Του Θωμά Κακαδιάρη, μοτοσυκλετιστή
Ο μεσογειακός χειμώνας έχει σαφώς μεγάλα διαλείμματα ηλιοφάνειας, αλλά και τσουχτερό κρύο, βροχή και ομίχλες. Χειμώνας σημαίνει λιγότερο φως, άρα συχνότερα βρισκόμαστε να οδηγούμε νύχτα και με χαμηλές θερμοκρασίες. Για αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο ντύσιμο και στο οδόστρωμα. Χειμώνας σημαίνει ειδικές συνθήκες με ομίχλη και περιορισμένη ορατότητα, συνεπώς ας θυμηθούμε τι κάνουμε σε αυτές τις περιπτώσεις ξεκινώντας με τη νυκτερινή οδήγηση.
Ο πρώτος και σημαντικότερος κανόνας είναι ότι πάντοτε η ταχύτητα της μοτοσυκλέτας μας πρέπει να είναι αυτή, που μας επιτρέπει να την ακινητοποιήσουμε μέσα στην απόσταση, την οποία η ορατότητά μας επιτρέπει να ελέγχουμε το οδόστρωμα. Το μήκος του δρόμου που ελέγχουμε το ορίζουν τα φώτα μας, άρα σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να κινούμαστε ταχύτερα, αφού δεν γνωρίζουμε τι θα συναντήσουμε πέρα από την απόσταση, που ο φωτισμός μας επιτρέπει να ελέγχουμε. Τα δυνατά φώτα των νεότερων μοντέλων έχουν βελτιώσει πολύ τις συνθήκες κίνησής μας τη νύχτα ή με χαμηλό φωτισμό, αλλά ποτέ η παρατήρησή μας δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή που το άπλετο ηλιακό φως επιτρέπει. Η ταχύτητά μας μειώνεται και η προσοχή μας εντείνεται.
Υπάρχουν όμως και πλεονεκτήματα κατά τη νυκτερινή οδήγηση. Οταν η κυκλοφορία μειώνεται, το ταξίδι γίνεται χαλαρότερο και γρηγορότερο. Στους επαρχιακούς δρόμους με τις απανωτές στροφές, τα φώτα των υπολοίπων οχημάτων, με τα οποία μοιραζόμαστε το δρόμο, δηλώνουν τη θέση τους καλύτερα ίσως από ό,τι στο φως της ημέρας.
Ο υπολογισμός όμως της ταχύτητας και της θέσης τους είναι λιγότερο ακριβής τη νύκτα και μοιραία αυτό μπορεί να αφορά και στους άλλους οδηγούς, που συναντάμε. Να θυμόμαστε ότι το μονό φως της μοτοσυκλέτας μας καθιστά την εκτίμηση της θέσης μας δυσκολότερη για τους υπόλοιπους οδηγούς. Αυτή η ιδιαιτερότητα μαζί με το μικρό μέγεθος που καταλαμβάνουμε στο οπτικό πεδίο των υπολοίπων οδηγών μάς υποχρεώνει να χρησιμοποιούμε πάντα τα φώτα διασταύρωσης, μέρα και νύκτα, για να δηλώνουμε τη θέση μας στον δρόμο. Εννοείται ότι αποφεύγουμε να τυφλώνουμε τους υπόλοιπους οδηγούς με τα φώτα πορείας μας. Επίσης ο υγρός καιρός έχει ως αποτέλεσμα την κάλυψη των φώτων μας με βρομιά, που μειώνει την ορατότητά μας και εμποδίζει τους άλλους οδηγούς να μας βλέπουν. Καθαρίζουμε λοιπόν συχνά τα κρύσταλλα των φώτων μας και έχουμε μαζί μας εφεδρικές λάμπες, αφού η αχρήστευση της μοναδικής λάμπας των φώτων ή του οπίσθιου ερυθρού φωτός μπορεί να μας φέρει σε πολύ δύσκολη θέση.
