Ο «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» ΣΤΑ ΚΤΗΜΑΤΑ ΜΙΚΡΟΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΜΕΤΑΤΡΑΠΕΙ ΣΕ… ΖΩΝΗ ΠΟΛΕΜΟΥ
S.O.S. εκπέμπει ο αγροτικός κόσμος στις δημοτικές ενότητες του Βόλου. Αν δεν ανοίξουν άμεσα οι δεξαμενές άρδευσης στα χωριά για να ποτίσουν τα κτήματά τους, κινδυνεύουν να χάσουν παραγωγή και φυτικό κεφάλαιο με ανυπολόγιστες συνέπειες στην τοπική αγροτική οικονομία. Με φόντο την εμπόλεμη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μεταξύ αγροτών και δημοτικής αρχής Βόλου για την ψήφιση Κανονισμού Αρδευσης από τη ΔΕΥΑΜΒ και τη θέσπιση τελών, παραγωγοί και μικροκαλλιεργητές διαμηνύουν: «Αν δεν μπορούν να διοικήσουν να σηκωθούν να φύγουν».
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
«Ο Δήμαρχος είναι κακώς πληροφορημένος. Τον έχουν παραπλανήσει στο θέμα της άρδευσης», αναφέρει ο Πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου Ανω Λεχωνίων, Νίκος Νομικός, περιγράφοντας το καθεστώς που ίσχυε επί πρώην Κοινοτήτων και Καποδιστριακών Δήμων για την άρδευση και τις δυσλειτουργίες που ήδη εμφανίζονται μετά την εκχώρηση της αρμοδιότητας από το Δήμο Βόλου στη ΔΕΥΑΜΒ, επί προηγούμενης ακόμη δημοτικής αρχής.
Εως και το 2011 τα πάντα στον τομέα της άρδευσης κυλούσαν ομαλά. Η αγωνία των παραγωγών αφορούσε στην καλή σοδειά, τυχόν ασθένειες στις καλλιέργειες. Τα τέλη καταβάλλονταν κανονικά στο μέτρο της ανταποδοτικότητας και η αρδευτική περίοδος ξεκινούσε με τον αγροτικό κόσμο να περιμένει στα χωράφια να ποτίσει.
Σήμερα, παραγωγοί που καλούνται να πληρώσουν τέλη άρδευσης έως και πέντε φορές πάνω σε σχέση με τα τέλη που κατέβαλλαν μέχρι και το 2011 βρίσκονται με τα όπλα παρά πόδα…
Στα ύψη τα τέλη
Σύμφωνα με παραγωγούς τα τέλη άρδευσης που πρότεινε η ΔΕΥΑΜΒ, ουσιαστικά διώχνουν τον κόσμο από την ύπαιθρο.
Στην τοπική κοινότητα Μακρινίτσας, οι καλλιέργειες αφορούν κυρίως σε παραδοσιακά είδη όπως φασόλια χάντρες, πατάτα, τομάτα και τα τελευταία χρόνια σε φασόλες γίγαντες. Υπάρχουν όμως και δενδροκαλλιέργειες όπως μήλα και καστανιές.
Σύμφωνα με τον καλλιεργητή Γιώργο Σαρακατσάνο, έως και το 2010 πότιζε τα 10 στρέμματα οπωροκηπευτικών που διαθέτει, καταβάλλοντας τέλη άρδευσης 400 ευρώ το χρόνο.
Βάσει του τιμολογίου της ΔΕΥΑΜΒ, σήμερα καλείται να πληρώσει 4.000 ευρώ για να κάνει 10 -12 ποτίσματα σε όλη τη θερινή σεζόν. Κάθε ώρα ποτίσματος αντιστοιχεί με 100 ευρώ κόστος για τον ίδιο! «Στην ουσία σε διώχνουν από το χωριό. Το κόστος είναι υπέρογκο», σημειώνει ο κ. Σαρακατσάνος.
Αλλά και στην τοπική κοινότητα Ανω Λεχωνίων το κόστος της παραγωγής ανεβαίνει έως τέσσερις φορές πάνω. Στη συγκεκριμένη περιοχή ίσχυαν τέλη άρδευσης από 12 έως 15,8 ευρώ ανά στρέμμα το χρόνο ανάλογα με τη δυναμικότητα του κάθε αυλακιού απ’ όπου αρδεύονταν κάθε κτήμα. Πλέον καταργείται η διάκριση και τα τέλη εκτοξεύονται στα ύψη. «Καλούμαστε να πληρώσουμε 45 ευρώ συν ΦΠΑ, δηλαδή 55 ευρώ ανά στρέμμα το χρόνο όλοι. Είτε ποτίσουμε 8 φορές τη σεζόν είτε ποτίσουμε δύο, λόγω της δυναμικότητας σε νερό από κάθε ένα από τα τρία αυλάκια», αναφέρει ο κ. Νομικός.
