Μπορεί, για παράδειγμα, η σημερινή κυβέρνηση να βελτίωσε το θεσμικό πλαίσιο της κοινωφελούς εργασίας, ώστε να κρατηθεί ενδεχομένως ζωντανή η αγορά εργασίας μέχρι να υπάρξει η περιβόητη ανάκαμψη, όμως γενικότερα η αγορά εργασίας δεν έχει ζωντανέψει.
Με το πρόσχημα της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, πραγματοποιείται ολομέτωπη επίθεση στους εργαζόμενους: κατάργηση ΣΣΕ, επιδομάτων, επιβολή ατομικών συμβάσεων.
Το παραγωγικό μοντέλο που υιοθετείται πλέον και εφαρμόζεται σιωπηρά τα τελευταία χρόνια με μεγαλύτερη ένταση, στηρίζεται στο χαμηλό κόστος και σε ευέλικτες μορφές εργασίας.
Διότι ακόμη και τα προγράμματα μερικής απασχόλησης που απευθύνονται πλέον κατά κόρον στους ανέργους, είναι προγράμματα που ουσιαστικά αφορούν στην εκμετάλλευση των εργαζομένων, με μισθούς που δεν ανταποκρίνονται ούτε στο μορφωτικό επίπεδο των περισσοτέρων παιδιών ούτε φυσικά στις ανάγκες που έχουν.
Και αυτό το μοντέλο εργασίας τείνει να γενικευθεί, οι άνεργοι δεν αντιμετωπίζονται ως εργαζόμενοι, αλλά ουσιαστικά «ωφελούνται», για αυτό και πρέπει να νιώθουν και ευγνώμονες λαμβάνοντας έναν μισθό.
Μπορεί, για παράδειγμα, η σημερινή κυβέρνηση να βελτίωσε το θεσμικό πλαίσιο της κοινωφελούς εργασίας, ώστε να κρατηθεί ενδεχομένως ζωντανή η αγορά εργασίας μέχρι να υπάρξει η περιβόητη ανάκαμψη, όμως γενικότερα η αγορά εργασίας δεν έχει ζωντανέψει.
Και μπορεί οι εργαζόμενοι να τα καταγγέλλουν, μπορεί τα συνδικάτα να αποδοκιμάζουν -και έχουν δίκιο- τη φιλοσοφία αυτών των προγραμμάτων, όμως όταν βγαίνουν οι προκηρύξεις, οι ουρές των ανέργων για να πιάσουν μία θέση στον ήλιο… φανερώνουν και την απόγνωση.
Η εναλλαγή ανέργου-εργαζόμενου που τείνει να γίνει εργασιακό καθεστώς, αφενός στοχεύει στον κατακερματισμό του εργαζόμενου προσφέροντας φτηνή εργασία στον κρατικό μηχανισμό, αφετέρου λειτουργεί ως μέσο πίεσης προς όλους τους ανέργους, καθιστώντας σαφές ότι όποιος θέλει να εργαστεί πρέπει να αποδεχτεί τους όρους εργασιακής «σκλαβιάς», γιατί «η ουρά είναι μεγάλη».
Δυστυχώς όμως οι χαμηλοί μισθοί, ελαστικά ωράρια και ανασφάλεια αποτελούν τον κανόνα στην Ευρώπη.
Εάν πιστέψει κανείς τα νούμερα, η αγορά εργασίας στις ανεπτυγμένες οικονομίες πέτυχε επιτέλους την «ολική επαναφορά». Η έκθεση του ΟΟΣΑ για την απασχόληση που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα δείχνει ότι το ποσοστό των απασχολουμένων για τα άτομα έως 74 χρόνων αυξήθηκε πέρυσι στο 61%, ξεπερνώντας το προηγούμενο υψηλό του 60,8%, που είχε καταγραφεί στα τέλη του 2007. Η παγκόσμια ύφεση που άφησε πίσω της εκατομμύρια ανέργους, είναι σαν να μη συνέβη ποτέ.
Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, βέβαια, έχουν μια πολύ διαφορετική αίσθηση. Οι χαμηλοί μισθοί, οι προσωρινές και part time θέσεις απασχόλησης και η εργασιακή ανασφάλεια συνθέτουν μια εικόνα πολύ διαφορετική από εκείνη της ευημερίας, που υπαινίσσονται τα όλο και μειούμενα ποσοστά της ανεργίας. Για αυτό και μελαγχολούν κάθε φορά που ακούνε ότι έρχεται η ανάκαμψη.
