Οι εκτιμήσεις των επιστημόνων ακόμη και για 20.000 κρούσματα κορονοϊού την ημέρα επιβεβαιώθηκαν πλήρως
Μπορεί η απειλή της υγειονομικής κρίσης να δείχνει ότι απομακρύνεται για την ελληνική οικονομία, ωστόσο το κύμα ακρίβειας, εξαιτίας των ξέφρενων ανατιμήσεων στο κόστος ενέργειας γιγαντώνεται όσο περνά ο καιρός και αρχίζει να μετατρέπεται σε καταστροφικό «τσουνάμι» για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Στο μέτωπο της πανδημίας τα δεδομένα, που προκάλεσε η παραλλαγή Ομικρον στα τέλη της περασμένης χρονιάς, σχετικά με την ανάγκη επιβολής αυστηρότερων μέτρων, διαφοροποιήθηκαν προς το καλύτερο, δεν συνέβη όμως το ίδιο και με τις εξελίξεις στο μέτωπο της ενεργειακής κρίσης, που προκαλείται εκρηκτικό κλίμα.
Οι εκτιμήσεις των επιστημόνων ακόμη και για 20.000 κρούσματα κορονοϊού την ημέρα επιβεβαιώθηκαν πλήρως, σε αντίθεση με τις αντίστοιχες των ειδικών επί των οικονομικών θεμάτων, που ενώ προέβλεπαν πως το φαινόμενο των ανατιμήσεων στην ενέργεια θα είναι παροδικό και δεν θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την παγκόσμια οικονομία και τις αντίστοιχες των κρατών, διαπιστώνεται πλέον ότι ίσως διαρκέσει μέχρι και το τέλος του 2022, προκαλώντας απρόβλεπτες συνέπειες στους εθνικούς και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Σε ό,τι αφορά στην εξέλιξη της πανδημικής κρίσης, τις επόμενες ημέρες θα υπάρχει η δυνατότητα σχηματισμού καλύτερης εικόνας για τις νέες ανάγκες, που ενδεχομένως προκύψουν σε οικονομικό επίπεδο, αν και όπως φαίνεται δεν θα χρειαστεί να ληφθούν νέα οικονομικά μέτρα στήριξης των πληττόμενων επαγγελματικών κλάδων. Στον προϋπολογισμό του 2022 έχει περιληφθεί ειδικό αποθεματικό για την υγειονομική κρίση του κορονοϊού ύψους 1 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο αναμένεται να αποδειχθεί επαρκές για την κάλυψη των αναγκών. Υπό αυτό το πρίσμα, μάλλον αποτρέπεται ο κίνδυνος για τα ταμειακά διαθέσιμα.
Επίσης, ένα από τα μεγάλα ζητήματα σχετικά με την παραλλαγή Ομικρον, η απουσία εργαζομένων από τις δουλειές τους, διότι η μεταδοτικότητα της νέας μετάλλαξης είναι ταχύτατη, δεν δείχνει να προκαλεί πρόβλημα στη λειτουργία της ιδιωτικής οικονομίας και του δημοσίου, γιατί οι νοσούντες εμφανίζου νήπια συμπτώματα και απουσιάζουν λιγότερο από την ενεργό δράση, ενώ και ο εμβολιασμός διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο.
Στον αντίποδα της υγειονομικής κρίσης, η ανεξέλεγκτη πορεία των τιμών στην ενέργεια και το κύμα των ανατιμήσεων, που σαρώνει την αγορά, φέρνουν αυξήσεις ρεκόρ, που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάνουν έως και το 40% ακόμη και σε βασικά προϊόντα. Οι ανατιμήσεις ήδη εμφανίζονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ, με τους καταναλωτές να βλέπουν εφιάλτες, καθώς καλούνται να ακροβατούν μεταξύ πανδημίας και ακρίβειας, κατανέμοντας οι περισσότεροι τις πενιχρές αποδοχές τους μεταξύ κόστους θέρμανσης και αντίστοιχου διαβίωσης.
Ολα αυτά χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις από πιθανά προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, που ενδέχεται να φέρουν ελλείψεις προϊόντων. Οι ιδιοκτήτες μεγάλων σούπερ μάρκετ σε συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό φέρονται να προειδοποίησαν ότι το 2022 θα καταγράφουν αφενός μεγάλες αυξήσεις σε προϊόντα μαζικής κατανάλωσης, που θα φτάσουν έως και το 40%,αφετέρου ελλείψεις σε βασικά προϊόντα.