«Γινόμαστε μη ανταγωνιστικοί με τέτοια τέλη άρδευσης. Το κόστος της παραγωγής εκτοξεύεται τέσσερις φορές πάνω. Ανατρέπεται όλος ο προγραμματισμός μας», υποστήριξε από την πλευρά του ο Αντιπρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ανω Λεχωνίων, Γιάννης Αλπάκης.
Υπάρχει δε και το εξής παράδοξο: σε δύο περιοχές που βρίσκονται δίπλα -δίπλα, στον Αγ. Βλάσιο που ανήκει στο Βόλο και στον Αγ. Γεώργιο που ανήκει στο Ν. Πήλιο, τα τέλη άρδευσης είναι 55 ευρώ και 9 ευρώ ανά στρέμμα το χρόνο αντίστοιχα!
Τα «αυλακιάτικα»
Ο αγροτικός κόσμος επικαλείται και δυσλειτουργίες με τους υδρονομείς και καθαριστές που ανεβάζουν το κόστος της άρδευσης που καλούνται να καλύψουν με την καταβολή τελών.
Επί εποχής Καποδιστριακού Δήμου Αρτέμιδος, όπως εξηγεί ο κ. Αλπάκης, για τον καθαρισμό των υδραυλάκων προκηρύσσονταν μειοδοτικός διαγωνισμός με κλειστές προσφορές, τα λεγόμενα «αυλακιάτικα». Στη συνέχεια έβγαινε προκήρυξη για τους 3 υδρονομείς, που μάλιστα φρόντιζαν να είναι άνθρωποι του χωριού για να «δίνουν λόγο» στις τοπικές κοινωνίες αν κάτι δεν έκαναν σωστά. Υπήρχε κατάλογος δικαιούχων άρδευσης και ο υδρονομέας φρόντιζε να τον τηρεί. Η δουλειά δεν είναι εύκολη. Απαιτεί 12ωρη απασχόληση στη συγκεκριμένη κοινότητα λόγω της φύσης του αρδευτικού δικτύου. Πρέπει να κλείσει το αυλάκι του ενός για να πάρει νερό ο επόμενος, για συγκεκριμένες ώρες ανάλογα με την έκταση που καλλιεργεί και αν έχει στο χωράφι του δικαίωμα άρδευσης.
Αντίθετα, στον Αγιο Βλάσιο, ο υδρονομέας που ορίζονταν από την κοινότητα, πήγαινε το πρωί άνοιγε τη δεξαμενή και επέστρεφε το βράδυ για να την κλείσει. «Στα Ανω Λεχώνια ο υδρονομέας έπαιρνε μισθό 800- 1000 ευρώ και στον Αγιο Βλάσιο 270- 280 ευρώ, ακριβώς γιατί ο ένας απασχολούνταν 12 ώρες και ο άλλος πολύ λιγότερες. Τώρα η ΔΕΥΑΜΒ έρχεται να θεσπίσει ενιαία αμοιβή στους υδρονομείς, επιβαρύνοντας με το επιπλέον κόστος τα τέλη άρδευσης σε συγκεκριμένες κοινότητες», εξηγεί ο κ. Νομικός.
Αλλά και στη Μακρινίτσα, πάντα πριν την έναρξη της αρδευτικής περιόδου, έβγαινε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και όσοι ήθελαν έκαναν αίτηση για να προσληφθούν ως υδρονομείς. «Ορίζονταν ο υδρονομέας που ήταν υπεύθυνος και για το καθάρισμα του αυλακιού και εμείς πληρώναμε τα αντίστοιχα τέλη. Τώρα πάνε να επιβάλλουν χαράτσια», επισημαίνει ο κ. Σαρακατσάνος.
«Απαιτούμε να πληρώνουμε»
Αντιδράσεις από τους καλλιεργητές υπάρχουν και απέναντι στο επιχείρημα της ΔΕΥΑΜΒ ότι «το τζάμπα τελείωσε». Εως και τα δύο πρώτα χρόνια του Καλλικράτη, έρχονταν ειδοποιητήρια και πληρώναμε κανονικά τα τέλη στο Δήμο Βόλου.
«Είμαστε επαγγελματίες και απαιτούμε να πληρώνουμε», ανέφερε ο κ. Νομικός.
«Τις 800.000 ευρώ δεν τις χρωστάνε οι αγρότες. Αν τα χρωστάμε προκαλούμε το Δήμο να τα βεβαιώσει. Από άλλους πρέπει να τα διεκδικήσει. Δεν μας τα χαρίζει. Η ΔΕΥΑΜΒ δεν μπορούσε να εισπράξει τέλη από τη στιγμή που πήρε την αρμοδιότητα χωρίς να έχει θεσπίσει Κανονισμό. Δεν μας έστειλαν ειδοποιητήρια. Δεν νομιμοποιούνταν να εισπράξουν. Αν η άρδευση παρέμενε στο Δήμο, θα λαμβάναμε τα ειδοποιητήρια και θα πληρώναμε», εξηγεί ο κ. Αλπάκης.
