Ο γνωστός κλινικός υπνοθεραπευτής CCHT αναλύει τις θεραπευτικές προεκτάσεις της ύπνωσης
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ
Ο Στέφανος Λέων. Βαούτης τα τελευταία χρόνια έχει αποφασίσει να έχει ως αποστολή να αφήνει κάθε άνθρωπο που συναντά σε καλύτερη ψυχική κατάσταση από αυτή ήταν πριν, εφόσον φυσικά το επιθυμεί και ο ίδιος. Όραμά του Στέφανου είναι να γίνει ο καθένας και η καθεμία από εμάς η αλλαγή που θέλει να δει στον κόσμο, συνειδητοποιώντας ότι κάθε είδους αλλαγή ξεκινά από μέσα προς τα έξω και όχι το αντίθετο…
Τι είναι η υπνοθεραπεία;
Η κλινική υπνοθεραπεία χρησιμοποιεί την ύπνωση ως ισχυρό και αποτελεσματικό θεραπευτικό εργαλείο. Η υπνοθεραπεία είναι μια βραχεία θεραπευτική μέθοδος η διάρκεια της οποίας καθορίζεται σύμφωνα με την δεκτικότητα, τις ανάγκες και τους στόχους του κάθε ατόμου. Η υπνοθεραπεία χρησιμοποιείται μόνη της ή συμπληρωματικά ως μια επιπρόσθετη θεραπεία για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή ενίσχυση των ιατρικών ή ψυχοθεραπευτικών μεθόδων. O Βρετανικός και ο Αμερικανικός Ιατρικός Σύλλογος έχουν εγκρίνει την υπνοθεραπεία και την ύπνωση ως μέθοδο θεραπείας από το 1955 και 1958 αντίστοιχα. Όσον αφορά στην Ελλάδα, η Ελληνική Πολιτεία δεν έχει, ακόμα, θεσπίσει κάποιο νομικό πλαίσιο και δεν έχει καθιερώσει συγκεκριμένες εκπαιδευτικές προδιαγραφές για τη θεωρία, την πρακτική και τις εφαρμογές της υπνοθεραπείας ή της ύπνωσης.
Τι είναι η ύπνωση;
Η ύπνωση είναι μια απολύτως φυσιολογική λειτουργία. Η δυνατότητα για ύπνωση υπάρχει μέσα σε κάθε άνθρωπο αλλά και στα ζώα. Οι απαρχές του γενικού φαινομένου της ύπνωσης είναι η έμπνευση, η ονειροπόληση, η φαντασία, η έκσταση, η μυσταγωγία. Επειδή η ύπνωση αποτελεί μία φυσική κατάσταση του νου δεν υπάρχει τίποτα το αφύσικο και τίποτα το μεταφυσικό σχετικά με αυτήν.
Η ύπνωση είναι μια διαφορετική κατάσταση από τον ύπνο. Βρισκόμαστε σε κατάσταση ύπνωσης πάρα πολλές φορές κατά την διάρκεια της ημέρας. Για παράδειγμα όταν είμαστε απορροφημένοι από μία άλλη σωματική η διανοητική δραστηριότητα όπως όταν οδηγούμε ή όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο ή βλέπουμε μια ταινία, ή όταν εργαζόμαστε σε ένα σχέδιο για πολλή ώρα μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε σε μία φυσική υπνωτική κατάσταση. Η ύπνωση είναι η νοητική κατάσταση κατά την οποία η κριτική/περιοριστική λειτουργία του νου αναστέλλεται και η σκέψη γίνεται επιλεκτική εστιαζόμενη σε ένα μόνο σημείο. Βιώνεται από το άτομο ως μία πολύ ευχάριστη και χαλαρωτική εμπειρία κατά τη διάρκεια της οποίας η αντίληψη αλλά και οι αισθήσεις υπέρ οξύνονται και, αντίθετα με την πεποίθηση της κοινής γνώμης, διατηρούμε τόσο την επαφή μας με την πραγματικότητα όσο και τον έλεγχο του εαυτού μας. Σε αυτή την κατάσταση, το ασυνείδητο κομμάτι του νου μας «ξεκλειδώνεται» και εμείς γινόμαστε περισσότερο δεκτικοί σε υπνωτικές «υποβολές» ή θετικές δηλώσεις.
