Μεγαλώσαμε με το Ελληνικό πολιτικό ιδεολόγημα ότι στη χώρα υπάρχουν δύο μεγάλα κόμματα και εναλλάξ το ένα κυβερνάει και το άλλο αντιπολιτεύεται. Μάθαμε ότι υπάρχουν και κάποια άλλα κόμματα μόνο για χάρη του πολιτικού πλουραλισμού και της δημοκρατικής πολυφωνίας.
Εδώ και ένα χρόνο περίπου έχουν συντελεστεί κοσμογονικές αλλαγές στην πολιτική ζωή της χώρας. Αλλαγές οι οποίες όμως περνούν σε δεύτερη μοίρα, εξαιτίας όλων των υπολοίπων εξαιρετικά οξυμμένων προβλημάτων που βρίσκονται συνεχώς σε πρώτο πλάνο.
Βεβαίως ο δικομματισμός δεν ήταν η μόνη πολιτική ιδεοληψία που μας συνόδευσε τα σαράντα χρόνια της μεταπολίτευσης. Η αδυναμία κυβερνητικής συνεργασίας υπήρξε μία ακόμη βασική σταθερά του πολιτικού συστήματος. Οι τρεις συνεχόμενες περιπτώσεις , τρίμηνης πολυκομματικής κυβέρνησης στις αρχές της δεκαετίας του ’90 κάθε άλλο παρά την κουλτούρα της συνεργασίας εμπέδωσαν.
Σήμερα λοιπόν τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά, φυσικά και οι εποχές είναι διαφορετικές. Η τρικομματική κυβέρνηση πλησιάζει να συμπληρώσει ένα χρόνο ύπαρξης. Χρόνος ρεκόρ ακόμη και αν πέσει …χθες. Αναμφίβολα οι ανάγκες της χώρας είναι αυτές που επέβαλαν τη συγκεκριμένη συνεργασία. Αυτό το δεδομένο όμως δεν αναιρεί ούτε τα προβλήματα, ούτε την αξία μιας κυβερνητικής συνεργασίας.
Έγινε λοιπόν ο Σαμαράς αριστερός ή μήπως ο Κουβέλης δεξιός; Προσχώρησαν όλοι στο κόμμα του μνημονίου; Ήθελε να παραμείνει το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση και μετά την πρωτοφανή του ήττα; Τίποτα απ’ όλα αυτά! Όπως όλοι θυμόμαστε ήταν το μόνο πιθανό σχήμα που διασφάλιζε με αυξημένες πιθανότητες την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη. Οτιδήποτε άλλο πριν ένα χρόνο ήταν επιλογή υψηλού ρίσκου. Ίσως και σήμερα να ισχύει το ίδιο.
Από κει και πέρα οι δυσκολίες της συγκυβέρνησης είναι εμφανείς, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πιο «γνωστοί» υπουργοί της κυβέρνησης- με πρώτο τον Στουρνάρα -είναι αυτοί που βρίσκονται συνεχώς στο επίκεντρο των εστιών πολιτικής έντασης. Ρουπακιώτης, Μανιτάκης, Βρούτσης, Σκοπούλη κ.α. Γεγονός που φανερώνει ότι παρά τη σχετική μακροημέρευσή του το εγχείρημα της συγκυβέρνησης δεν είναι ούτε απλό, ούτε εύκολο. Πόσο μάλλον όταν υλοποιείται μέσα σε ένα τέτοιο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον. Οι πολιτικές κρίσεις έστω και αν πολλές φορές είναι επιφανειακές και επικοινωνιακές κανείς δεν γνωρίζει πως μπορούν να εξελιχθούν οποιαδήποτε στιγμή. Το εύθραυστο του εγχειρήματος είναι δεδομένο κάθε στιγμή.
Τούτων δοθέντων, προκύπτει το ερώτημα αν έχει μέλλον η συγκεκριμένη κυβέρνηση. Ο Αλέξης Τσίπρας από τη Λισαβόνα μόλις προχθές βροντοφώναξε ότι του χρόνου τέτοιο καιρό στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία δεν θα υπάρχουν μνημόνια αφού στις δύο χώρες θα υπάρχουν άλλες κυβερνήσεις. Δεν ξέρουμε τι εννοούσε για την Πορτογαλία, πάντως για την Ελλάδα ο αρχηγός της Αξιωματικής αντιπολίτευσης σαφώς είπε ότι το κόμμα του χρόνου τέτοιο καιρό θα είναι κυβέρνηση της χώρας.
