Αν ο φετινός χειμώνας ήταν βαρύς κανείς δεν γνωρίζει πώς θα ήταν η γενικότερη κατάσταση. Θα παρέμενε οριακή ή θα είχε ξεσπάσει; Ο εξαιρετικά ήπιος φετινός ελληνικός χειμώνας δημιουργεί την εντύπωση ότι η χώρα θα ξεπεράσει τη στενωπό χωρίς μεγάλες απώλειες. Την ίδια ώρα η κοινωνία βιώνει οριακές και πρωτόγνωρες καταστάσεις, έχοντας αγγίξει προ πολλού το μέγιστο των δυνατοτήτων της. Οι περικοπές μισθών και συντάξεων αυτές τις μέρες αγγίζουν το ζενίθ της τριετίας. Οι άνεργοι, ιδιαίτερα οι μακροχρόνια και οι νέοι άνθρωποι, έχουν εξαντλήσει κάθε υπομονή στον αέναο αγώνα τους να βρουν μια οποιαδήποτε εργασία και οι αγρότες της χώρας βλέπουν τη νέα καλλιεργητική περίοδο να πλησιάζει και να τους λείπουν οι παράδες των εξόδων, προκειμένου να κάνουν μία ακόμα προσπάθεια για μία ακόμα χρονιά.
Όλες οι τρέχουσες συνθήκες μαζί με τις απεργιακές κινητοποιήσεις μεγάλων ομάδων εργαζομένων συνηγορούν ότι υπάρχει μια ατμόσφαιρα που κάτω από ορισμένες συνθήκες θα μπορούσε να οδηγήσει σε κοινωνική έκρηξη.
Παρά τα προαναφερθέντα όμως η ελληνική κοινωνία δείχνει περισσότερο ήρεμη σε σχέση με την εποχή λίγο πριν και λίγο μετά τις τελευταίες εκλογές και σαφώς πιο ήρεμη από την εποχή της αγανάκτησης και των αγανακτισμένων.
Τι μπορεί να συμβαίνει και ενώ τα πράγματα λόγω συσσώρευσης είναι σαφώς πιο δύσκολα αυτή την εποχή η κοινωνία παραμένει πιο ήρεμη; Πρόκειται για μία αντίφαση, για έναν ακόμη νεοελληνικό παραλογισμό;
Η μία προσέγγιση, εκείνη που προωθεί την άποψη ότι η κοινωνία θα ξεσπάσει, διατείνεται ότι οι πολίτες είναι τρομαγμένοι και απογοητευμένοι και μόνο κάποιο τυχαίο γεγονός ή σε μια πιο ρεαλιστική εκδοχή όταν βιώσουν στην καθημερινότητά τους τα μέτρα, θα ξεσηκωθούν. Πρόκειται για τους θιασώτες της κοινωνικής επανάστασης σύμφωνα με τους οποίους ο λαός θα οδηγηθεί στη λύτρωση δια του ξεσηκωμού. Αυτή η άποψη έχει υποστηρικτές κυρίως στα αριστερά του πολιτικού σκηνικού, χωρίς όμως να είναι μικρό και το κομμάτι της στη δεξιά πτέρυγα.
Η άλλη προσέγγιση διατρανώνει ότι οι πολίτες, παρά τις αιματηρές θυσίες, άρχισαν και πάλι να πιστεύουν και να ελπίζουν ότι οι κόποι τους δεν θα πάνε χαμένοι και θα υπάρξει ανάκαμψη. Επικαλούνται οι φορείς αυτής της άποψης κυρίως τη θεαματική βελτίωση του διεθνούς περιβάλλοντος και της εικόνας της χώρας και ορισμένα λίγα αλλά κρίσιμα μεγέθη της οικονομίας. Υποστηρίζουν ότι οι πολίτες παρά τα πελώρια προβλήματά τους βλέπουν κιόλας φως στην άκρη του τούνελ.
