Η Βολιώτισσα εκπαιδευτικός και συγγραφέας μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για το νέο της βιβλίο
Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ εκπαιδευτικό – συγγραφέα
Με μεγάλη επιτυχία παρουσιάστηκε χθες στο Public του Βόλου το βιβλίο «Χοπ, τρύπωσα», από την «Ηρα Εκδοτική», της εκπαιδευτικού και συγγραφέα κ. Ζωής Γεροστάθη. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο παιδικό βιβλίο, με έναν ευρηματικό τίτλο, που στόχο έχει να ευαισθητοποιήσει τους μικρούς μαθητές του Δημοτικού ενάντια στη βλαβερή συνήθεια του καπνίσματος. Συνάμα αποτελεί ένα σπουδαίο παιδαγωγικό εργαλείο για τους εκπαιδευτικούς, λειτουργώντας υποστηρικτικά στην προσπάθειά τους να αναπτύξουν υγιή συμπεριφορά στα παιδιά. Σήμερα η όμορφη συζήτηση με τη συγγραφέα στον κυριακάτικο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ.
«Χοπ…τρύπωσα» ο τίτλος του βιβλίου σας από την «Ηρα Εκδοτική». Πραγματικά ευρηματικός τίτλος. Ποιος τρύπωσε; Και πού; Πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία.
H ιστορία μου είναι ένα παραμύθι με δύο πονηρούς ήρωες, τον Σμόκι και την Τίνη. Τα ονόματά τους μας συνδέουν με το περιεχόμενο της ιστορίας. Ο Σμόκι, που το όνομά του γεννιέται απ’ την αγγλική λέξη smoke (καπνός ) και η Τίνη που το όνομά της είναι το δεύτερο συνθετικό της λέξης νικοτίνη, είναι τα δύο παράξενα μικροσκοπικά πλασματάκια που αναλαμβάνουν δράση κάθε φορά που κάποιος ενήλικας ανάβει ένα τσιγάρο. Ο σκοπός τους είναι ύπουλος και πονηρός. Θέλουν να κατακτήσουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο, να γίνουν κυρίαρχοι του κόσμου. Παρά τις μεταξύ τους διαφωνίες, καταφέρνουν να συνεργαστούν μια χαρά κάνοντας τους ανθρώπους δέσμιους αυτής της καταστροφικής συνήθειας. Τρυπώνουν παντού αδιαφορώντας για τις καταστροφικές συνέπειες που προκαλούν έχοντας την άδειά μας. Μια άδεια που τους την παραχωρούμε χωρίς σκέψη. Στο βιβλίο εκτός από τον πονηρό Σμόκι και την πανούργα Τίνη υπάρχει και η μικρή Ανδρομάχη, ένα κοριτσάκι που με οδηγό την αγάπη δεν φοβάται να παλέψει με αυτά τα δύο επικίνδυνα πλασματάκια που βάζουν σε κίνδυνο την υγεία του μπαμπά της μιλώντας με ειλικρίνεια και αποφασιστικότητα.
Σκοπός του βιβλίου είναι η ευαισθητοποίηση των παιδιών για τους κινδύνους της επιβλαβούς συνήθειας του καπνίσματος. Ποια ήταν η αφορμή για ένα τέτοιο θέμα;
Το βιβλίο «γεννήθηκε» από μια ανάγκη πριν τρία χρόνια περίπου. Το κάπνισμα ήταν το θέμα αγωγής υγείας που επέλεξα να δουλέψω με τους μαθητές μου στην ώρα της ευέλικτης ζώνης στην τάξη. Επρεπε λοιπόν να βρω έναν τρόπο να μιλήσω στα παιδιά, μαθητές της Α΄ Δημοτικού για τη βλαβερή συνήθεια του καπνίσματος. Εψαξα στο διαδίκτυο, αλλά δεν βρήκα κανένα βιβλίο σχετικό με το κάπνισμα για παιδιά. Η ηλικία των παιδιών ήταν πολύ μικρή για ένα τόσο ιδιαίτερο θέμα, όμως το είδα σαν πρόκληση. Εφτιαξα τους ήρωες και η ιστορία άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά. Τα παιδιά ξετρελάθηκαν με τα δύο μικρούτσικα πλασματάκια που τρύπωσαν στην τάξη μας και έγιναν πολέμιοί τους. Ηταν οι μυστικοί μου πράκτορες στον πόλεμο κατά του καπνίσματος. Το βιβλίο που είναι η εξέλιξη εκείνης τους δουλειάς…αγκαλιάστηκε από την «Ηρα Εκδοτική» και έγινε πραγματικότητα.
