Η φρενίτιδα χρηματικής τιμωρίας δεν συνάδει με το κλίμα
Πρόστιμα για τις περιοδικές καταστάσεις του Φ.Π.Α, για μη έγκαιρη κατάθεση φορολογικής δήλωσης, πρόστιμα για το ΚΤΕΟ και για τα τέλη κυκλοφορίας, πρόστιμα για μαύρη εργασία, πρόστιμα και για αδήλωτη εργασία. Η λίστα βεβαίως δεν περιορίζεται στα προαναφερθέντα, αφού υπάρχουν και δεκάδες ακόμη για κάθε υποχρέωση και για κάθε παράλειψη του πολίτη.
Χρηματικές ποινές για κάθε δραστηριότητα και κάθε συναλλαγή. Πρόστιμα από το κράτος, από τους Δήμους και από κάθε υπηρεσία του ευρύτερου ή του στενού δημόσιου τομέα. Αν αργήσεις να πληρώσεις την κλήση, να δηλώσεις το αυθαίρετο, να φτιάξεις το αυτοκίνητο ή το μηχανάκι, θα τιμωρηθείς. Φυσικά κανείς δεν σε ρωτάει αν μπορείς εγκαίρως να ανταποκριθείς στις υποχρεώσεις σου.
Δικαίως. Στις ευνομούμενες πολιτείες πρέπει να υπάρχουν κανόνες και όποιοι τους παραβιάζουν είναι επιβεβλημένο να τιμωρούνται. Διαφορετικά θα γίνουμε ζούγκλα.
Αναμφίβολα. Ουδείς διαφωνεί με το συγκεκριμένο αξίωμα.
Όμως αυτοί που εισηγούνται τα συγκεκριμένα διοικητικά μέτρα ή τους νόμους, μέσω των οποίων θεσπίζονται όλες αυτές οι τιμωρίες, θαρρούμε ότι αγνοούν τρεις βασικές παραμέτρους.
Πρώτον: Την αρχή της αναλογικότητας. Για παράδειγμα ο έλεγχος ΚΤΕΟ σήμερα κοστίζει στην περιοχή μας για ένα Ι.Χ. περίπου 30 ευρώ. Με ποια λογική θεσπίζεται πρόστιμο 400 ευρώ για έλλειψη του συγκεκριμένου ελέγχου. Τόσα τους λείπουν; Ένα πρόστιμο διπλάσιο ή τριπλάσιο της υποχρέωσης θα ήταν περισσότερο λογικό.
Δεύτερον: Η διεθνής εμπειρία έχει αποδείξει διαχρονικά ότι οι εκλογικευμένες ποινές είναι προτιμότερες από τις αυστηρές, διότι υπάρχει η πεποίθηση στον άνθρωπο ότι για το μικρό πρόστιμο, σε αντίθεση με το υπέρογκο, δεν αξίζει προσπάθεια αποφυγής.
Τρίτον: Ολοι όσοι εισηγούνται τεράστιες ποινές και πρόστιμα, σε μια κοινωνία γονατισμένη από την κρίση, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν αυξάνουν τα έσοδα, αυτό έχει αποδειχτεί με στοιχεία, αλλά αντίθετα αυξάνουν το δείκτη οργής της κοινωνίας, διότι πιστοποιούν ότι δεν έχουν καμία απολύτως επαφή με την τρέχουσα Ελληνική πραγματικότητα.
Οσο ατελείωτα είναι τα πρόστιμα και οι ποινές τόσα και άλλα τόσα θα μπορούσε να είναι και τα επιχειρήματα, όχι φυσικά για την κατάργησή τους, αλλά για τον εξορθολογισμό τους. Για παράδειγμα, και με τον κίνδυνο της περιπτωσιολογίας να ελλοχεύει, ποιος λόγος επιβάλλει το ίδιο ακριβώς πρόστιμο για κάποιον που πρέπει να πάρει επιστροφή Φ.Π.Α. με κάποιον που πρέπει να πληρώσει και αμφότεροι δεν κατέθεσαν περιοδική δήλωση;
Στο τέλος- τέλος και επειδή μια επιφανειακή μελέτη των προστίμων και των χρηματικών ποινών αποδεικνύει ότι πέρα από τον εισπρακτικό δεν έχουν κανέναν παιδευτικό χαρακτήρα, θα έπρεπε οι εισηγητές τους να έχουν προβληματιστεί. Ένα πρόστιμο 10.000 ευρώ για ένα μικρομάγαζο, επειδή ο γιος βοηθά τον πατέρα, σημαίνει λουκέτο και καταστροφή και ασφαλώς δεν είναι το ίδιο με μια μεγάλη επιχείρηση που πιθανώς απασχολεί με μαύρη εργασία το μισό προσωπικό. Όμως δέκα χιλιάδες πληρώνει και ο ένα και ο άλλος.
Αν κάποιος ρωτήσει τους υπουργούς οικονομικών των τελευταίων ετών για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, θα λάβει την απάντηση ότι ανέρχονται σε δεκάδες δισ. ευρώ. Αν γίνει ανάλυση θα διαπιστώσει ότι το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από θηριώδη πρόστιμα και προσαυξήσεις. Με τη διαφορά ότι δεν πληρώθηκαν ποτέ…
Η Ελληνική διοίκηση το «κάλλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρι», δεν το έχει ακούσει ποτέ;
