ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΩΝΤΑΣ… σημαίνει φροντίζω την ασφάλειά μου!

μοτοσυκλετωντασ-σημαίνει-φροντίζω-196222

Του Θωμά Κακαδιάρη, μοτοσυκλετιστή

Τα μοτοσυκλετιστικά χιλιόμετρα στις ευρωπαϊκές χώρες είναι σαφώς λιγότερα από τα αντίστοιχα με αυτοκίνητο. Αναφερόμαστε πάντα στο σύνολο των χιλιομέτρων, που διανύουν οι οδηγοί, αλλά για πολλούς από μας, που αγαπάμε τη μοτοσυκλέτα και ζούμε στη χώρα μας με πρόσφορες καιρικές συνθήκες, η χρήση της μοτοσυκλέτας γίνεται όλο τον χρόνο. Ετσι, όσον αφορά σε πολλούς από μας, τα μοτοσυκλετιστικά χιλιόμετρα είναι πολύ περισσότερα ή και μόνα, δηλαδή ακριβώς το αντίθετο, από ό,τι ισχύει για τους υπόλοιπους! Στη χώρα μας αυτό αφορά σε εκατοντάδες χιλιάδες μοτοσυκλετιστές. Το ίδιο ισχύει και για τον ευρωπαϊκό νότο, όπου οδηγούν καθημερινά όλο τον χρόνο, ακόμη και με άσχημες καιρικές συνθήκες. Εδώ, λοιπόν, χρειάζεται προσοχή, διότι στατιστικά οι μοτοσυκλετιστές, που οδηγούν με κακό καιρό, αντιμετωπίζουν αυξημένη πιθανότητα ατυχήματος, ανεξαρτήτως της εμπειρίας τους. Χρειάζεται να δίνουμε διπλή προσοχή, κυρίως γιατί οι υπόλοιποι χρήστες αγνοούν συχνά την παρουσία μας στον δρόμο. Η άλλη κατηγορία έμπειρων αναβατών, που έχει αυξημένη συμμετοχή στα ατυχήματα, είναι εκείνοι που σταμάτησαν να καβαλούν μοτοσυκλέτα για χρόνια και ανεβαίνουν ξανά στη σέλα, ενώ διανύουν τη μέση ηλικία. Αυτοί έχουν υψηλότερη από τον μέσο όρο πιθανότητα ατυχήματος, ίσως επειδή καβαλούν πλέον δυνατότερες μηχανές σε σχέση με αυτές όταν ήταν νεότεροι. Επανεκπαίδευη μπορεί να βοηθήσει να φρεσκαριστούν και να ανανεωθούν «σκουριασμένες» δεξιότητες κι έτσι να μειωθούν οι πιθανότητες ατυχήματος.

Μπορούμε να μάθουμε από την ανάλυση των εμπειριών μας; Η απάντηση είναι ναι, αν και οι περισσότεροι αναβάτες, που ενεπλάκησαν σε ατύχημα, δεν αποδέχονται ότι συνέβαλαν σε αυτό. Αν νομίζουμε πως δεν συμβάλαμε, έστω και σε ποσοστό 1%, τότε δεν έχουμε τίποτα να αποκομίσουμε. Η συμπεριφορά μας ως αναβάτες δεν θα αλλάξει. Ομως, θέλει προσοχή! Οταν λέμε ότι σε κάθε ατύχημα υπάρχει δική μας συμμετοχή, δεν αναφερόμαστε στη νομική πλευρά του και τις κυρώσεις ή τις αποζημιώσεις, που διεκδικούμε, όταν δεν ευθυνόμαστε. Αναφερόμαστε στη δική μας εκτίμηση και το συμπέρασμα μετά το ατύχημα για ό,τι μπορούσαμε να έχουμε κάνει, ώστε να το αποφύγουμε, ακόμη κι αν ο ευθυνόμενος χρήστης του δρόμου παραβίασε τους κανόνες! Ο,τι συμπεράνουμε από την ανάλυση για τη δική μας συμπεριφορά, δεν αποτελεί άλλοθι για τον φταίχτη, αλλά για μια νέα επιλογή διόρθωσης της δικής μας διαχείρισης του δρόμου στο μέλλον, ώστε να προστατευτούμε ακόμη από τέτοιες συμπεριφορές, που μας ενέπλεξαν σε δυστύχημα ή γλιτώσαμε οριακά από δυστύχημα.