Το βιβλίο σας μπορεί να αποτελέσει ένα άριστο παιδαγωγικό εργαλείο για την ανάπτυξη υγιών συμπεριφορών. Πόσο καταλυτικός μπορεί να είναι ο ρόλος του σχολείου στη διαμόρφωση συνειδητοποιημένων μαθητών σε θέματα αγωγής υγείας, όπως το κάπνισμα;
Από την πρώτη στιγμή που έπιασα το βιβλίο στα χέρια μου αυτό επιθυμούσα να είναι, ένα εκπαιδευτικό εργαλείο. Ηθελα να τρυπώσει σε όσο το δυνατόν περισσότερα σπίτια και σχολεία γιατί πραγματικά πιστεύω πως το βιβλίο διαμορφώνει συμπεριφορές. Στις παρουσιάσεις μου στα σχολεία το προσεγγίζω μέσα από παιχνίδια και δραστηριότητες που πραγματοποιώ μαζί με τα παιδιά. Το ίδιο κάναμε και στο Public το Σάββατο. Παρουσιάσαμε το βιβλίο μέσα από ένα χαριτωμένο δρώμενο σχετικό με το θέμα. Βοηθοί μου σε αυτή την παρουσίαση ήταν οι μαθητές της Στ’ τάξης του 6ου Δ.Σ. Ν. Ιωνίας με υπεύθυνο εκπαιδευτικό τον κ. Τσιμπλούλη Γεράσιμο, ο οποίος δέχτηκε με χαρά να εμπλέξει τους μαθητές του σε αυτό. Πιστεύω πραγματικά πως η μόνη μας ελπίδα ενάντια στον πόλεμο του τσιγάρου και γενικά ενάντια σε μη αποδεκτές συμπεριφορές, είναι να εκπαιδεύσουμε συνειδητοποιημένους πολίτες. Ο ρόλος του σχολείου σε αυτόν τον τομέα είναι καταλυτικός. Η αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο μέσα από τη διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός πολίτη που ξέρει να κάνει σωστές επιλογές για την υγεία του από νεαρή ηλικία. Η προσέγγιση του προβλήματος θα πρέπει να γίνεται όχι με απαγορεύσεις και διδακτισμό, αλλά μέσα από παιγνιώδεις δράσεις που ελκύουν τα παιδιά. Το σχολείο και οι εκπαιδευτικοί είναι αυτοί που θα διαμορφώσουν τους συνειδητοποιημένους πολίτες τού αύριο που θα μπορούν να προστατεύουν τον εαυτό τους και τους γύρω τους με τη σοβαρότητα των επιλογών τους.
Συχνά αναφέρεται πως τα παιδιά είναι οι καθρέφτες των γονιών τους. Τι μερίδιο ευθύνης έχουν οι ενήλικες ως προς την υιοθέτηση ή μη της συνήθειας του καπνίσματος;
Τα πρότυπα είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες διαμόρφωσης της παιδικής προσωπικότητας. Οι γονείς αποτελούν το πρώτο σημαντικό πρότυπο για τα παιδιά τους και σε κείνους πέφτει το βάρος της διαμόρφωσης του χαρακτήρα τους. Το σχολείο παίζει βοηθητικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια και χρειάζεται τη συνεργασία με την οικογένεια προκειμένου να οικοδομήσουν από κοινού θετικές συμπεριφορές στο παιδί. Συνεπώς ένας γονέας που καπνίζει οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια το παιδί του στο να αναπτύξει αργότερα μια αρνητική μιμητική συμπεριφορά καπνίζοντας και το ίδιο. Από έρευνες που έχουν γίνει έχει διαπιστωθεί πως ένα παιδί καπνιστών έχει 3 φορές περισσότερο την πιθανότητα να ξεκινήσει το κάπνισμα από τα παιδιά των μη καπνιστών. Αυτό ως γεγονός μας δημιουργεί μία ευθύνη προς τον άνθρωπο που έχουμε φέρει στη ζωή. Ο γονέας καπνιστής θέλει να προστατέψει το παιδί του σίγουρα από τις βλαβερές συνήθειες του καπνίσματος, συνεπώς αυτό που θα πρέπει να κάνει είναι να αποδεχτεί το πρόβλημά του σαν νόσο και όχι σαν συνήθεια μπροστά στο παιδί. Ας συζητήσει μαζί του από νωρίς εστιάζοντας στην αδυναμία του να το σταματήσει λόγω της ισχυρής εξάρτησης που αυτό προκαλεί. Πιστεύω πως η οικογένεια συμβάλλει σημαντικά στην πρόληψη του καπνίσματος όταν συζητά από νωρίς με τα παιδιά και τους λύνει κάθε απορία για το κάθε τι που τα προβληματίζει.
