Του Θωμά Κακαδιάρη, μοτοσυκλετιστή
Ως μοτοσυκλετιστές είμαστε εξαιρετικά ευάλωτοι. Δεν έχουμε προστατευτικό περίβλημα, η σταθερότητα του οχήματός μας μπορεί να επηρεαστεί από την κατάσταση του δρόμου, λακκούβες, έργα, συντρίμμια, ατέλειες οδοστρώματος, δεν είμαστε ευδιάκριτοι και οι οδηγοί είτε δεν μας βλέπουν, είτε μας προκαλούν σοβαρά προβλήματα, όταν πετάγονται μπροστά μας.
Ολα αυτά αντιπροσωπεύουν τα μειονεκτήματα της κατασκευής του οχήματος, το οποίο ως όχημα «μονού ίχνους» χρειάζεται επιδεξιότητα και ετοιμότητα αναβάτη για να οδηγηθεί. Γι’ αυτό και πολλές φορές αναρωτιέμαι με πιο θάρρος ή θράσος συμπολίτες μας αρπάζουν ένα οποιοδήποτε κακοσυντηρημένο δίτροχο και βγαίνουν στον δρόμο, όταν είναι καταφανώς ανίκανοι να το χειριστούν.
Η ίδια η μοτοσυκλέτα όμως, και πάλι εκ κατασκευής, μας δίνει ως αντιστάθμισμα τα πλεονεκτήματα του ύψους για μακρύτερη και καλύτερη παρατήρηση του δρόμου, την ευελιξία του μικρού όγκου/βάρους της και την επιτάχυνση. Μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε όλα αυτά; Πιστεύω ότι οι περισσότεροι από τα 2.000.000 χρήστες μηχανοκίνητου δικύκλου ούτε που τα σκέφτονται.
Οποτε οδηγούμε η ασφάλειά μας εξαρτάται από τις ενέργειές μας και την ικανότητά μας να εκτιμάμε και να αποφεύγουμε ενέργειες άλλων οδηγών/οχημάτων, που μας εκθέτουν σε κίνδυνο. Χρειάζεται τεταμένη προσοχή, καλή αντίληψη των κινδύνων, ιεράρχησή τους και εξαιρετική επίγνωση των καταστάσεων.
Η ικανότητα να προβλέπουμε τον κίνδυνο κάθε στιγμή αυξάνεται με την εμπειρία. Αυτό μας οδηγεί στην κίνηση εντός των δυνατοτήτων μας και όχι πέρα από αυτές. Στις εμπειρίες μας πρέπει να μην αθροίσουμε τους αγώνες παγκοσμίου πρωταθλήματος που έχουμε παρακολουθήσει, διότι οι καθημερινοί δρόμοι δεν έχουν καμία σχέση με τις πίστες και μεις με τους αγωνιζόμενους.
Ενας στους τρεις οδηγούς που ενεπλάκησαν σε σύγκρουση κατά τη διάρκεια της ημέρας με μοτοσυκλετιστή ισχυρίστηκε πως δεν είδε τη μοτοσυκλέτα πριν τη σύγκρουση. Τη νύχτα αυτός ο αριθμός ανεβαίνει. Δύο στους τέσσερις απλώς δεν μας είδαν!
Πολλοί οδηγοί έχουν δυσκολία να διακρίνουν μια μοτοσυκλέτα. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι είναι δυσκολότερο να διακρίνεις μια μοτοσυκλέτα από ένα αυτοκίνητο στο ίδιο φόντο. Ακόμη και όταν οι οδηγοί μάς δουν, η μετωπική εικόνα ενός μοτοσυκλετιστή είναι ένα μικρό είδωλο, για το οποίο πρέπει να εκτιμήσουν πόσο γρήγορα κινείται. Για τους περισσότερους ερασιτέχνες οδηγούς αυτό είναι πολύ δύσκολο.
Τα φώτα μας πρέπει να είναι αρκετά έντονα για να τραβούν την προσοχή. Τη νύχτα ή σε κακό καιρό ένας προβολέας μπορεί να χαθεί ανάμεσα στα υπόλοιπα φώτα. Επίσης, ένας μόνο προβολέας δίνει ελάχιστα στοιχεία σχετικά με την ταχύτητα προσέγγισης και την απόσταση.
Ακόμη κι αν έχουμε κάνει ό,τι μπορούμε ώστε να είμαστε ευδιάκριτοι, μη θεωρούμε ότι είμαστε ασφαλείς, αφήνοντας στους άλλους την τύχη μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι διασταυρώσεις. Οι 3 από τις 4 συγκρούσεις, που ο οδηγός ισχυρίστηκε πως δεν είχε δει τον μοτοσυκλετιστή, έγιναν σε διασταυρώσεις. Πλησιάζουμε τη διασταύρωση, όπου υπάρχει ένα αυτοκίνητο σε αναμονή, με προσοχή. Μειώνουμε ταχύτητα και αναζητάμε κάποια ένδειξη ότι μας είδε ο οδηγός του. Αν μπορούμε να μετακινηθούμε σε μια πιο ασφαλή θέση το κάνουμε.