Τι σημαίνει υπνωτική «υποβολή»;
Η υποβολή είναι ένα βασικό στοιχείο κατά τη διάρκεια της ύπνωσης. Χρησιμοποιούμε την υποβολή όχι με την έννοια της εντολής ή της διαταγής αλλά με την έννοια της «παρότρυνσης», της «πρότασης» της «δήλωσης». Εναπόκειται στο υποσυνείδητο το αν θα τις απορρίψει ή αν τις θα αποδεχθεί, ή το πως θα συνθέσει τις «υποβολές», σύμφωνα με τις βαθύτερες αξίες μας. Κατά τη διάρκεια της ύπνωσης, ο υπνοθεραπευτής είναι ο οδηγός ή συντονιστής της υπνωτικής εμπειρίας και όταν χρησιμοποιεί υποβολές, το άτομο έχει τη δυνατότητα, ακόμα και σε πολύ βαθειά ύπνωση, να αποφασίσει αν θα τις δεχθεί, αν θα τις προσαρμόσει ώστε να ταιριάζουν στη δική του εμπειρία ή αν θα τις απορρίψει. Οι υποβολές που δίνονται κατά την ύπνωση βιώνονται διαφορετικά από τον κάθε άνθρωπο. Επί της ουσίας είναι αυτό ύπνωση και όχι έτερο ύπνωση, ο ενδιαφερόμενος αφήνεται να υπνωτιστεί.
Άλλο η ύπνωση και άλλο ο υπνωτισμός;
Στη βιβλιογραφία συχνά χρησιμοποιείται ο όρος “υπνωτισμός” αντί για τη λέξη “ύπνωση”. Φαίνεται όμως να χρησιμοποιείται από μερικούς συγγραφείς για να υποδηλώσει, πιο συγκεκριμένα, τις διάφορες μεθόδους για να φτάσει ο ενδιαφερόμενος σε κατάσταση ύπνωσης.
Πού βοηθά;
• Διαχείριση στρες • Διακοπή καπνίσματος • Έλεγχος βάρους/αλλαγή διατροφικών συνηθειών • Ανακούφιση σωματικού πόνου/πονοκεφάλων • Απελευθέρωση από φοβίες • Ενίσχυση αυτοπεποίθησης • Βελτίωση μνήμης • Αναδρομή στο παρελθόν • Στοχοθεσία και επίτευξη στόχων • Βελτίωση επικοινωνίας-σχέσεων • Ενίσχυση αποδοτικότητας σε εργασία/αθλήματα • Δημιουργία θετικών αλλαγών • Προετοιμασία εγκύων για φυσικό/ανώδυνο τοκετό.
Πώς λειτουργεί η υπνοθεραπεία;
Στην υπνοθεραπεία χρησιμοποιούμε την ύπνωση για να παρακάμψουμε τον συνειδητό νου και να έχουμε άμεση πρόσβαση στο υποσυνείδητο. Η ύπνωση αποτελεί ένα πολύ ισχυρό εργαλείο για να έρθουμε σε επαφή με ασυνείδητα μοτίβα σκέψης και ασυνείδητες συμπεριφορές και με τον τρόπο αυτό να επιλύσουμε θέματα που το συνειδητό μας κομμάτι αδυνατεί να επιλύσει.
Ποιος είναι ο στόχος της υπνοθεραπείας;
Ο άνθρωπος να αναγνωρίσει και συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να στηρίζεται απόλυτα στις δικές του δυνάμεις, ότι είναι αυτοδύναμος και ανεξάρτητος σε όλους τους τομείς της ζωής του. Επίσης συνειδητοποιεί ότι έχει ήδη όλη την απαραίτητη δύναμη, γνώση και σοφία καθώς και τις δυνάμεις και τις ικανότητες για να κάνει όποια αλλαγή επιθυμεί στη ζωή του.
Γιατί κάποιοι άνθρωποι φοβούνται την ύπνωση και κατ’ επέκταση την υπνοθεραπεία;
Αρχικά, αν το σκεφθείτε η ύπνωση ως λέξη στη γλώσσα μας έχει μια αρνητική χροιά. Θα δείτε συχνά σε τίτλους εφημερίδων και μέσων μαζικής ενημέρωσης ή ακόμη και σε πολιτικούς λόγους να λένε π.χ. δρούμε σαν υπνωτισμένοι, πάντα με αρνητική φόρτιση. Άρα ασυνείδητα έχει περάσει ότι αν κάποιος υπνωτιστεί, θα τον χειραγωγήσουν ή θα τον εκμεταλλευθούν ή θα ρεζιλευθεί. Επίσης ο κινηματογράφος, η τηλεόραση ακόμα και κάποια κινούμενα σχέδια έχουν διατηρήσει τον μύθο ότι αυτός που θα υπνωτιστεί θα γίνει το πειθήνιο όργανο αυτού που θα τον υπνωτίσει, κάτι που δεν ισχύει. Όπως είπαμε, δεν είναι μια κατάσταση ασυνειδησίας αλλά μία κατάσταση υπέρ συνείδησης. Ασυνείδητοι φόβοι όπως του να μην αποκαλυφθώ, μήπως δεν επανέρθω και άλλα που φυσικά δεν ισχύουν. Τέλος η έλλειψη ολοκληρωμένης πληροφόρησης για το τι πραγματικά είναι ή ύπνωση και η υπνοθεραπεία συντηρούν την αρνητική χροιά τους. Γι’ αυτό σας ευχαριστώ πολύ για αυτό το βήμα. Για την Ελλάδα αποτελεί μία παλιά και καινούρια μέθοδο, αν σκεφτούμε ότι στα Αρχαία Ασκληπιεία γινόταν θεραπευτική εγκοίμηση, κάτι παρόμοιο με την υπνοθεραπεία.
