Αρρηκτα συνδεδεμένο με τις ιστορικές και πολιτιστικές καταβολές του Βόλου και της ευρύτερης περιοχής είναι το όνομα του Αλέξη Αθανασάκη, του μεγάλου ευεργέτη με ρίζες από την Πορταριά, με δαπάνες του οποίου κτίστηκε στα 1909 το Αρχαιολογικό Μουσείο του Βόλου. Ο Αλέξης Αθανασάκης και ο αδελφός του, Ιωάννης, μεγάλος ευεργέτης, αντίστοιχα, του Ερυθρού Σταυρού στην Αθήνα, αποτελούν εμβληματικές φυσιογνωμίες και ορόσημα ανθρωπιάς και προσφοράς στο διηνεκές. Ο μεγάλος ευεργέτης, που σφράγισε με την προσωπικότητά του την περιοχή μας, προσφέροντας με περισσή γενναιοδωρία το ποσό που απαιτήθηκε, προκειμένου να ανεγερθεί το «Αθανασάκειο» Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, ζωντανεύει μέσα από την αφήγηση του εγγονού του Περικλή Αργύρη, ο οποίος ξεφυλλίζει, μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, σελίδες της λαμπρής οικογενειακής ιστορίας.
Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Ο ευπατρίδης Περικλής Αργύρης, ο οποίος αρθρογραφεί στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, μιλάει σε πρώτο πρόσωπο για τον παππού του, τον οποίο γνώρισε επί της ουσίας μέσω των αφηγήσεων της μητέρας του Σοφίας, κόρης του Αλέξη Αθανασάκη, η οποία περιέγραφε τον πατέρα της ως «άνθρωπο ευγενή, άνθρωπο της προσφοράς, με πολύ καλή ψυχή».
«Δεν γνώρισα τον παππού μου, αρχίζει η αφήγηση, αλλά γνώρισα τον αδελφό του, Ιωάννη Αθανασάκη, ο οποίος πρόσφερε επίσης πολλά στην Ελλάδα και απεβίωσε σε ηλικία 102 ετών. Ο δικός μου παππούς, Αλέξης Αθανασάκης, απ’ ότι μου έλεγε η μητέρα μου, είχε πάει νέος στην Αίγυπτο όπου ανέπτυξε εμπορική δραστηριότητα και επέστρεψε στο Βόλο, όπου συνέχισε τη σημαντική του δραστηριότητα».
Ο Αλέξης Αθανασάκης παντρεύτηκε την Πορταρίτισσα Μαρία Αξελού και απέκτησαν πέντε παιδιά, τον Αθανάσιο, το Γεώργιο, την Ελένη, τη Σοφία και τον Κωνσταντίνο. Ο Περικλής Αργύρης, εγγονός του μεγάλου δωρητή του Αρχαιολογικού Μουσείου, είναι γιος της Σοφίας Αθανασάκη και του Αλέξανδρου Αργύρη, επίσης γόνου επιφανούς οικογένειας του Βόλου, της οικογένειας Χατζηαργύρη.
Ο καθηγητής Ιωάννης Χατζηαργύρης ξάδελφος του πατέρα του, γεννημένος στο Βόλο το 1913, είναι, σημειωτέον, ένας από τους πιο σπουδαίους επιστήμονες στον κόσμο, ίδρυσε την θεωρία του Χάους και εφηύρε το υλικό για τα καύσιμα που προωθούν τα διαστημόπλοια.
«Η μητέρα μου, μου αφηγούνταν την ιστορία του παππού και μου είχε πει ότι ερχόμενος από την Αίγυπτο, έκτισε τον ηλεκτρικό σταθμό που τροφοδοτούσε με ρεύμα το ξενοδοχείο «Θεοξένεια», έργο του ιδίου, και την Πορταριά, καθώς επίσης και το Νηπιαγωγείο της Πορταριάς, το οποίο είναι ακριβώς απέναντι από το πατρικό μας. Το «Θεοξένεια» ανήκε στον παππού και ήταν ένα από τα πιο σπουδαία τουριστικά ξενοδοχεία της χώρας, πριν από το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Λειτουργούσε μόνο το καλοκαίρι και έρχονταν μεγάλες προσωπικότητες, σε αυτό το ξενοδοχείο» θυμάται ο 86χρονος εγγονός του μεγάλου δωρητή του Βόλου, ανατρέχοντας παράλληλα σε θρυλικές προσωπικότητες όπως ο Βενιζέλος, ο Κωνσταντίνος ο Α και πρόεδροι της Γαλλίας, οι οποίοι φιλοξενήθηκαν στα «Θεοξένεια».
