύξηση της παραγωγής του πρωτογενούς, αλλά και των δύο άλλων τομέων της Οικονομίας. Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους τους Ελληνες. Ασφαλώς, όχι η ίδια, αλλά για όλους. Συνέχιση της ανόδου των εξαγωγών και του τουρισμού. Ηρεμία και αναβάθμιση στο χώρο της Παιδείας. Απομείωση με ταχύτερους ρυθμούς του δημοσίου χρέους και διευθέτηση του εξίσου υπέρογκου –όσο και αν αρνούνται να το συζητήσουν- ιδιωτικού ελληνικού χρέους.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και μια σειρά άλλων απλών, αλλά αναγκαίων εξελίξεων που οριοθετούν την έξοδό μας από την πολύμορφη και πρωτόγνωρη κρίση που μας ταλανίζει τα τελευταία χρόνια. Όμως, ο καθένας ορίζει τις δικές του προτεραιότητες. Ωστόσο, δεν μπορούν να αγνοούνται οι κοινοί στόχοι, οι οποίοι αφορούν και τη χώρα και το λαό.
Μέχρι σήμερα οι δανειστές μας έλεγαν ότι θα πάρετε αυτά τα μέτρα, για να σας δώσουμε αυτά τα δάνεια. Μετά το τέλος του μνημονίου, η χώρα θα πρέπει να οριοθετήσει, για την ακρίβεια θα έπρεπε ήδη να το έχει κάνει, την πορεία της, ώστε να μην ξαναγυρίσει στο βούρκο που ζει τα τρία τελευταία χρόνια. Αν μόνοι μας δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε, πρέπει καλά να γνωρίζουμε ότι κανείς δεν μπορεί και κανείς δεν θέλει να μας βοηθήσει. Τον πειθαναγκασμό του μνημονίου πρέπει να διαδεχθεί μια θετική, εθνική πανστρατιά.
