Το κράτος καλείται να αποδείξει αν έχει τους μηχανισμούς για την εφαρμογή και την τήρηση της νομιμότητας, σε ζήτημα με σημαντικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία
Η απόφαση του πρωθυπουργού να κηρύξει ο ίδιος την επίσημη έναρξη εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου εμπεριέχει ισχυρό συμβολισμό και δείχνει τη σημασία, που δίνει η κυβέρνηση στο θέμα της απαγόρευσης του καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς και ανοικτούς δημόσιους χώρους, καθώς και μέσα στα ΙΧ αυτοκίνητα, όταν επιβαίνουν σε αυτά παιδιά κάτω των 12 ετών. Δεν έχουμε συνηθίσει στη χώρα μας ο πρόεδρος της κυβέρνησης να κηρύττει την εφαρμογή νομοθετικής πρωτοβουλίας, ακόμη και αν είναι μείζονος σημασίας για τη δημόσια υγεία.
Ολοι ανεξαιρέτως οι αντικαπνιστικοί νόμοι, που ψηφίστηκαν τα τελευταία χρόνια, παρέμειναν στα χαρτιά, είτε γιατί απουσίαζε ο απαιτούμενος ελεγκτικός μηχανισμός για την τήρησή τους, είτε γιατί υπήρχαν δεκάδες «παραθυράκια», που επέτρεπαν την εξαίρεση από το μέτρο των κέντρων διασκέδασης και των κλαμπ με μεγάλο αριθμό τετραγωνικών μέτρων. Πλέον δεν υπάρχουν εξαιρέσεις ή «παραθυράκια», καθώς ο νέος αντικαπνιστικός νόμος ορίζει πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος, καθώς επίσης και του ατμίσματος σε όλους τους κλειστούς και ανοικτούς δημόσιους χώρους.
Η πολιτεία και η ελληνική κοινωνία καλούνται να δώσουν εξετάσεις στη συγκεκριμένη περίπτωση. Από την πλευρά της η πολιτεία καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να εφαρμόσει τους νόμους, που αποφασίζει η εκτελεστική εξουσία και νομοθετεί η Βουλή. Με άλλα λόγια, το κράτος καλείται να αποδείξει αν έχει τους μηχανισμούς για την εφαρμογή και την τήρηση της νομιμότητας, σε ζήτημα με σημαντικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία. Τα πρόστιμα, που ορίζει ο νέος αντικαπνιστικός νόμος, είναι εξοντωτικά σε περιπτώσεις υποτροπής και υποδηλώνουν την αποφασιστικότητα του αρμόδιου υπουργείου να υλοποιήσει την εφαρμογή όσων νομοθέτησε η εθνική αντιπροσωπεία.
Από τη δική της πλευρά η κοινωνία καλείται να αποδείξει ότι αφενός σέβεται τους νόμους, αφετέρου ότι έχει αντιληφθεί τη σημασία του συγκεκριμένου μέτρου για την προστασία της δημόσιας υγείας και ειδικά των παιδιών, που εισπνέουν τον καπνό του τσιγάρου, όταν βρίσκονται μαζί με τους γονείς τους σε χώρους εστίασης και διασκέδασης ή όταν επιβαίνουν στο αυτοκίνητο της οικογένειας.
Οι έλεγχοι, που προηγήθηκαν και είχαν χαρακτήρα συστάσεων στους καταστηματάρχες, αποσκοπούσαν στη σωστή ενημέρωση επαγγελματιών και θαμώνων για τις απαγορεύσεις του νέου νόμου και τις συνέπειες που προβλέπονται για εκείνους που δεν θα συμμορφώνονται. Από χθες ο χαρακτήρας των συγκεκριμένων ελέγχων άλλαξε. Πλέον δεν θα γίνονται συστάσεις, αλλά θα πέφτουν πρόστιμα. Το πρώτο διάστημα σίγουρα θα προκύψουν αντιδράσεις, ειδικά από τη στιγμή που θα «πονέσει η τσέπη» των παραβατών.
Από τη στάση της κυβέρνησης στις αντιδράσεις θα φανεί αν αυτή τη φορά οι νομοθετούντες έχουν την αποφασιστικότητα να εφαρμόσουν τη νομιμότητα ή αν θα υποχωρήσουν, αναλογιζόμενοι το πολιτικό κόστος. Στη δεύτερη περίπτωση οι ευθύνες τους θα είναι τεράστιες για τις επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, ενώ πολλοί εκτιμούν ότι δεν θα υπάρξει άλλη ευκαιρία για την πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος στη χώρα μας.