Εξ αντανακλάσεως τεκμαίρετε ότι ακόμη και ο Αλέξης Τσίπρας δίνει στην παρούσα κυβέρνηση μέχρι και ένα χρόνο ζωής ακόμη. Η ίδια η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός όπως αναφέρουν διάφορες εκτιμήσεις σχεδιάζουν να προσφύγουν στη λαϊκή ετυμηγορία στο τέλος τετραετίας το 2016 ή νωρίτερα τον Ιούνιο του 2015. Γιατί τότε εκτιμούν ότι θα αποδώσει σαφή αποτελέσματα η σημερινή πολιτική. Η ρευστότητα της πολιτικής και κυρίως της οικονομικής κατάστασης δυσκολεύει τους σχεδιασμούς κυρίως της κυβέρνησης αλλά σε ένα βαθμό και εκείνους της αντιπολίτευσης.
Χαρακτηριστικό των δυσκολιών της συγκυβέρνησης είναι και το μόλις χθεσινό επεισόδιο: «Για μία ακόμη φορά δοκιμάζεται στη Βουλή η σταθερότητα της κυβέρνησης μετά την τροπολογία που κατέθεσε την τελευταία στιγμή χθες το ΠΑΣΟΚ στο πολυνομοσχέδιο και αφορά την αντιμετώπιση της ανεργίας και κυρίως την ανακούφιση των ανέργων. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες ο Υπουργός Οικονομικών μόλις ενημερώθηκε για την πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ …άστραψε και βρόντηξε καθώς είχε δεσμευθεί απέναντι στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ότι μόλις παραλάβει τις απαραίτητες εκθέσεις ιδίως του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους τότε θα ενσωματώσει την πρόταση του ΠΑΣΟΚ στο πρώτο νομοσχέδιο που θα πήγαινε προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής.
Tο ΠΑΣΟΚ όμως κατέθεσε μόνο του την τροπολογία καθώς δεν αποδέχθηκε την εξήγηση από πλευράς κυβέρνησης περί τεχνικών δυσκολιών για την απουσία από το πολυνομοσχέδιο των προτάσεων του Κινήματος για την ανεργία, με τις οποίες, σύμφωνα με κύκλους της Ιπποκράτους, είχε συμφωνήσει ο κ. Σαμαράς». Ένα ακόμη επεισόδιο στο σήριαλ των τελευταίων ημερών, το οποίο εκτιμάται ότι θα ξεπεραστεί και αυτό για να επανέλθει αμέσως μετά με μια άλλη μορφή, με μια άλλη τροπολογία.
Ασχετα πάντως από τη διάρκεια ζωής αυτού του πρωτόγνωρου πολιτικού πειράματος και πέρα από την αντιμετώπιση του μνημονίου, ένα χρόνο μετά τη συγκρότηση της, είναι καιρός η παρούσα κυβέρνηση να δείξει κι’ άλλες πτυχές του κυβερνητικού έργου πέρα από την υλοποίηση των μνημονιακών δεσμεύσεων.
Στα ζητήματα περιβάλλοντος, πολιτισμού, παιδείας, αθλητισμού, εμπορίου, γεωργίας, αγοράς, ναυτιλίας, τουρισμού και πλήθος άλλων τομέων μπορεί να επηρεάζονται από την οικονομική κατάσταση και της περικοπές πόρων και προϋπολογισμών, υπάρχει πάντα η δυνατότητα για την εκπόνηση πολιτικών και την επίλυση σημαντικών προβλημάτων τα οποία κατά ένα μέρος ευθύνονται και για την χρεοκοπία του συστήματος.
Ο φημολογούμενος σαρωτικός ανασχηματισμός για μετά το Πάσχα ενδεχομένως στοχεύει στην ενεργοποίηση δυνάμεων και στην παραγωγή έργου. Είναι αλήθεια ότι μέχρι σήμερα γνωρίζουμε μόνο τους υπουργούς που εμπλέκονται με το μνημόνιο και τους ακούμε ,όπως είναι φυσικό, συνήθως για αρνητικές εξελίξεις. Οι υπουργοί που δεν εμπλέκονται με το μνημόνιο περνούν απαρατήρητοι, σχεδόν έχουμε ξεχάσει την ύπαρξή τους. Σημαντικά υπουργεία άλλων εποχών σήμερα δείχνουν να μην απασχολούν κανέναν, λες και εξέλιπε το αντικείμενο του χαρτοφυλακίου τους!
Όπως αποδεικνύουν και τα τελευταία κυβερνητικά επεισόδια δεν αρκεί η μαεστρία και η θέληση του πρωθυπουργού να γεφυρώνει διαφωνίες και να συμμαζεύει τις αστοχίες των υπουργών. Ούτε και η ισχυρή πολιτική βούληση των δύο άλλων αρχηγών-εταιρών είναι συνθήκη ικανή από μόνη της να στηρίξει την επιβίωση της κυβέρνησης.
Μια κυβέρνηση για να αντέχει και μάλιστα κάτω από τέτοιες αντίξοες συνθήκες είναι υποχρεωμένη να παράγει κυβερνητικό έργο, μετρήσιμο και ορατό και κυρίως στους τομείς που δεν επηρεάζονται από το μνημόνιο. Τότε μια κυβέρνηση έχει ισχυρούς λόγους ύπαρξης.