Tι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή παιδικών βιβλίων;
Τα ίδια τα παιδιά ήταν αυτά που με οδήγησαν στη συγγραφή των βιβλίων μου. Ηθελα να τους κάνω παραμυθένια την κάθε μέρα, ήθελα να έχουν τους δικούς τους προσωπικούς ήρωες που να τους συνοδεύουν στο ξεκίνημά τους στη σχολική τους ζωή. Και το πρώτο μου βιβλίο το «Μια αρκούδα μια φορά…» γεννήθηκε μέσα σε μία σχολική τάξη με συνοδοιπόρους κάποια πρωτάκια που λάτρευαν τις αρκούδες.
Τι χρειάζεται να διαθέτει ένα βιβλίο που απευθύνεται στα παιδιά, έτσι ώστε να ψυχαγωγεί, να ακονίζει τη σκέψη και τη φαντασία, αλλά και να θέτει προβληματισμούς;
Το βιβλίο που απευθύνεται σε παιδιά έχει ένα έναν ρόλο εξαιρετικά σημαντικό. Διαμορφώνει προσωπικότητες και ωριμάζει τα παιδιά. Συνεπώς αυτό που θα πρέπει να έχει πάνω από όλα είναι ο σεβασμός στην παιδική ηλικία. Το βιβλίο είναι ο φίλος του παιδιού. Αυτό θα το ταξιδέψει σε απάτητα μονοπάτια, αυτό θα το οδηγήσει στη γνώση, θα το χαλαρώσει. Πιστεύω πως θα πρέπει να είναι απλό, παραστατικό και εποπτικό, να «γεννά» ευγενικά αισθήματα στον μικρό αναγνώστη, να κοινωνικοποιεί και γενικά να ανταποκρίνεται στις συναισθηματικές, ψυχολογικές αλλά και γνωστικές ανάγκες του παιδιού
Ποια είναι τα προσεχή σας συγγραφικά σχέδια;
Το επόμενο εγχείρημά μου κοντεύει να ολοκληρωθεί. Είναι μια ιδιαίτερη παιδική ιστορία που αγγίζει ένα πολύ σημαντικό ιστορικό γεγονός. Κι εδώ το θέμα είναι εξαιρετικά δύσκολο, δυσκολότερο μπορώ να πω από το θέμα του βιβλίου για το οποίο μιλάμε και απευθύνεται σε παιδιά πρώτης σχολικής ηλικίας. Εχει περάσει το crash test της τάξης με επιτυχία και τώρα αποκτά την τελική του μορφή με τη βοήθεια μιας εικονογράφου. Δεν θα ήθελα να πω περισσότερα για αυτό.
Μια ευχή για τους μικρούς αναγνώστες.
Θέλω να τους ευχηθώ να εκμεταλλεύονται τα μικρά, αλλά και τα μεγάλα τους λάθη. Να μην τα φοβούνται, αλλά να τα αγαπούν. Να τα συζητούν με τους ανθρώπους που έχουν κοντά τους και εμπιστεύονται ώστε να τα διορθώνουν και να γίνονται ολοένα και καλύτεροι.
Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι πάντα επιτυχίες!