Οι συνεδρίες είναι μόνο ατομικές;
Οι συνεδρίες είναι κυρίως ατομικές, αλλά μπορούν να γίνουν και ομαδικά. Επίσης υπάρχει και το σεμινάριο εκμάθησης αυτο – ύπνωσης που είναι από τα λίγα που γίνονται στην Ελλάδα, αν όχι το μοναδικό στο είδος που κάποια στιγμή θα διοργανωθεί και στον Βόλο. Η χρήση της αυτο-ύπνωσης διδάσκεται εκτενώς και αναλυτικά και μαθαίνεται αποτελεσματικά, ως μια ολοκληρωμένη τέχνη έτσι ώστε το άτομο να μπορεί να το καταλάβει και να το χρησιμοποιήσει σε ένα βαθύτερο επίπεδο.
Πώς αρχίσατε να ασχολείστε με την υπνοθεραπεία και την προσωπική ανάπτυξη;
Οι πρώτες μου σπουδές ήταν στα Οικονομικά και τις Κοινωνικές Επιστήμες. Αφού εργάστηκα ως στέλεχος σε διάφορες εταιρείες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μετεκπαιδεύθηκα σε κατευθύνσεις όπως η Εργασιακή Ψυχολογία και η Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων. Ενώ τα πρώτα σημάδια της κρίσης άρχισαν να διαφαίνονται, απολύθηκα από την εργασία, γεγονός που το είδα ως ευκαιρία για προσωπική ανάπτυξη και ενδυνάμωση. Όντας βαθειά ανθρωποκεντρικός είδα το μέλλον μου σε μια εταιρεία και ειδικά σε περίοδο κρίσης αβέβαιο και επισφαλές. Μέσα από κυρίως εσωτερική και εξωτερική αναζήτηση, ήθελα να βρω ένα επάγγελμα που θα βοηθούσε σε περίοδο κρίσης και εμένα και τους συνανθρώπους μου. Το αποτέλεσμα της έρευνάς μου με οδήγησε στα επαγγέλματα προσωπικής ανάπτυξης (Life Coaching). Έτσι εκπαιδεύθηκα ως σύμβουλος/ Coach του Νεύρο Γλωσσικού Προγραμματισμού (Neuro-Linguistic Programming, NLP), ένα από τα καλύτερα μοντέλα προσωπικής ανάπτυξης και επικοινωνίας που υπάρχει σήμερα. Αναζητώντας βαθύτερες λύσεις και απαντήσεις εκπαιδεύθηκα και στην ύπνωση (λεκτική και μη λεκτική) στην κλινική, αναλυτική και υπερπροσωπική υπνοθεραπεία. Επίσης έχω εκπαιδευθεί να κάνω προετοιμασία εγκύων για φυσικό/ανώδυνο τοκετό με υπνοθεραπεία και σε τεχνικές ύπνωσης που μπορούν να βοηθήσουν συμπληρωματικά, σε διάφορα ψυχοσωματικά προβλήματα και στην διαχείριση του πόνου, συμπεριλαμβανομένου και της αποτελεσματικής αναισθησίας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μικρές χειρουργικές επεμβάσεις, στα αγγλικά το είδος αυτό της υπνοθεραπείας αναφέρεται ως Medical Hypnotherapy (ιατρική υπνοθεραπεία σε ελεύθερη μετάφραση).
Ποιο είναι το όραμα και η αποστολή που έχετε επιλέξει;
Γενικά η αποστολή που πλέον έχω επιλέξει είναι να αφήνω όποιον συναντώ σε καλύτερη θέση/διάθεση από όταν τον συνάντησα, αν φυσικά το θέλει, και να επικοινωνήσω, όπου μου δίνεται βήμα, αφενός μεν έναν πιο αισιόδοξο τρόπο σκέψης και πόσο δύναμη κρύβει το μυαλό μας, αφετέρου δε το τι πραγματικά είναι η υπνοθεραπεία και που βοηθά με λόγια απλά, ώστε να αποδαιμονοποιηθεί πλήρως, μέσα από ομιλίες, ατομικές και ομαδικές συνεδρίες και σεμινάρια.
