Της Ράνιας Γάτου*
Οι κανόνες για τη σεξουαλική εκπαίδευση στην Ευρώπη, του Περιφερειακού Γραφείου για την Ευρώπη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας του ΟΗΕ, και του Γραφείου της Γερμανικής Κυβέρνησης για την Εκπαίδευση και την Υγεία (Πλαίσιο για τους νομοθέτες, τις εκπαιδευτικές και υγειονομικές αρχές και τους ειδικούς), δημοσιεύθηκαν στην Κολωνία το 2010 (https://www.oif.ac.at/fileadmin/OEIF/andere_Publikationen/WHO_BZgA_Standards.pdf).
Με αφορμή αυτούς τους κανόνες, προκύπτει προβληματισμός για τα εξής επιμέρους ζητήματα, 1) για την ανάγκη ύπαρξης ενός μαθήματος σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης για τους μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, 2) σε καταφατική περίπτωση, για την έκταση του περιεχομένου του, δηλ. αν πρέπει να καλύπτει την σεξουαλικότητα παραδοσιακού χαρακτήρα (άντρα – γυναίκας) ή να επεκτείνεται σε εναλλακτικές μορφές σεξουαλικότητας (ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων και τρανσέξουαλ), 3) σε περίπτωση πρόκρισης της δεύτερης εναλλακτικής πρότασης, για ενδεχόμενο δικαίωμα αντίρρησης των γονέων που τάσσονται υπέρ της σεξουαλικότητας παραδοσιακού χαρακτήρα, στη διδασκαλία των παιδιών τη σχετική με τις εναλλακτικές μορφές σεξουαλικότητας.
Για το πρώτο ζήτημα, είναι σαφές ότι ένα οργανωμένο μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, προσαρμοσμένο στην ηλικιακή κατάσταση των μαθητών, θα ήταν χρησιμότερο από την λήψη αυτής της διαπαιδαγώγησης από τη χυδαία περιγραφή της μέσα στην κοινωνία ή αναπαράστασή της σε βίντεο πορνό του διαδικτύου.
Για το δεύτερο ζήτημα, διαφαίνεται επί του παρόντος ότι η πλειονότητα των γονέων θα τασσόταν υπέρ της διδασκαλίας της σεξουαλικότητας παραδοσιακού τύπου, ενώ μια μειονότητα θα προτιμούσε τη διδασκαλία και εναλλακτικών μορφών σεξουαλικότητας.
Πάντως, οι κανόνες για τη σεξουαλική εκπαίδευση στην Ευρώπη, του Περιφερειακού Γραφείου για την Ευρώπη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας του ΟΗΕ, και του Γραφείου της Γερμανικής Κυβέρνησης για την Εκπαίδευση και την Υγεία, προκρίνουν τη διδασκαλία και εναλλακτικών μορφών σεξουαλικότητας στα σχολεία.
Είναι δεδομένος ο σεβασμός των διεθνών και συνταγματικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων και τρανσέξουαλ, έστω και αν κάποιοι, σε προσωπικό επίπεδο, θα διαφωνούσαν με τις σεξουαλικές τους επιλογές.
Είναι δεδομένη η δικαιοδοσία του κράτους, στα πλαίσια της υποχρέωσής του για θρησκευτική και κοσμοθεωρητική ουδετερότητα, να αποφασίζει τη διδασκαλία ενός μαθήματος σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης ακόμη και ως προς τις εναλλακτικές μορφές σεξουαλικότητας, στα πλαίσια του σεβασμού του για τα ανθρώπινα δικαιώματα αυτών των προσώπων, καθώς και να νομοθετεί εναλλακτικές μορφές οικογένειας στη βάση αυτών των μορφών σεξουαλικότητας.
Σε αυτήν την περίπτωση τίθεται το ζήτημα αν οι γονείς που τάσσονται υπέρ της σεξουαλικότητας παραδοσιακού τύπου, έχουν δικαίωμα αντίρρησης στη διδασκαλία των παιδιών τους που αφορά τις εναλλακτικές μορφές σεξουαλικότητας, με βάση τις συνειδησιακές ή τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Η απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι το κράτος δεν θα αναγνώριζε με νόμο ένα τέτοιο δικαίωμα αντίρρησης, ενώ θα απαιτούνταν προσφυγή στα δικαστήρια για την ενδεχόμενη αναγνώρισή του.