Επίσης, η Τράπεζα της Ελλάδος εξακολουθεί να κρούει καμπανάκι κινδύνου για την πορεία του πληθωρισμού, προβλέποντας ότι οι τιμές καταναλωτή μπορεί να αυξηθούνακόμη και πάνω από τρεις φορές, συγκριτικά με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης, οι οποίες εμπεριέχονται στον προϋπολογισμό του 2022. Στη σχετική έκθεση επισημαίνεται: «Mία πιο έντονη και μεγαλύτερης διάρκειας άνοδος των τιμών στην ενέργεια και στις λοιπές πρώτες ύλες θα διατηρήσει υψηλά τον πληθωρισμό για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, προκαλώντας ταχύτερη αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής και αυξάνοντας τον κίνδυνο διαταραχών στις χρηματοπιστωτικές αγορές και αναστροφής της ανοδικής πορείας των οικονομιών».
Ολα αυτά χωρίς να συνεκτιμώνται οι κίνδυνοι, ως προς την επιτάχυνση του πληθωρισμού και την επιβράδυνση της ανάπτυξης από την εξέλιξη της πανδημίας και την πιθανή αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μετά τη λήξη των μέτρων κρατικής στήριξης. Για παράδειγμα, πιθανές νέες μεταλλάξεις του κορονοϊού, εφόσον αποδειχθούν ανθεκτικές στα εμβόλια, θα μπορούσαν να περιορίσουν τις τουριστικές ροές και να πλήξουν την ανάκαμψη, όπως αυτή επηρεάζεται από την πορεία της «βαριάςβιομηχανίας» της χώρας μας.
Την ίδια στιγμή, οι καταναλωτές βρίσκονται παγιδευμένοι στη δίνη των αλλεπάλληλων ανατιμήσεων στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Αξίζει να σημειωθεί πως οι πραγματικές αυξήσεις για καταναλώσεις το τελευταίο τρίμηνο του 2021 ξεπέρασαν το 200% στην τιμή της κιλοβατώρας, ενώ η αντίστοιχη τιμή τον Ιανουάριο εκτινάχτηκε ακόμη περισσότερο. Οι αυξήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι το τέλος του 2022. Οι ασφαλείς εκτιμήσεις δείχνουν ότι τουλάχιστον για το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους η κούρσα ανόδου στις τιμές θα συνεχιστεί με τους ίδιους φρενήρεις ρυθμούς. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν παράγοντες της αγοράς, βλέποντας τα συμβόλαια φυσικού αερίου.
Ολα τα παραπάνω προκαλούν τεράστια ζητήματα για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που καλούνται να αντιμετωπίζουν μεγάλους κινδύνους σε συγκυρία κάθε άλλο παρά ευνοϊκή. Η αύξηση των εγγεγραμμένων ανέργων τον Δεκέμβριο του 2021 κατά 1,63%, σε σχέση με τον περασμένο Νοέμβριο, επιβεβαιώνει τις ανησυχίες για τις επιπτώσεις στην απασχόληση, μετά το τέλος της τουριστικής περιόδου και την άρση των μέτρων στήριξης.
Ο αριθμός των ανέργων στον ΟΑΕΔ ξεπέρασε και πάλι το ψυχολογικό φράγμα του ενός εκατομμυρίου, φθάνοντας στο 1.109.366, έναντι 987.763 ανέργων τον περασμένο Οκτώβριο. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, πάνω από ένας στους τέσσερις πολίτες στην Ελλάδα, για την ακρίβεια το 27,5%, αντιμετωπίζει το φάσμα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η χώρα έχει εισέλθει σε κρίσιμη φάση, παρά την αναμενόμενη μεγάλη ανάκαμψη του ΑΕΠ το 2021, τα κυβερνητικά φληναφήματα για ρεκόρ επενδύσεων και για τον υποτιθέμενο «ηγετικό ρόλο της χώρας μας στην 4ηΒιομηχανικήΕπανάσταση». Είναι δυνατόν οι πολίτες μιας χώρας, η οποία υποτίθεται ότι αναπτύσσεται με ραγδαίο ρυθμό και πρωταγωνιστεί στις επενδύσεις, να μην μπορούν να καλύπτουν τις βασικές τους ανάγκες κάθε μήνα; Είναι δυνατόν οι πολίτες μιας χώρας, που βιώνει συνθήκες Βιομηχανικής Επανάστασης, να αμείβονται με μισθούς πείνας και εξαθλίωσης;