Αυτή η κίνηση αυξάνει τις πιθανότητες να μας δει ο οδηγός, που περιμένει να «βγει». Τι νόημα έχει να έχουμε δίκιο και να βρισκόμαστε χτυπημένοι στο οδόστρωμα; Τι μας νοιάζει αν έχει ασφάλεια ή όχι ο οδηγός, που δεν μας είδε και αυτή θα πληρώσει; Μας νοιάζει η σωματική μας ακεραιότητα πριν από όλα και αυτή δεν την αφήνουμε στα χέρια κανενός. Αξίζει να πούμε εδώ ότι ακόμη και με ηλιοφάνεια, σχεδόν το ένα τρίτο των χρηστών του δρόμου δεν έχει καταλάβει καν πως είμαστε πίσω του ή μπροστά του.
Εκτός από τις φυσικές μας δυνάμεις και την ψυχική μας κατάσταση, που οφείλουμε να ελέγχουμε αν μας επιτρέπουν να οδηγήσουμε, θα επαναλάβουμε εδώ ότι το σωστό ντύσιμο και ο εξοπλισμός ασφαλείας είναι απαραίτητα. Πριν από κάθε διαδρομή πρέπει να αναρωτηθούμε αν είμαστε σωστά εξοπλισμένοι για τη διαδρομή που θα κάνουμε. Η κύρια προστασία του σώματός μας στη μοτοσυκλέτα είναι ό,τι φοράμε. Ρούχα, γάντια, κράνος και μπότες μάς προστατεύουν από τον καιρό, αλλά, πάνω απ’ όλα, μπορούν να μας παράσχουν προστασία σε περίπτωση ατυχήματος. Η πιθανότητα τραυματισμού μειώνεται πάρα πολύ και κανένας δεν μετάνιωσε όταν χρειάστηκε την προστασία αυτή.
Το ντύσιμό μας πρέπει να έχει προστατευτικές βάτες σε κάθε νευραλγική περιοχή, όπως είναι οι αγκώνες, τα γόνατα και οι ώμοι. Χρειάζονται άνετες και σωστές μπότες για προστασία των πελμάτων, των αστραγάλων και των κνημών. Σε υγρό καιρό φοράμε πλήρως αδιάβροχη εξωτερική επένδυση, γάντια και μπότες. Τα βρεγμένα ρούχα αφαιρούν θερμότητα από το σώμα πολύ γρήγορα, αφού είναι εκτιθεμένα στον αέρα όταν κινείται η μοτοσυκλέτα. Ο κρύος καιρός είναι επικίνδυνος.
Οσο ο κορμός του σώματός μας κρυώνει, γινόμαστε πιο νωθροί και μειώνεται η προσοχή μας. Στην κατάσταση αυτή μειώνεται η ικανότητά μας να επεξεργαζόμαστε πληροφορίες και ο χρόνος αντίδρασης γίνεται μεγαλύτερος. Τα άκρα κρυώνουν πιο γρήγορα από τον κορμό στις χαμηλές θερμοκρασίες. Τα χέρια μας χάνουν την περισσότερη από την ευαισθησία τους και το ίδιο συμβαίνει με τα πόδια μας. Ο χειρισμός της μοτοσυκλέτας επηρεάζεται πλέον σοβαρά. Μπορεί να είναι κουραστικό, αλλά το κράνος θέλουμε, δεν θέλουμε προστατεύει ουσιαστικά. Προστατεύει το μέρος του σώματός μας με τις πλέον πολύτιμες λειτουργίες του. Δεν γίνεται να οδηγήσουμε χωρίς καθαρά μάτια ή τον ήλιο, τη βροχή κ.λπ. να χτυπούν στο πρόσωπό μας. Φυσικά η προστασία του κεφαλιού μας σε ατύχημα θα βασιστεί στο κράνος γι’ αυτό πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση, καθώς η παραμικρή ζημιά μπορεί να μειώσει σοβαρά τη λειτουργικότητα και την αντοχή του. Γρατσουνιές στη ζελατίνα, δυσκολία στο άνοιγμά της και φθορές κάνουν τη ζελατίνα και το κράνος ακατάλληλα. Το φοράμε πάντα σωστά δεμένο, να εφαρμόζει απόλυτα, ώστε να μη ταλαντεύεται από τη στιγμή που φορεθεί. Ετσι θα λειτουργήσει εξασφαλίζοντάς μας από όσα βλέπουμε, αλλά και …ακούμε. Ο θόρυβος επάνω στην κινούμενη μοτοσυκλέτα προκαλεί βραχυχρόνια κόπωση και μακροχρόνια βλάβες στην ακοή.
Εδώ προσθέτουμε τις ωτοασπίδες, οι οποίες συμβάλλουν στη μείωση αυτών των αρνητικών επιπτώσεων. Η πιο συνηθισμένη ερώτηση – αμφισβήτηση είναι σχετική με τον περιορισμό της ακοής και τον κίνδυνο για την οδήγηση. Οσοι κάνουν αυτή την ερώτηση, απλώς δεν γνωρίζουν τίποτα για το θέμα, ούτε έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ ωτοασπίδες. Οι ωτοασπίδες λειτουργούν μειώνοντας και όχι εξαφανίζοντας τον θόρυβο, οπότε μας γλιτώνουν βραχυχρόνια από την κόπωση και μακροχρόνια από τις βλάβες στην ακοή μας.