Υπάρχουν πολλά βιβλία στα οποία πολλοί άνθρωποι στρέφονται για να αναζητήσουν απαντήσεις σε θέματα που τους απασχολούν, αλλά και με στόχο την προσωπική τους ανάπτυξη. Θα προτείνατε κάποιο από αυτά;
Δύο από τα αγαπημένα μου βιβλία είναι «Η Αυτοβιογραφία ενός Γιόγκι» και η «Ασκητική» του Καζαντζάκη. Και τα δύο, από διαφορετικές οπτικές, τονίζουν τη σημασία της ευθύνης για προσωπική δράση. Ο Καζαντζάκης λέει κάπου μέσα στο βιβλίο: «Ν’ αγαπάς την ευθύνη, να λες εγώ, εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω». Αν δώσουμε μια άλλη διάσταση σε αυτό, μπορούμε να δούμε το «θα φταίω» όχι ενοχικά, αλλά με την έννοια της ευθύνης. Την ανάληψη ευθύνης από τον κάθε ένα από εμάς, να αλλάξει πρώτα τον δικό του κόσμο ώστε να βάλει ένα λιθαράκι, μεγάλο ή μικρό έγκειται στον ίδιο, στην συλλογική πρόοδο και ανάπτυξη. Ακόμα και ένα 5% να αλλάζαμε ο κάθε ένας από εμάς, θα άλλαζε ο κόσμος σημαντικά. Αν προσθέταμε λίγη πνευματικότητα και λίγη ευγένεια σε ό,τι κάνουμε. Τώρα αν κάποιος αν θέλει να μάθει πιο πολλά για την δύναμη του υποσυνείδητου νου μας θα του πρότεινα το ομώνυμο βιβλίο «Δύναμη του Υποσυνειδήτου» και το βιβλίο της μεθόδου Χοσέ Σίλβα. Για κάποιους είμαστε άτυχοι που ζούμε την συγκεκριμένη εποχή, για μένα είμαστε πολύ τυχεροί. Η γνώση είναι άπειρη και μπορούμε να έχουμε πρόσβαση ακόμα και από το δωμάτιο του σπιτιού μας.
Δεδομένης της εκτεταμένης σας έρευνας σε μοντέλα αυτοβελτίωσης και τεχνικές ύπνωσης, έχετε σκεφτεί να γράψετε κάποιο βιβλίο;
Ναι, ετοιμάζω ένα βιβλίο πάνω στο σεμινάριο που εισηγούμαι με θέμα την αυτό – ύπνωση και τον αυτοπρογραμματισμό με νέες ιδέες, συνήθειες και συμπεριφορές. Η αυτό-ύπνωση είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να χρησιμοποιήσουμε με θετικό τρόπο τη φαντασία μας και τις προσδοκίες που τη συνοδεύουν και να αφυπνίσουμε θετικά συναισθήματα που θα μας ωθήσουν σε δράση. Η χρήση της αυτό-ύπνωσης αποτελεσματικά, αποτελεί ένα ανεκτίμητο εργαλείο για την προσωπική ανάπτυξη, την επίτευξη των στόχων και της προσωπικής ευτυχίας. Μέσα από το βιβλίο θα μαθαίνουμε πώς να ενεργοποιούμε τη φυσική ικανότητα της ύπνωσης και να κάνουμε τη φαντασία μας να δουλέψει προς όφελός μας και όχι εναντίον μας. Με άλλα λόγια μαθαίνουμε πως να χρησιμοποιούμε δημιουργικά την φαντασία μας.
Αν δίνατε μία συμβουλή στους αναγνώστες μας, ποια θα ήταν αυτή;
Γενικά δεν είναι της ειδικότητάς μου να δίνω συμβουλές, ίσως μπορώ να κάνω τις παρακάτω παροτρύνσεις. O καθένας μας, ας αναλάβει στο 100% την ευθύνη της ζωής του, χωρίς να αναλώνεται στο να ψάχνει να βρει φταίχτες και χωρίς να περιμένει κάποιον άλλο να τον σώσει! Ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω μας, όποιες κι αν είναι οι καταστάσεις, ας αναρωτηθούμε εμείς τι μπορούμε να κάνουμε. Ας εστιάσουμε εξίσου και στην εσωτερική καλλιέργεια, ο κόσμος έχει γεμίσει πανέμορφους στην όψη ανθρώπους που δεν μπορούν να σαγηνέψουν κανέναν. Ας χαιρόμαστε όπως ένα παιδί, χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Χωρίς να χρειάζεται να βρεθούμε κάπου, να φάμε ή να πιούμε κάτι, να αποκτήσουμε κάτι. Χωρίς να περιμένουμε την Παρασκευή, το καλοκαίρι, τις διακοπές, όχι μόνο μπροστά αλλά και πίσω από τον φωτογραφικό φακό… Μπορούμε να βάλουμε στόχο να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε στον κόσμο μας και μετά ας αφεθούμε στην ροή των πραγμάτων…