Συνηθισμένο χειμωνιάτικο τοπίο και οδήγηση στη βροχή σημαίνει οδήγηση στην κυριολεξία σε ολισθηρούς δρόμους, με μειωμένη ορατότητα. Στρίβουμε με μικρότερη ταχύτητα, για να αποφύγουμε την ολίσθηση και φρενάρουμεήπια για τον ίδιο λόγο. Κρατάμε μεγαλύτερη απόσταση από τα υπόλοιπα οχήματα, ώστε να έχουμε περισσότερο διαθέσιμο δρόμο για να φρενάρουμε και για να αποφύγουμε τα νερά και τις λάσπες που εκτοξεύουν. Αλλωστε η κάλυψη της ζελατίνας του κράνους μας με λάσπη σημαίνει μειωμένη ορατότητα. Εάν η ζελατίνα μας δεν είναι αντιθαμβωτική ή το κράνος μας από την κατασκευή του θαμπώνει, χρησιμοποιούμε ειδικά αντιθαμβωτικά υγρά, ψεκάζοντας τη ζελατίνα.
Οδηγώντας στη βροχή μπορεί να βρεθούμε αντιμέτωποι με το επικίνδυνο φαινόμενο της υδρολίσθησης . Αυτό συμβαίνει όταν το πέλμα των ελαστικών της μοτοσυκλέτας μας, περνώντας από μέσα από μια λιμνούλα νερού, χάνει τη επαφή με το οδόστρωμα. Υπεύθυνη είναι η ταχύτητα κίνησής μας, η οποία δεν επιτρέπει την έγκαιρη απομάκρυνση του νερού μέσω των ειδικών αυλακώσεων του ελαστικού. Η «υγρή σφήνα» που δημιουργείται οδηγεί σε απώλεια της πρόσφυσης και προς στιγμήν έχουμε την αίσθηση ότι επιπλέουμε επάνω στο νερό. Εκείνη τη στιγμή οποιαδήποτε ενέργεια οδήγησης της μοτοσυκλέτας μας είναι χωρίς αποτέλεσμα. Πρέπει να επανέλθει η πρόσφυση για να μπορέσουμε να κατευθύνουμε ξανά τη μοτοσυκλέτα μας.
Η υδρολίσθηση παρατηρείται και σε μειωμένες ταχύτητες με ελαστικά πολύ φθαρμένα. Να θυμόμαστε ότι σε περίπτωση βροχής οι λακκούβες του οδοστρώματος δεν είναι ορατές. Οταν στο οδόστρωμα έχουν δημιουργηθεί μόνιμες παραμορφώσεις συνήθως από βαρέα οχήματα και είναι παράλληλες με την πορεία μας, το νερό που μαζεύεται εκεί μειώνει την πρόσφυσή μας. Προσπαθούμε να τις αποφύγουμε και κινούμαστε στα σημεία εκείνα που βρίσκουμε ομαλό και απαλλαγμένο από νερά οδόστρωμα. Η επιφάνεια του οδοστρώματος είναι ιδιαίτερα ολισθηρή αμέσως μετά το ξεκίνημα της βροχής. Με τις πρώτες σταγόνες της βροχής τα λάδια, τα κατάλοιπα των εξατμίσεων, των ελαστικών και γενικότερα οι βρομιές του οδοστρώματος δημιουργούν ένα ιδιαίτερα ολισθηρό ασφαλτοτάπητα όταν και αυτός είναι φθαρμένος. Αν είναι δυνατόν αποφεύγουμε να οδηγήσουμε τη μοτοσυκλέτα μας αυτό το χρονικό διάστημα.
