Του Θωμά Κακαδιάρη, μοτοσυκλετιστή
Λιακάδα σήμερα μετά από τις κρύες, βροχερές μέρες και άρση της επί smsμετακίνησης από αύριο Δευτέρα. Δηλαδή, περισσότερες μοτοσυκλέτες στους δρόμους μαζί με περισσότερα οχήματα κάθε είδους. Λογική η συναισθηματική φόρτιση, με την ψυχική πίεση εγκλεισμού τόσων ημερών και φυσικό επακόλουθο η χαρά να ψάχνει διέξοδο στον… επιταχυντή της μοτοσυκλέτας μας, δηλαδή στο γκάζι.
Μια στιγμή όμως, γιατί όσοι δούλεψαν όλες τις προηγούμενες μέρες και δουλεύουν πάνω σε μηχανάκι, με μειωμένη κυκλοφορία, θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ότι θα είμαστε πλέον πολλοί στους δρόμους. Οσοι επιστρέφουμε στην καθημερινή κίνηση, ας έχουμε δύο φορές το μυαλό μας στη θέση του, μη βρεθούμε σε κανένα Νοσοκομείο και αυτό ενέχει πλέον νέους κινδύνους. Μοτοσυκλετούμε, λοιπόν, με «σώας τας φρένας» και ας δούμε λίγο καλύτερα ό,τι μας σώνει στην οδήγηση, εάν δεν έχουμε ήδη ρυθμίσει αναλόγως την ταχύτητά μας, δηλαδή τα φρένα μας και το φρενάρισμά μας.
Με όποιον τρόπο κι αν μαθαίνουμε να κινούμαστε, η 3η στη σειρά δεξιότητα που μαθαίνουμε είναι το σταμάτημα, με επιδίωξη πάντα να είναι ασφαλές. Το μωρό, που κάνει τα πρώτα του βήματα μετά από την ισορροπία στα δύο του ποδαράκια και το «ρίξιμο» του κέντρου βάρους μπροστά για να αρχίσει τα πρώτα αδέξια βήματά του, μαθαίνει να το ελέγχει, αφού έχει παρασύρει μερικά έπιπλα του σπιτιού. Ομοίως για τον νεαρό ποδηλάτη. Προηγείται η ισορροπία με το ποδήλατο, ακολουθεί η σχέση της ισορροπίας με την ταχύτητα και έπειτα έρχεται υποχρεωτικά, επειγόντως, η χρήση των φρένων, ο νεαρός ποδηλάτης να σταματά πάντα σε όρθια θέση και στη σωστή μεριά του δρόμου ασφαλής. Ας δούμε, όμως, πώς μπορούμε να χαρούμε καλύτερα τη βόλτα μας, σίγουροι για την ασφάλειά μας. Να θυμηθούμε μερικούς βασικούς χειρισμούς και να βελτιώσουμε τους χειρισμούς μας στο φρενάρισμα. Θεωρία, λοιπόν, πριν την άσκηση.
Το σύστημα πέδησης (φρεναρίσματος) είναι βοηθητικό της μοτοσυκλέτας μας. Ας δούμε πιο αναλυτικά γιατί χαρακτηρίζουμε το σύστημα πέδησης ως βοηθητικό. Η προηγμένη και ασφαλής οδήγηση απαιτεί από τον αναβάτη διαρκή ρύθμιση της ταχύτητας κίνησης, ώστε ο μηδενισμός της να γίνεται πάντα ομαλά, αβίαστα και με ασφάλεια, όποτε απαιτείται. Αυτό γίνεται με τη χρήση κυρίως του γκαζιού (επιταχυντής). Υψηλότερη ταχύτητα σημαίνει εκτός από επιπλέον κατανάλωση καυσίμων και υποχρεωτική χρήση των φρένων με πιο απαιτητικό τρόπο. Το πρώτο, λοιπόν, που πρέπει να σκεπτόμαστε, όταν ανοίγουμε το γκάζι, είναι πού και πώς θα χρειαστεί να επιβραδύνουμε ή και να σταματήσουμε. Η κίνηση στην πόλη από φανάρι σε φανάρι είναι ένα καλό παράδειγμα και η σβέλτη, σαφής κίνηση από το ένα πράσινο φανάρι στο επόμενο κόκκινο, ίσως, φανάρι μπορεί να αποτελέσει καλή άσκηση.
Γρήγορο, χωρίς υπερβολές ξεκίνημα, χωρίς να απειλούμε τη μαμά με το καροτσάκι, που ακόμη δεν πέρασε απέναντι, μείωση του γκαζιού εγκαίρως, σωστή τοποθέτηση στη λωρίδα μας και προοδευτικός μηδενισμός της ταχύτητας μέχρι να σταματήσουμε στο επόμενο κόκκινο φανάρι.