Το «Αθανασάκειο» Αρχαιολογικό Μουσείο του Βόλου αποτελεί κοιτίδα γνώσης και πολιτισμού, ενώ όπως αναφέρει ο κ. Αργύρης «κάθε φορά που έρχομαι στο Βόλο, επισκέπτομαι το Μουσείο και κάθε φορά συγκινούμαι. Ο Βόλος, άλλωστε, είναι το σπίτι μου, εδώ γεννήθηκα, εδώ μεγάλωσα και έφυγα για σπουδές σε ηλικία 19 ετών. Παρατηρώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το χώρο και τα εκθέματα, κάθε φορά που έρχομαι και διαπιστώνω ότι έγιναν πολλά στην πορεία του χρόνου, όπως η νέα πτέρυγα, που κτίστηκε στην πίσω πλευρά του μουσείου. Νιώθω έντονη συγκινησιακή και συναισθηματική φόρτιση, κάθε φορά που επισκέπτομαι το Μουσείο» προσθέτει ο ίδιος.
Λαμπρές καταβολές
Ο Περικλής Αργύρης, είναι πολίτης του κόσμου, ζει μεταξύ Βρυξελλών και Αθήνας, και συνεχίζει επάξια το λαμπρό οικογενειακό όνομα. Ο πατέρας του, σημειωτέον, ήταν γιος του δικηγόρου Περικλή Χατζηαργύρη, ο οποίος είχε σπουδάσει στη Σορβόννη και είχε δραστηριοποιηθεί ως Νομικός, με δικό του δικηγορικό γραφείο, στη Μανσούρα, την Αλεξάνδρεια και το Κάιρο της Αιγύπτου, όπου διακρίθηκε αργότερα ως δικαστής.
Σύμφωνα με τα δεδομένα της τότε εποχής, ο πρωτότοκος γιος ακολουθούσε τα επαγγελματικά βήματα του πατέρα του. Ετσι, ο Περικλής Χατζηαργύρης, έστειλε τον πρωτότοκο γιό του Αλέξανδρο, να σπουδάσει στο Παρίσι «αλλά εκείνος σταμάτησε στο Βόλο για να δει τα πάτρια εδάφη και τους συγγενείς του και εκεί γνώρισε τη Σοφία Αθανασάκη, τη μητέρα μου, η οποία τον περίμενε να τελειώσει τις σπουδές του και κατόπιν παντρεύτηκαν και παρέμειναν στο Βόλο» όπως αναφέρει ο κ. Αργύρης.
Ο πατέρας του εργάστηκε αρχικά στην Τράπεζα Κοσμαδόπουλου και στη συνέχεια στην Τράπεζα της Ελλάδος, κατέχοντας διευθυντική θέση, και διέμενε με την οικογένειά του στα διαμερίσματα του πάνω ορόφου, τα οποία προορίζονταν για το διευθυντή και την οικογένειά του.
«Γεννήθηκα το 1930 στο Βόλο. Το πατρικό μας σπίτι, που δεν υπάρχει πλέον, βρίσκονταν στην οδό Τοπάλη 1, στην παραλία. Πήγα στο Α’ Γυμνάσιο Βόλου και όταν ήμουν μικρός, 6 περίπου ετών, οι γονείς μου με έστελναν το καλοκαίρι στα «Χελιδώνια» που λειτουργούσαν στο Πήλιο ως καλοκαιρινό σχολείο και σε όλη τη διάρκεια του πολέμου και της κατοχής, ζούσαμε πάνω από την Τράπεζα της Ελλάδος» συνεχίζεται η αφήγηση.
Η αρχική του απόφαση να σπουδάσει στη Σχολή Ικάρων, προσέκρουσε στην άρνηση του πατέρα του, ο οποίος τον προέτρεψε να σπουδάσει στο εξωτερικό, αρχικά στην Αγγλία και κατόπιν στην Αμερική, Μηχανολογία και Μάνατζμεντ.
