Του Θωμά Κακαδιάρη, μοτοσυκλετιστή
Η προτεραιότητα είναι νομικός όρος, που δεν έχει καμία αξία, όταν βρίσκεσαι πεσμένος στο οδόστρωμα ή στο φορείο ασθενοφόρου. Ισως παίξει ρόλο αργότερα στις αποζημιώσεις για το ατύχημα, αλλά για έμπειρο μοτοσυκλετιστή, που κινείται καθημερινά στους δρόμους, η προτεραιότητα δεν έχει καμία αξία, αν δεν μπορείς να την εξασφαλίσεις. Πολλοί νεότεροι μοτοσυκλετιστές, καθώς και πολλοί περιστασιακοί χρήστες μοτοσυκλέτας φαίνεται να αγνοούν την αντίληψη του κινδύνου, ξεχνώντας ότι η μηδενική παθητική ασφάλεια της μοτοσυκλέτας δεν επιτρέπει τέτοια …πολυτέλεια.
Τα θέματα προτεραιότητας προκύπτουν καθημερινά, ιδιαίτερα στο αστικό περιβάλλον και η πιο συνηθισμένη ανάγκη διαχείρισής της είναι οι διασταυρώσεις. Ξέρουμε ότι όταν πλησιάζουμε σε διασταύρωση το πρώτο που λαμβάνουμε υπόψη μας, αν δεν υπάρχει ειδική σήμανση, είναι η πρόβλεψη του Κ.Ο.Κ., ότι η προτεραιότητα παραχωρείται σε αυτόν που έρχεται από τα δεξιά, εκτός των εξαιρέσεων της παραγράφου του άρθρου 26 του Κ.Ο.Κ. (έξοδος χώρου στάθμευσης, χωματόδρομος κ.λπ.).
Το δεύτερο και σημαντικότερο, που πρέπει να μην ξεχνάμε, είναι η πιθανότητα λανθασμένης εκτίμησης και χειρισμών από τους άλλους χρήστες του οδικού δικτύου (οδηγοί επιβατικών ή άλλων οχημάτων), που οφείλουν να παραχωρήσουν την προτεραιότητα, αλλά δεν το κάνουν. Σε αυτήν την περίπτωση τα αποτελέσματα θα είναι τραγικά για τον μοτοσυκλετιστή.
Αν οδηγούμε μοτοσυκλέτα, σκούτερ ή μοτοποδήλατο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πλησιάζοντας στις διασταυρώσεις το πεδίο παρατήρησής μας διευρύνεται, εκτός αν σταθμευμένα οχήματα ή άλλα εμπόδια την περιορίζουν. Ξεκινώντας να διασχίσουμε τη διασταύρωση, ας βεβαιωθούμε ότι βλέπουμε καθαρά δεξιά και αριστερά τον δρόμο, που διασταυρώνεται με αυτόν στον οποίο κινούμαστε. Προσοχή, γιατί συνηθίζουμε να θεωρούμε ότι δεν υπάρχει τίποτα να μας απειλεί, αν δεν το βλέπουμε, ενώ το σωστό είναι να θεωρούμε ότι όταν δεν βλέπουμε πίσω από κάποιο εμπόδιο, τότε εκεί κρύβεται απειλή. Αν δεν βλέπουμε ξεκάθαρα στη διασταύρωση, τότε πρέπει να επιβραδύνουμε ή να σταματάμε, αν χρειαστεί. Ασφαλής σειρά ενεργειών μας είναι να επιβραδύνουμε και αν απαιτείται (και το κιβώτιο ταχυτήτων μας δεν είναι αυτόματο) κατεβάζουμε μία σχέση στο κιβώτιο ταχυτήτων. Προχωράμε αργά μέχρι τη θέση, από την οποία μπορούμε να έχουμε καθαρό πεδίο όρασης και κοιτάμε προς κάθε κατεύθυνση, από την οποία μπορεί να προκύψει κίνδυνος. Διασχίζουμε τη διασταύρωση και φροντίζουμε να βρεθούμε γρήγορα σε ασφαλή θέση.
Αν, πλησιάζοντας σε διασταύρωση, βλέπουμε άλλο όχημα να πλησιάζει, ας προβληματιστούμε αν μπορεί ο οδηγός του διασταυρούμενου με μας οχήματος να μας δει! Πολλές φορές οι μοτοσυκλετιστές «κρύβονται» πίσω από σταθμευμένα οχήματα ή άλλα εμπόδια (δέντρα, περίπτερα κ.λπ.). Είναι πολύ σημαντικό να βεβαιωθούμε ότι είμαστε ορατοί (ακόμη κι αν έχουμε προτεραιότητα) και ότι μπορούμε να αποφύγουμε τη σύγκρουση ακόμη και την τελευταία στιγμή, αν χρειαστεί.