Ποια από τις δύο προσεγγίσεις είναι η κοντινότερη στην πραγματικότητα, η πιο ρεαλιστική; Είναι βέβαιο ότι και οι δύο εκφράζουν ένα κομμάτι της κοινωνίας χωρίς κανείς να γνωρίζει ποιο είναι το μεγαλύτερο, που είναι και το κρίσιμο ερώτημα.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα κόμματα του κυβερνητικού τόξου εκφράζουν συν – πλην ένα 40% της κοινωνίας. Αλλά και τα κόμματα που καλούν σε κοινωνικό ξεσηκωμό εκφράζουν ίσως ένα μεγαλύτερο ποσοστό κοντά στο 50%, με τη διαφορά ότι εκεί τα πράγματα είναι σαφώς πιο ετερόκλητα . Δεν μπορείς να προσθέσεις ούτε το ΚΚΕ με τον Καμμένο, ούτε τον ΣΥΡΙΖΑ με τη Χρυσή Αυγή. Πολύ αμφιβάλλουμε αν μπορείς να αθροίσεις ακόμη και της δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ, παρότι εσχάτως αναλαμβάνονται -χαμηλής έστω τάσης- πρωτοβουλίες συνεννόησης για κοινή δράση.
Επειδή όμως αυτά είναι λογαριασμοί και στην πολιτική συνήθως ένα και ένα ποτέ δεν κάνει δύο, πολλές φορές μάλιστα βγάζει άθροισμα έντεκα, θα λέγαμε ότι η εύφλεκτη ύλη για ενδεχόμενη κοινωνική έκρηξη προσδιορίζεται σε εκείνο το ποσοστό πολιτών που οι δημοσκοπήσεις το ανεβάζουν περίπου στο 15% και οι οποίοι σήμερα με σιγουριά δηλώνουν ότι στις επόμενες εκλογές δεν θα πάνε να ψηφίσουν! Πρώτη φορά ανιχνεύεται ένα τέτοιο ποσοστό που δεικνύει οργή, απογοήτευση και αγανάκτηση ταυτόχρονα. Πρόκειται για το κομμάτι της κοινωνίας που δεν ελπίζει τίποτα και δεν πιστεύει σε κανέναν. Κυριολεκτικά!
Δεν είναι μακράν της πραγματικότητας οι εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες ό,τι είναι να γίνει θα γίνει μέχρι τα τέλη Μαρτίου. Μετά το κλίμα αλλάζει και στην ατμόσφαιρα και στην πολιτική. Γιατί αλλάζει, κανείς δεν το προσδιορίζει με ακρίβεια, αλλά φαίνεται να είναι μια άποψη που πείθει πολλούς.
Αυτό που ζούμε τις τελευταίες ημέρες μετά τη λήξη των κινητοποιήσεων στα μέσα συγκοινωνίας της Αθήνας και την έναρξη των αγροτικών μπλόκων, με την κυβέρνηση να αντιμετωπίζει με διαφορετικό τρόπο την τάξη των εργαζομένων στο ΜΕΤΡΟ σε σχέση με τους αγρότες, είναι απλά η αλλαγή πρωταγωνιστών σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Τραβήχτηκε πίσω ο Σταματόπουλος του ΜΕΤΡΟ και ήρθε σε πρώτο πλάνο ο γνώριμος από τα παλιά Βαγγέλης Μπούτας. Όμως και σε πολιτικό επίπεδο μετά τη λεγόμενη ρεαλιστική στροφή Τσίπρα οι δυνάμεις του ΚΚΕ βγαίνουν μπροστά με τρόπο πιο ριζοσπαστικό προκειμένου να καρπωθούν πολιτικά τη δεδομένη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Το κρίσιμο ερώτημα αν οι παρούσες συνθήκες φέρνουν πιο κοντά μια κοινωνική έκρηξη ή την απομακρύνουν παραμένει αναπάντητο, καθώς αυτά τα πράγματα δεν προαναγγέλλονται και συνήθως επηρεάζονται και από πολλούς αδιόρατους και αστάθμητους παράγοντες.
Πάντως αν η κυβέρνηση θέλει πραγματικά να αποφύγει ένα τέτοιο ενδεχόμενο που θα τίναζε στον αέρα όλες τις προσπάθειες και τις θυσίες, πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν είναι ίδιοι όλοι οι διαμαρτυρόμενοι και κατά συνέπεια δεν χρήζουν της ίδιας αντιμετώπισης και, δεύτερον, να καταλάβει ότι πρέπει να ελαφρώσει το βαρύ φορτίο του λαού νωρίτερα από το αναμενόμενο, διότι δυστυχώς ή ευτυχώς μετρητής της κοινωνικής αντοχής δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμη.