Οι γονείς και τα παιδιά τους – στα πλαίσια του σεβασμού τους για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων και τρανσέξουαλ – έχουν βεβαίως τη διεθνή και συνταγματική θρησκευτική ελευθερία να ακολουθούν την παραδοσιακή πνευματική και ηθική διδασκαλία της Εκκλησίας, εκτός του σχολείου το οποίο θα διδάσκει μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και σε σχέση με εναλλακτικές μορφές σεξουαλικότητας, ανεξάρτητα από το ζήτημα να αναγνωριστεί ή όχι δικαίωμα αντίρρησης συνειδήσεως στη διδασκαλία αυτών των εναλλακτικών μορφών για τους γονείς που αντιτίθενται.
Με βάση τη θρησκευτική τους ελευθερία, οι γονείς και τα παιδιά τους που αποδέχονται την σεξουαλικότητα παραδοσιακού τύπου, έχουν δικαίωμα να αντιτίθενται στις εναλλακτικές μορφές σεξουαλικότητας, αλλά όχι στα πρόσωπα που τις αποδέχονται ή και τις ασκούν. Έτσι, ακολουθώντας την παραδοσιακή διδασκαλία της Εκκλησίας, οφείλουν αφενός μεν να θεωρούν αυτές τις εναλλακτικές μορφές σεξουαλικότητας ως αμαρτία, αφετέρου δε να έχουν πνευματική αγάπη προς εκείνους που τις αποδέχονται ή και τις ασκούν. Διότι, κατά την παραδοσιακή διδασκαλία της Εκκλησίας, οι σεξουαλικές σχέσεις δεν είναι αμαρτία, δηλ. δεν χωρίζουν αιώνια από τον Τριαδικό Θεό, μόνο στην περίπτωση μεταξύ άντρα και γυναίκας μετά από την τέλεση του μυστηρίου του γάμου από ιερέα. Όλες οι άλλες μορφές σεξουαλικών σχέσεων, είτε παραδοσιακού χαρακτήρα, είτε οι εναλλακτικές μορφές σεξουαλικότητας, εντάσσονται στο πάθος και την αμαρτία της πορνείας. Σημειωτέον ότι η θεωρία του είδους ή ερμαφροδιτισμός έρχεται σε αντίθεση με τη Γένεση της Παλαιάς Διαθήκης, κατά την οποία ο Θεός δημιούργησε άντρα και γυναίκα. Βεβαίως, είναι γνωστόν ότι υπάρχουν απειροελάχιστες περιπτώσεις πραγματικού ερμαφροδιτισμού, δηλαδή συνύπαρξης ανδρικών και γυναικείων γεννητικών οργάνων στο ίδιο πρόσωπο οφειλόμενες σε ιατρικούς λόγους, οι οποίες θεραπεύονται, με βάση την επικρατούσα, ανδρική ή γυναικεία, συνείδησή τους, με ιατρική επέμβαση και κατάλληλη ορμονοθεραπεία.
Για να δει τον Τριαδικό Θεό, στο πρόσωπο του Αναστημένου Θεανθρώπου Χριστού, ο πιστός πρέπει να καθαρίσει – με τη συνέργεια της Θείας Χάρης την οποία λαμβάνει αφενός μεν από τα μυστήρια και ειδικότερα από τη Θεία Ευχαριστία, αφετέρου δε από την άσκηση και ειδικότερα από τη νοερά προσευχή του Ιησού «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με» – το πνεύμα του (ή την καρδιά του ή τη νοερά του ενέργεια) από όλα τα πάθη και τις αμαρτίες του, περιλαμβανομένου κα πάθους και της αμαρτίας της πορνείας, σύμφωνα με τον 6ο μακαρισμό της επί του όρους ομιλίας του Χριστού: «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται (δηλαδή, Μακάριοι οι καθαροί στην καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν τον Θεό)». Ο δεκάλογος της Παλαιάς Διαθήκης, ο οποίος ισχύει και στην Καινή Διαθήκη, στην 6η εντολή, ορίζει: «Ου μοιχεύσεις (δηλαδή, Να μην πορνεύσεις)». Αυτή η εντολή είναι περιεκτική, διότι περιλαμβάνει όλα τα είδη σαρκικών αμαρτημάτων.