«Δεν είμαστε τζαμπατζήδες», αναφέρει ο κ. Σπ. Μάνος από τη Μακρινίτσα. «Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα πληρώσουμε τέλη δέκα φορές πάνω», πρόσθεσε ο ίδιος.
Κινδυνεύει η παραγωγήΟι αγρότες των Ανω Λεχωνίων εκπέμπουν S.O.S. για τη φετινή παραγωγή. «Αν δεν ξεκινήσουμε ποτίσματα μέσα σε δέκα μέρες κινδυνεύουμε να χάσουμε την παραγωγή μας και ακόμη χειρότερα το φυτικό κεφάλαιο», αναφέρει ο κ. Αλπάκης.
Προς το παρόν στη συγκεκριμένη κοινότητα, οι καλλιεργητές κρατούν στάση αναμονής. Οπως και στη Μακρινίτσα.
Στη Δράκεια και τον Αγιο Βλάσιο, άρχισε η αυτο-οργάνωση. Καθαρίζουν τα αυλάκια και ετοιμάζονται να πληρώσουν οι ίδιοι υδρονομείς για να ξεκινήσουν τα ποτίσματα.
Από το… πεδίο μάχης στο κτίριο της ΔΕΥΑΜΒ, στα ελεσίγραφα και τις προσφυγές
Τα χωράφια στις δημοτικές ενότητες το τελευταίο διάστημα θυμίζουν εμπόλεμη ζώνη.
Η ψήφιση του Κανονισμού Αρδευσης και η θέσπιση τελών άρδευσης από τη ΔΕΥΑΜΒ, βρήκε τους αγρότες να αντιδρούν από την πρώτη στιγμή. Τόσο κατά τη συζήτηση της σύνταξης του Κανονισμού όσο και με την ψήφισή του από το διοικητικό συμβούλιο της ΔΕΥΑΜΒ και εν συνεχεία από το δημοτικό συμβούλιο Βόλου. Οι τοπικές κοινωνίες επέμεναν η άρδευση να παραμείνει στην αρμοδιότητα του γραφείου Αγροτικής Ανάπτυξης του Δήμου Βόλου. Δύο φορές το κτίριο της ΔΕΥΑΜΒ μετατράπηκε σε πεδίο μάχης από τους αντιδρώντες στον Κανονισμό.
Η δημοτική αρχή δεν έκανε πίσω. Τις αρμοδιότητες της άρδευσης στη ΔΕΥΑΜΒ είχε εκχωρήσει η προηγούμενη δημοτική αρχή, χωρίς να ψηφίσει Κανονισμό Αρδευσης. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η ΔΕΥΑΜΒ να πληρώσει 800.000 ευρώ για έξοδα άρδευσης, χωρίς να νομιμοποιείται να εισπράξει ούτε ευρώ από τον αγροτικό κόσμο.
Οι πιο σφοδρές όμως αντιδράσεις των καλλιεργητών εκδηλώθηκαν με την ανακοίνωση των τελών άρδευσης, τα οποία υποστηρίζουν ότι είναι έως και δέκα φορές πάνω από το ποσό που πλήρωναν.
Περίπου 100 αγρότες και πρόεδροι τοπικών κοινοτήτων έχουν προσφύγει στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ζητώντας την ακύρωση του Κανονισμού Αρδευσης.
Την ίδια ώρα, η ΔΕΥΑΜΒ με επιστολή της προς τα τοπικά συμβούλια τους ζητά να απογράψουν έως τις 24 Απριλίου, καλλιεργητές και εκτάσεις προκειμένου να προχωρήσει στην πρόληψη καθαριστών και υδρονομέων.
Ούτε ένας αγρότης δεν έχει δηλώσει τις εκτάσεις του στη ΔΕΥΑΜΒ. «Αν δεν δηλώσουν εκτάσεις δεν προχωρούμε σε προσλήψεις καθαριστών και υδρονομέων», υποστηρίζει η επιχείρηση.
Η αρδευτική περίοδος βρίσκεται προ των πυλών. Σε χωριά όπως η Δράκεια και ο Αγιος Λαυρέντιος, οι καλλιεργητές έχουν ξεκινήσει μόνοι τους να καθαρίζουν αυλάκια και δηλώνουν ότι θα προχωρήσουν σε προσλήψεις υδρονομέων παίρνοντας στα χέρια τους την υπόθεση της άρδευσης των κτημάτων τους.
Κίνημα για την αυτο- οργάνωση των χωριών του Πηλίου δείχνει να προετοιμάζεται και σε άλλες δημοτικές ενότητες που προς το παρόν κρατούν στάση αναμονής.