Για να γίνουμε καλύτεροι αναβάτες, το πρώτο βήμα μας είναι να αναγνωρίσουμε την απροθυμία μας να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Το δεύτερο βήμα είναι να αναγνωρίσουμε ότι κάθε δυστύχημα ή παραλίγο δυστύχημα είναι ευκαιρία μάθησης πώς θα αποφύγουμε το ίδιο λάθος στο μέλλον. Για παράδειγμα, οι στατιστικές των δυστυχημάτων δείχνουν πως όλοι οι αναβάτες βρισκόμαστε σε κίνδυνο από τις ενέργειες άλλων χρηστών του δρόμου, επειδή δεν μας βλέπουν, ήτοι δεν μας προσέχουν. Εάν είχαμε κάποιο παρόμοιο δυστύχημα, πρέπει να αναρωτηθούμε αν ήταν όλο το φταίξιμο του απρόσεχτου οδηγού ή μπορούσαμε με κάποιον τρόπο να μειώσουμε τη δική μας τρωτότητα. Μπορούμε να μειώσουμε τις πιθανότητες του δυστυχήματος, τύπου «δεν σε είδα», με το να προβλέπουμε αυτόν τον πιθανό κίνδυνο κάθε φορά που βρισκόμαστε στη σέλα της μοτοσυκλέτας μας, π.χ. αν είναι ασφαλές, να μετατοπιστούμε σε μια πιο ασφαλή θέση στον δρόμο, ώστε να μην αφήνουμε στα χέρια του απρόσεκτου οδηγού την τύχη μας. Αυτή η κίνηση αυξάνει τις πιθανότητες να μας δει ο οδηγός, που περιμένει στη διασταύρωση ή ετοιμάζεται να αλλάξει λωρίδα μπαίνοντας στην πορεία μας.

Πώς αναπτύσσουμε τη συναίσθηση της προσωπικής μας ευαλωτότητας

Κατακτώντας τις απαραίτητες γνώσεις για την οδήγηση της μοτοσυκλέτας και αναπτύσσοντας ικανοποιητικά τις δεξιότητες χειρισμού της μοτοσυκλέτας έρχεται η στιγμή, που πρέπει να διαμορφώσουμε τις ασφαλείς στάσεις διαχείρισης της κυκλοφορίας, εκεί δηλαδή που θα οδηγήσουμε τη μοτοσυκλέτα μας. Με την εξάσκηση συνδυάσαμε σταδιακά νέα στοιχεία δεξιότητας, μέχρι το σημείο που αυτά έγιναν αυτοματισμός. Με την προϋπόθεση ότι τελειοποιήσαμε τις βασικές δεξιότητες του ελέγχου και των ελιγμών της μοτοσυκλέτας, μπορούμε να συγκεντρωθούμε στις κυκλοφοριακές συνθήκες. Τι σημαίνει αυτό: Εδώ πλέον πρέπει να μάθουμε να προβλέπουμε και να ανταποκρινόμαστε στους κινδύνους. Πρόκειται για το δυσκολότερο και συνθετότερο κομμάτι της εκπαίδευσής μας, όμως θα μας επιτρέψει να οδηγούμε τη μοτοσυκλέτα μας με ασφάλεια στην κυκλοφορία, σχεδιάζοντας και ταξιδεύοντας αυτόνομα. Πρέπει να διαμορφώσουμε τακτική, ώστε να κινούμαστε σβέλτα προς τον σκοπό μας διατηρώντας πάντα την ασφάλειά μας στα υψηλότερα επίπεδά της. Είναι δυνατόν αυτό; Είναι και το πρώτο βήμα πρέπει να περιλαμβάνει την εκτίμηση των κινδύνων ή καλύτερα των πιθανών κινδύνων.