Η θέαση του γαληνότατου προσώπου του Χριστού – για το οποίο ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος είπε, ότι δεν θα τον πείραζε τόσο το αν θα πήγαινε στην κόλαση, όσο το ότι θα έχανε τη θέα αυτού του Προσώπου – έχει διάφορους βαθμούς εκδήλωσης στην παρούσα ζωή: από τον σταδιακό φωτισμό της ψυχής ανάλογα με την κάθαρση από τα πάθη μέχρι τη θέασή Του μέσα στο άκτιστο φως για τον πιστό που έχει ενωθεί με τον Χριστό στο στάδιο της θέωσής του. Στην άλλη ζωή, στη Βασιλεία του Θεού, θα υπάρχει η ενατένιση του θεανθρώπινου προσώπου του Χριστού μέσα στο άκτιστο φως, μόνον από τους πολίτες της και όχι από εκείνους που θα έχουν αποκλείσει τους εαυτούς τους από αυτήν εξαιτίας της απιστίας τους προς τον Χριστό και της έλλειψης αγάπης τους προς Εκείνον, η οποία εκδηλώνεται έμπρακτα με την τήρηση των εντολών Του.
Ο Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ ομολογούσε από την προσωπική του πείρα ότι η νοερά προσευχή είναι μαστίγιο που μαστιγώνει τη σάρκα και τις σαρκικές επιθυμίες. Η φωτιά των επιθυμιών σβήνει με την προσευχή του Ιησού. Όταν, δηλαδή, ενεργήσει μέσα στον άνθρωπο η προσευχή αυτή, τότε από αυτήν ακριβώς την ενέργειά της οι σαρκικές επιθυμίες χάνουν τη δυνατότητα να ενεργούν ελεύθερα.
Ο Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ γράφει ότι όλοι όσοι έζησαν με ελευθεριότητα, όσοι πληγώθηκαν από διάφορα πάθη και ιδιαίτερα όσοι έπεσαν σε σαρκικά αμαρτήματα, αν μάλιστα τα αμαρτήματα αυτά τους έχουν γίνει συνήθεια, δηλαδή έχουν εξελιχθεί σε πάθος, χρειάζονται χρόνο πολύ:
1 – για να καθαριστούν με το μυστήριο της εξομολόγησης και με την ειλικρινή μετάνοια, η οποία υπάρχει όταν σταματά η επανάληψη των σαρκικών αμαρτημάτων,
2 – για να εξαλείψουν από τις ψυχές τους τις αμαρτωλές αναμνήσεις τους,
3 – για να απομακρυνθούν οριστικά από τα σαρκικά αμαρτήματα,
4 – για να αποκτήσουν χριστιανικό ήθος με την τήρηση των ευαγγελικών εντολών, στις οποίες κρύβεται ο Χριστός, και
5 – για να γίνουν ικανοί για την απερίσπαστη άσκηση της νοεράς προσευχής του Ιησού (Ασκητικές Εμπειρίες, Α΄, Για την προσευχή του Ιησού, σελ. 369 και 386, β΄ εκδ., εκδ. Ι. Μονής Παρακλήτου, Ωρωπός 2009).
Συνεπώς, το κράτος οφείλει να σεβαστεί στα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των πολιτών του στα πλαίσια μιας πολυφωνικής κοινωνίας, αλλά δεν οφείλει να εξασφαλίσει, με τα μέσα της κρατικής εξουσίας, ούτε τη σωτηριώδη αποστολή της Εκκλησίας ούτε τη σωτηρία των πιστών. Οι πολίτες μπορούν να επιλέξουν να είναι ενεργά μέλη της Εκκλησίας και να ακολουθούν την πνευματική και ηθική της διδασκαλία είτε να μην είναι και να ακολουθούν τις δικές τους κοσμοθεωρητικές και ηθικές αντιλήψεις. Όσοι πολίτες επιλέξουν να είναι ενεργά μέλη της Εκκλησίας, για την εξασφάλιση της πνευματικής τους προόδου, οφείλουν, μαζί με τους ενσυνείδητους λειτουργούς της, να διδάσκουν και στα παιδιά τους την πνευματική και ηθική διδασκαλία της Εκκλησίας και την εκκλησιαστική διαφοροποίησή τους από το κοσμικό πνεύμα των λοιπών πολιτών στα πλαίσια μιας δημοκρατικής κοινωνίας.
*Η Ράνια Γάτου είναι Ποιήτρια, Δοκιμιογράφος και Εικαστικός