Μια άλλη δύσκολη κατάσταση είναι αυτή της ομίχλης. Προφανώς ισχύει και εδώ ο κανόνας συνδυασμού ορατότητάς με την απόσταση που χρειάζεται να ακινητοποιήσουμε τη μοτοσυκλέτα μας. Πολλές φορές αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κινούμαστε ακόμη και με 20 km/h. Μειώνουμε ταχύτητα αμέσως, μόλις συναντήσουμε ομίχλη και προσαρμόζουμε την ταχύτητά μας με βάση την ορατότητά μας.Κινούμαστε προσέχοντας την οριζόντια σήμανση. Εάν η ορατότητα μειώνεται πάρα πολύ, σταματάμε στην άκρη του δρόμου στο εξωτερικό μέρος του οδοστρώματος, για να μην ρισκάρουμε να μας κτυπήσουν από πίσω.
Σοβαρή λύση ασφάλειας δίνει η δεξιά συνεχής λευκή γραμμή ή άλλα συνεχή σημάδια του δρόμου, που βρίσκονται στο δεξιό μέρος. Αν υπάρχουν μπορούμε να επιταχύνουμε ελαφρά, αλλά πάντα έχουμε κατά νου ότι με τις καιρικές συνθήκες αυτές η επιφάνεια του δρόμου μπορεί να είναι ολισθηρή. Η ανάγκη για καθαρισμό της ζελατίνας του κράνους μας είναι συνεχής και μερικές φορές σε πολύ πυκνή ομίχλη χρειάζεται να ανασηκώσουμε την ζελατίνα ελαφρά. Φυσικά, δεν χρησιμοποιούμε τα φώτα πορείας (μεγάλα), γιατί το φως ανακλώμενο στα σταγονίδια της ομίχλης, μας τυφλώνει. Αρκεί ο φωτισμός της οδού με τα (υποχρεωτικά αναμμένα) φώτα διασταύρωσης. Αν η ομίχλη είναι πολύ πυκνή μπορούμε να ανάψουμε τα φώτα έκτακτης ανάγκης (εφόσον υπάρχουν) προκειμένου να γίνουμε περισσότερο ορατοί.
Οι διασταυρώσεις γίνονται με την ομίχλη πολύ επικίνδυνες. Να σκεφτούμε ότι την ώρα που στρίβουμε δεξιά στη διασταύρωση, κανένα από τα φώτα μας δεν είναι ορατό από το όχημα που πλησιάζει για να διασταυρωθεί μαζί μας. Γι’ αυτό χρησιμοποιούμε φώτα και κόρνα για να ειδοποιήσουμε για την άφιξή μας στη διασταύρωση τους άλλους οδηγούς, που προσεγγίζουν ερχόμενοι από τον κάθετο δρόμο. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείχνουμε εφόσον κινούμαστε σε κυκλικό κόμβο. Μια παγίδα που στήνει η ομίχλη είναι αυτή που κατά τη διαδρομή μας η ομίχλη άλλοτε αραιώνει και άλλοτε πυκνώνει. Η κατάσταση αυτή παρασύρει εμάς και τους άλλους οδηγούς να επιταχύνουμε και να επιβραδύνουμε διαρκώς σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα. Μένουμε πιο πίσω από ότι συνήθως από το προπορευόμενοόχημα και δεν αγανακτούμε με τον προπορευόμενο οδηγό, που κινείται απελπιστικά αργά, διότι απλώς μπορεί να μη βλέπει τίποτα εμπρός του ή να βλέπει κάτι που δεν βλέπουμε εμείς.
Δεν χρειάζεται να πούμε ότι η εξυπνότερη κίνηση είναι να αποφύγουμε να οδηγήσουμε με τέτοιες συνθήκες και αν χρειαστεί να γίνει τότε η συντήρηση της μοτοσυκλέτας μας σε όλα της τα μέρη πρέπει να είναι η καλύτερη δυνατή! Οι δύσκολες συνθήκες δεν επιτρέπουν συμβιβασμό σε θέματα ασφάλειας.
Με το καλό να μας έρθει και αυτός ο χειμώνας και υπομονή… δεν θα αργήσει η άνοιξη!