Κριτήριο επιτυχίας της άσκησης ο μηδενισμός της ταχύτητας πάντα στο ακριβές σημείο, που πρέπει να σταματήσουμε, λευκή γραμμή πριν τη διάβαση των πεζών ή πίσω από άλλο όχημα σε απόσταση ασφαλείας και κατέβασμα του ποδιού με ένα και μόνο πάτημα, όπως απαιτείται από τους αθλητές των κρίκων, χωρίς βηματάκια. Θυμίζουμε ότι στους τετράχρονους κινητήρες το κλείσιμο του γκαζιού σημαίνει επιβράδυνση, αφού ο κινητήρας επιβραδύνει τον πίσω τροχό, αν έχουμε τη σωστή σχέση στο κιβώτιο. Να θυμόμαστε ότι καθώς επιβραδύνουμε, όποιος μας ακολουθεί δεν βλέπει να ανάβει το κόκκινο φως του stop. Ας μην ξεχνάμε ότι έχουμε ή οφείλουμε να έχουμε καθρέπτες και τους κοιτάμε. Στα κατηφορικά κομμάτια των δρόμων η συγκράτηση, που προσφέρει ο τετράχρονος κινητήρας με τη σωστή χρήση του γκαζιού, είναι πολύτιμη. Φυσικά, όταν απαιτείται μεγαλύτερη επιβράδυνση ή ακινητοποίηση θα προσφύγουμε στα φρένα μας, δηλαδή στο βοηθητικό μας σύστημα. Καταλαβαίνουμε έτσι γιατί χαρακτηρίζουμε βοηθητικό το σύστημα των φρένων. Χρησιμοποιούμε τα φρένα, όταν πρόκειται να μειώσουμε την ταχύτητά μας και δεν μας φτάνει η επιβράδυνση του κινητήρα. Η ορθή χρήση των φρένων της μοτοσυκλέτας μπορεί να την επιβραδύνει γρήγορα και αποτελεσματικά. Λανθασμένη χρήση μπορεί να οδηγήσει σε σύγκρουση ή στην απώλεια του ελέγχου της μοτοσυκλέτας.
Σε αντίθεση με τα αυτοκίνητα, το μεγαλύτερο μέρος του στόλου των μοτοποδηλάτων – μοτοσυκλετών έχει ανεξάρτητο σύστημα πέδησης μπρος και πίσω, υποχρεώνοντας τον αναβάτη να μάθει όχι μόνο τους γενικούς κανόνες της πέδησης, αλλά να αναπτύξει τις δεξιότητες του ιδανικού συνδυασμού των δύο συστημάτων σε όφελος της ασφάλειάς του. Σημαντικότατη διαφορά ανάμεσα σε αυτοκίνητο και μοτοσυκλέτα και σε πολλές περιπτώσεις κρίσιμη για την ασφάλειά μας. Ο άριστος συνδυασμός εμπρός πίσω φρένων ποικίλλει ανάλογα με την ταχύτητα, κατεύθυνση και συνθήκες επιφάνειας του δρόμου, οπότε η ανάπτυξη της δεξιότητας γίνεται δυσκολότερη. Αν έχουμε τη σωστή σχέση στο κιβώτιο και την κατάλληλη ταχύτητα κίνησης η προσφυγή στα φρένα θα είναι ευκολότερη από κάθε άποψη. Μερικοί γενικοί κανόνες χρειάζεται να βρίσκονται στο μυαλό μας και κυρίως να τους ακολουθούμε. Ενας από αυτούς είναι να αποφεύγουμε να φρενάρουμε στρίβοντας, γιατί θα επηρεάσει τη σταθερότητα της μοτοσυκλέτας μας και μπορεί να προκαλέσει πλαγιολίσθηση. Η ρύθμιση της ταχύτητας πριν την είσοδό μας στη στροφή είναι η απάντηση στην ερώτηση «τι γίνεται, αν χρειαστεί να φρενάρουμε;». Εάν πάλι δεν φροντίσαμε να μειώσουμε αρκετά την ταχύτητά μας, τότε φρενάρουμε ομαλά και σταθερά. Η τάση της μοτοσυκλέτας μας είναι να ανασηκωθεί και αυτό απαιτεί ιδιαίτερη εξάσκηση. Ας μην ξεχνάμε ότι οφείλουμε να ρυθμίσουμε το φρενάρισμά μας ανάλογα με τις συνθήκες της επιφάνειας του δρόμου και αποφεύγουμε οπωσδήποτε το μπλοκάρισμα των τροχών, εύκολο να έρθει, αν το παρακάνουμε με το φρενάρισμα στους ελληνικούς δρόμους. Αν η μοτοσυκλέτα μας έχει ABS και μπει σε λειτουργία, οφείλουμε να σκεφτούμε τι κάναμε λάθος και χρειάστηκε η τεχνολογική αυτή βοήθεια.
Πολύ συχνά θα βρούμε οδοστρώματα με μειωμένη πρόσφυση. Η εμπειρία εδώ έρχεται με την καλή παρατήρηση και την πρόβλεψη, ώστε να αντιδρούμε με προσοχή στις συνθήκες των επιφανειών. Χαλίκια, υγρασία, βροχή, βαφή, φύλλα, σκόνη, λάδια μετατρέπουν το οδόστρωμα σε μειωμένης πρόσφυσης. Αυξομειώνουμε το φρενάρισμά μας ανάλογα με τις άμεσες συνθήκες πρόσφυσης. Φρενάρουμε πιο δυνατά σε καλή επιφάνεια, αλλά μειώνουμε την πίεση των φρένων σε ολισθηρή επιφάνεια. Το κράτημα του κινητήρα βοηθά για να επιβραδύνουμε μέχρι του σημείου, που θα μείνει λίγη δουλίτσα για τα φρένα και λιγότερες έννοιες για μας.
Ολα αυτά μας περιμένουν εκεί έξω, μαζί με τον καλό καιρό και τις ανάγκες μας για κίνηση και ζωή. Ας τα προσέξουμε, ώστε να μένει η χαρά της ελεύθερης κίνησης στο τέλος κάθε μέρας.
