Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες -όπως όλοι φαντάζομαι- έδινα 10 έως 20 ευρώ και αγόραζα για τη μάνα μου ένα φουλάρι, ένα στολίδι -φο νομίζω ότι τα λένε- για να εισπράξω πάντα όταν της το έδινα την απάντηση «ποιος να το φορέσει, με ξέρεις να είμαι για λούσα, σκορπάτε τα λεφτά από δω κι’ από κει!» για να κλείσει πάντα το λογύδριο διαμαρτυρίας με ένα πλατύ χαμόγελο και ένα στοργικό φιλί, συνοδευμένο συνεχώς και σχεδόν μονότονα με την επισήμανση «είναι δύσκολες εποχές, υπάρχει κόσμος σε ανέχεια». Απ’ όσο θυμάμαι πάντα δύσκολες ήταν οι εποχές για τη μάνα μου και για όλους τους παλιούς που πορεύτηκαν τη ζωή τους δια… πυρός και σιδήρου και με πολλή ατελείωτη και επίπονη δουλειά.
Φέτος μιλώντας με φίλο ελαιοπαραγωγό δεν ξέρω πως μου ήρθε η ιδέα να δωρίσω στη μάνα μου δύο δοχεία λάδι! Απ’ τα φουλάρια στα λάδια! Σκέφτηκα, για τόσους μαγειρεύει θα το χρειαστεί, άλλωστε τώρα και εγώ καταλαβαίνω τη δυσκολία των εποχών… Της το πήγα τελικά χθες, γεμάτος χαρά για την εναρμονισμένη στην εποχή έμπνευσή μου για να εισπράξω… παγωμάρα. Με την παρουσίαση του «δώρου μου» τα ’χασε η καημένη, κατατρόμαξε! «Ξέρεις τίποτα ότι θα μας λείψει και το λάδι;» ήταν πρώτη αυθόρμητη αντίδρασή της. Όταν άρχισα να ψελλίζω «να βρε μάνα, σου κόψανε τη σύνταξη δεν πήρες δώρο ολόκληρο και είπα μήπως δυσκολεύεσαι…» διαπίστωσε ότι τίποτα σχετικό δεν γνωρίζω για …κρίση τροφίμων ή κάτι ανάλογο έβαλε τα γέλια για να συνεχίσει με καυστικά σχόλια: «Τι χαζά είναι αυτά που κάνεις παιδάκι μου; Κουβάλησες το λάδι από το Βόλο; Φέτος οι ελιές παλάβωσαν στον καρπό. Η κυρα-Λένη δίπλα έχει όλο το λάδι απούλητο! Το λάδι θα μας λείψει;» και συνέχισε τα γέλια της.
Έμεινα ενεός να σκέπτομαι πόσο αδύναμοι είμαστε οι νεότεροι στους λογαριασμούς και πόσο το μέτρο δεν μας περισσεύει. Πέρασαν από το νου μου όλες οι εικόνες της κρίσης μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Οι άνθρωποι που με σταματούν στο δρόμο κατά δεκάδες σε ημερήσια βάση τον τελευταίο καιρό και με ρωτούν τι να κάνουν με τις λιγοστές οικονομίες στην τράπεζα, «να τις πάρω στο σπίτι;», «να τις κάνω λίρες;», «έχω ένα φίλο τραπεζικό που μπορεί να τις μεταφέρει στην Κύπρο ή στην Ελβετία», «εσύ δημοσιογράφος είσαι κάτι θα ξέρεις!» Και εγώ άγαλμα να μην ξέρω τι να πω και να επαναλαμβάνω μονότονα μην ανησυχείτε, ή όχι στο σπίτι πολλά λεφτά είναι επικίνδυνο, και όταν ξεμακραίνω να σκέφτομαι αν είπα το σωστό ή το λάθος και ταυτόχρονα να αναρωτιέμαι αν είναι δυνατόν να υπάρχουν άνθρωποι απλοί του λαού -όχι μεγιστάνες γιατί αυτοί έτσι πράγματι σκέπτονται- που μπορούν να λογαριάζουν ότι θα καταστραφούν οι υπόλοιποι και θα σωθούν οι ίδιοι;
Πέρασαν από το νου μου και τα στοιχεία τα στατιστικά για την ανεργία και τα δέκα τουλάχιστον νέα και προσοντούχα παιδιά που περνάνε κάθε μέρα από το γραφείο αναζητώντας εργασία και τα νεότερα για το δημοσιονομικό έλλειμμα και οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης μέχρι και ο Στρος Καν, με τη μορφή του μπάρμπα- Γιάννη που κυνηγούσε να μας σκίσει τη δερμάτινη μπάλα, όταν παίζαμε κοντά στο οικόπεδό του και συνεχώς του χαλούσαμε τα κηπευτικά με τις άστοχες βολίδες μας, πέρασε απ’ το μυαλό μου. Ολα πέρασαν απ’ το μυαλό μου μέχρι να αντιληφθώ τη φωνή της μάνας «πέρνα, έχω στρώσει να φάμε».
Τρώγοντας απολαμβάνω και σκέφτομαι μαζί. Τι μας κάνει αυτή την εποχή να σκεφτόμαστε ότι δεν θα μπορούμε να έχουμε τους επόμενους μήνες ακόμη και αγαθά που στον τόπο μας υπάρχουν σε αφθονία; Είναι αυτοί που μας έχουν τρομάξει ή μήπως ο λάθος τρόπος να υπολογίζουμε τα πράγματα, η χαμένη αίσθηση του μέτρου από τις εποχές της αμετροέπειας και του νεοπλουτισμού ή έστω των νεοπλουτίστικων συνηθειών μας;
Μπορεί να είναι η χειρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών, αλλά δεν είμαστε και του πεθαμού. Τι να πουν και οι παλιότεροι με τους πολέμους και τις καταστροφές; Ας είναι φέτος φτωχότερα τα δώρα της γιαγιάς στα εγγόνια. Ας μάθουν να ζουν και με λιγότερα, ίσως χρήσιμο θα τους φανεί σε κάποια φάση της ζωής τους, σε κάποια άλλη οικονομική κρίση που σίγουρα θα ξαναρθεί, όπως και στο παρελθόν. Το λίγο υποφέρεται, το καθόλου δεν παλεύεται. Η ανεργία και η απόλυτη ανέχεια. Σ’ αυτούς τους ανθρώπους Πολιτεία και πολίτες θα πρέπει να στρέψουμε τούτες τις μέρες το μυαλό μας και τη συνδρομή μας.
Χρόνια πολλά και του χρόνου καλύτερα…