Ακολούθησε λαμπρή επαγγελματική καριέρα στο εξωτερικό, σε Αμερική, Αίγυπτο και Βρυξέλλες, ενώ παράλληλα ο Περικλής Αργύρης εργάστηκε επί δώδεκα χρόνια για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στον τομέα της ενέργειας.
Συνταξιούχος, πλέον, από το 2004, ζει με τη σύζυγό του Μαριάννα, μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών, χωρίς να παραλείπει, ωστόσο, να επισκέπτεται κάθε χρόνο το Βόλο.
Εχει αποκτήσει τέσσερα παιδιά, πέντε εγγόνια, τρία δισέγγονα, αναμένοντας και το τέταρτο, ενώ μιλάει με εμφανή συγκίνηση στην αδελφή του Ειρήνη, τους φίλους και τους συγγενείς, που βρίσκονται πάντα στη σκέψη του. «Είμαι πάρα πολύ συναισθηματικός και κλαίω πολύ εύκολα», αναφέρει ο ίδιος, για να προσθέσει ότι «λυπούμαι διότι είμαι ο μόνος που έχει απομείνει. Εχω χάσει όλους τους μεγάλους συγγενείς μου, έχω χάσει όλους τους φίλους μου και νιώθω συγκίνηση κάθε φορά που έρχομαι στο Βόλο, μόλις πατήσω το πόδι μου στην Ελλάδα».
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΑΘΑΝΑΣΑΚΗ
Μεγάλη κοινωνική προσφορά
Ο Αλέξιος Αθανασάκης, γεννήθηκε το 1843 στην Πορταριά. Σε ηλικία τριάντα περίπου ετών ξενιτεύτηκε στην Αίγυπτο και καταπιάστηκε με γεωργικές καλλιέργειες που του απέδωσαν τεράστια χρηματική περιουσία .Οταν παλιννόστησε στην Πορταριά προχώρησε σε μια αλυσίδα ευεργεσιών. Τον Μάρτιο του 1900, με τα αδέρφια του Δημήτριο και Ιωάννη, θεμελιώνει το νηπιαγωγείο θηλέων Πορταριάς, ίσως το πρώτο στην Ελλάδα. Στο Βόλο ιδρύει τον σταθμό πρώτων βοηθειών, με δωρεά του χτίζεται μεγάλο μέρος του βρεφοκομείου και το μαιευτήριο του Αχιλλοπούλειου Νοσοκομείου. Το 1908 χορηγεί τα απαιτούμενα κεφαλαία για να κτισθεί το Αθανασάκειο Μουσείου Βόλου, που θεμελιώθηκε στις 18 Απριλίου 1908 και ανεγέρθηκε ένα χρόνο μετά. Το αρχικό σχέδιο κατασκευής εκπόνησε ο μηχανικός της Αρχαιολογικής Εταιρείας Α. Αγγελίδης και το υλοποίησε ο αρχιτέκτονας Ι.Π. Σκούταρης. Αφορμή και σκοπός της ίδρυσής του υπήρξε η στέγαση και η έκθεση των γραπτών επιτύμβιων στηλών από το νεκροταφείο της αρχαίας Δημητριάδας, που είχαν έρθει στο φως με τις ανασκαφές του Α. Αρβανιτόπουλου στις αρχές του 20ου αι.
Ο Ιωάννης Αθανασάκης, αδερφός του, ο οποίος επίσης γεννήθηκε στον Πορταριά, υπήρξε νομικός και πολιτικός, ενώ χρημάτισε πολλές φορές βουλευτής Αττικοβοιωτίας. Μεγαλόπνοος ανθρωπιστής και εμπνευσμένος Ερυθροσταυρίτης, διετέλεσε Πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (Ε.Ε.Σ.) τις περιόδους 1917-1921 και 1922- 1942, οπότε και παραιτήθηκε. Ηταν στενός φίλος του ποιητή Γιώργου Δροσίνη και τιμήθηκε με πλήθος παράσημα και διακρίσεις σε αναγνώριση της κοινωνικής προσφοράς του.