Κινούμενοι σε αστικό περιβάλλον η διαχείριση των διασταυρώσεων είναι κάτι που οι οδηγοί καλούνται να κάνουν συνεχώς για αυτό καλό είναι να αναπτύξουμε και να εφαρμόσουμε συγκεκριμένο σύστημα ενεργειών, το οποίο να μας επιτρέπει να αντιμετωπίζουμε με ασφάλεια τους κινδύνους που παρουσιάζονται. Οι κίνδυνοι δεν είναι ποτέ το ίδιο μεγάλοι και σοβαροί, αλλά απειλούν πάντα σοβαρά τη σωματική μας ακεραιότητα. Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε τις ζημιές στη μοτοσυκλέτα μας. Προηγείται η σωματική μας ακεραιότητα ΠΑΝΤΟΤΕ.
Το σύστημα περιλαμβάνει:
– Την παρατήρηση του χώρου εμπρός και πίσω μας.
Με την παρατήρηση ελέγχουμε, πριν από κάθε άλλη ενέργειά μας, τον δρόμο εμπρός και πίσω μας, από τους καθρέπτες, αλλά και με ένα γρήγορο βλέμμα στα πλάγια.
– Τη σαφή δήλωση των προθέσεών μας προς τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου.
Ας δείξουμε στους άλλους οδηγούς τι θέλουμε να κάνουμε είτε με τους δείκτες αλλαγής κατεύθυνσης (φλας), είτε με τα χέρια μας, είτε και με τους δύο τρόπους. Εξασφαλίζουμε έτσι ότι οι υπόλοιποι οδηγοί θα αντιληφθούν τις προθέσεις μας. Σε κάθε περίπτωση πρέπει οι ενέργειές μας να είναι σαφείς στους υπόλοιπους οδηγούς.
– Τους αναγκαίους χειρισμούς μας.
Οι αναγκαίοι χειρισμοί περιλαμβάνουν την επιλογή ασφαλούς θέσης στο οδόστρωμα, την επιλογή της κατάλληλης σχέσης στο κιβώτιο (αν γίνεται από μας και δεν είναι αυτόματη) και τη ρύθμιση της ταχύτητας κίνησής μας. Οσον αφορά στη θέση μας στον δρόμο, πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στους άλλους οδηγούς να μας αντιληφθούν εγκαίρως και συγχρόνως να βλέπουμε όσο γίνεται καλύτερα στη διασταύρωση. Η ρύθμιση της ταχύτητάς μας έχει ένα και μόνο κριτήριο, να επιτρέπει την πλήρη ακινητοποίησή μας, σε όρθια θέση, στο δικό μας μέρος του οδοστρώματος με ασφάλεια. Ακόμη κι αν ο δρόμος μπροστά μας φαίνεται ανοικτός, ΠΟΤΕ δεν αναπτύσσουμε ταχύτητα, που παραβιάζει τον κανόνα, διότι στην πόλη το τοπίο αλλάζει ταχύτατα.
Καλό είναι να θυμόμαστε ότι ελέγχουμε πάντα πίσω μας. Ψάχνουμε για ενδείξεις πιθανών κινδύνων, όπως για παράδειγμα είναι η περίπτωση του σταθμευμένου αυτοκινήτου, το οποίο πιθανόν να κινηθεί κλείνοντας τον δρόμο μας. Πολλές φορές αυτό θα γίνει χωρίς να μας προειδοποιήσει. Προσέχουμε πάντα τους πεζούς, κυρίως τα παιδιά και τους ηλικιωμένους, που συνηθίζουν να κατεβαίνουν στο οδόστρωμα, περνώντας ανάμεσα ή πίσω από σταθμευμένα αυτοκίνητα.
Κυρίως, όμως, κρατάμε αποστάσεις ασφαλείας, όχι γιατί το επιβάλλει ο Κ.Ο.Κ., αλλά επειδή το επιβάλλουν η κοινή λογική και η εμπειρία!
Η ασφάλεια δεν είναι ευχή ή αόριστη έννοια. Εξασφαλίζεται με σειρά μικρών, μελετημένων πρακτικών, οργανωμένων σε ένα σύστημα που μας επιτρέπει να χαρούμε την ελεύθερη κίνησή μας μαζί με άλλους, καθημερινά, στους δρόμους. Διορθώνουμε ό,τι μας έκανε να λαχταρήσουμε ή, χειρότερα, ήταν αιτία ατυχήματος. Η διόρθωση πρέπει να γίνει ακόμη κι αν ο υπαίτιος καταφανώς παραβίασε τον Κ.Ο.Κ. και μας προκάλεσε πρόβλημα. Αλλάζουμε τακτική, διότι, αν δεν το κάνουμε, στα επόμενα δύο χρόνια το αργότερο θα το ξαναπάθουμε.