Ας δούμε τα τέσσερα επίπεδα, που οφείλουμε να μελετήσουμε. Αν και συνυπάρχουν, ας τα διακρίνουμε μεταξύ τους μόνο και μόνο για να τα μελετήσουμε. Η διάκριση συμπίπτει με αυτήν που υιοθέτησε και η μελέτη με τίτλο European Goals for Driver Education (GDE):

• Ο ανθρώπινος παράγοντας. Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν τον κίνδυνο δυστυχήματος συγκριτικά με άλλους μοτοσυκλετιστές. Η άποψη για την τρωτότητά μας και τους άλλους χρήστες του δρόμου, η αυτοπεποίθηση, τα συναισθήματα, η ψυχική διάθεση και το άγχος μπορούν να επηρεάσουν την οδηγική μας συμπεριφορά. Μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε τις τάσεις, που επηρεάζουν την συμπεριφορά μας και βρίσκουμε τρόπους διαχείρισης. Τα ατομικά χαρακτηριστικά και οι ιδιόμορφες συμπεριφορές δεν πρέπει να επηρεάζουν την οδήγησή μας. Οι παρακινδυνευμένες ενέργειες παρορμητικής προσωπικότητας, η ανταγωνιστικότητα, η υπερεκτίμηση της οδηγικής μας ικανότητας, η αφηρημάδα μας, όταν οικογενειακά ή οικονομικά προβλήματα μας ακολουθούν στη διαδρομή, μας οδηγούν σε λάθος χειρισμούς και επιλογές. Μπορούμε να αδειάσουμε το μυαλό μας από προβλήματα και άγχη, όταν ανεβαίνουμε στη μοτοσυκλέτα μας;

•Η διαδρομή. Κάθε διαδρομή που κάνουμε έχει έναν σκοπό. Αυτός καθορίζει την προετοιμασία που χρειάζεται, την επιλογή του δρόμου, τι μπορεί να μας προκαλέσει πρόβλημα και πώς να το αποφύγουμε. Η ικανότητα να διαχειριζόμαστε καταστάσεις που μας αποδιοργανώνουν είναι ζωτικό θέμα για τους μοτοσυκλετιστές.

Οφείλουμε να εκτιμούμε τους κινδύνους της διαδρομής και τη φυσική μας κατάσταση πριν οδηγήσουμε.

•Οι κυκλοφοριακές συνθήκες. Η εκπαίδευση θα αυξήσει τη δεξιότητα πρόβλεψης των κινδύνων και την ικανότητα να διαχειριζόμαστε το κυκλοφοριακό με ασφάλεια. Θα εξελίξει την ικανότητα της οπτικής σάρωσης του δρόμου και της αναγνώρισης των κινδύνων και θα αυξήσει τη συναίσθηση των κινδύνων, που αντιμετωπίζουμε στην κίνηση. Ετοιμότητα και συγκέντρωση, καλή παρατήρηση του δρόμου πίσω μας και μπροστά μας θα αυξήσουν την ασφάλειά μας. Η συνειδητοποίηση της κάθε κατάστασης είναι απαραίτητη σε όλους μας. Αξιοποιούμε όλες τις αισθήσεις μας, όραση, ακοή, ακόμη και όσφρηση, για να έχουμε τις απαραίτητες πληροφορίες, ώστε να σχηματίζουμε ακριβή εικόνα των συνθηκών. Οι κίνδυνοι από άγνωστη διαδρομή, η πίεση του χρόνου, η απώλεια της περιφερειακής όρασης λόγω διάσπασης της προσοχής (redmist), η κόπωση ή η κακή ένδυση μπορεί να επηρεάσουν σοβαρά την ασφάλειά μας. Ετοιμότητα και συγκέντρωση, καλή παρατήρηση του δρόμου πίσω και μπροστά θα αυξήσουν την ασφάλειά μας.

•Η μοτοσυκλέτα. Ζωτικής σημασίας κεφάλαιο της ασφάλειάς μας είναι να γνωρίζουμε ακριβώς τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει η μοτοσυκλέτα μας. Να θυμόμαστε ότι άγνωστη μοτοσυκλέτα αυξάνει τους κινδύνους. Αφιερώνουμε χρόνο να εξοικειωθούμε με τη μοτοσυκλέτα μας πριν την ταξιδέψουμε. Ελέγχουμε πάντα τις βασικές λειτουργίες της πριν φύγουμε. Φώτα, πέλματα ελαστικών, φρένα, χειριστήρια πρέπει να είναι λειτουργικά. Θα πρέπει να υφίσταται άνετη θέση, ώστε να μπορούμε να οδηγήσουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν όλα αυτά μας απασχολούν και έχουμε μάθει να φροντίζουμε πριν τη μικρή ή τη μεγάλη διαδρομή με μοτοσυκλέτα, τότε μένουν μόνο η χαρά της διαδρομής και η απόλαυση.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου