ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Αυταπάτες ξανά;

αυταπάτες-ξανά-751285

Του Δημήτρη Τσιμπανάκου, οικονομολόγου, μέλους Ν.Ε. Κινήματος Αλλαγής

Η χώρα «βγήκε» από το μνημόνιο, αλλά δεν μπορεί να δανειστεί ούτε από τους εταίρους της, ούτε από τις αγορές. Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό μηχανισμό σταθερότητας, μετά και την τελευταία εκταμίευση το ταμειακό απόθεμα ρευστότητας αγγίζει τα 24 δισ. ευρώ περίπου, ποσό που θα μπορούσε να καλύψει επί σχεδόν 22 μήνες τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας.

Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα των 22 μηνών, την εφαρμογή των δεσμεύσεων για αυξημένο πρωτογενές πλεόνασμα, η χώρα θα είναι σε χειρότερη οικονομική κατάσταση από ό,τι σήμερα. Τα μικρά και μεσαία στρώματα θα χάσουν και άλλο μέρος του εισοδήματός τους και οι νέοι μη προνομιούχοι της εποχής μας θα εξακολουθούν να έχουν ως πρώτη προτεραιότητα στη ζωή τους, τη φυγή στο εξωτερικό για να βρουν την Ιθάκη τους.

Η διεξαγωγή εθνικών εκλογών μέσα στον επόμενο χρόνο συνεπάγεται παραπάνω κόστος για την οικονομία που θα πληρώσει και πληρώνει διαχρονικά η χώρα από τις παρατεταμένες προεκλογικές περιόδους αλλά και τις αυταπάτες που αρέσκονται να έχουν οι διεκδικητές της εξουσίας. Ειδικά στα χρόνια των μνημονίων οι αυταπάτες ξεπέρασαν κάθε προσδοκία είτε αυτές έγιναν σε προεκλογικές περιόδους (Ζάππειο 1, Ζάππειο 2, Πρόγραμμα Θεσσαλονίκης) είτε μετεκλογικά (περήφανη διαπραγμάτευση, capital controls, μνημόνιο 3).

Είναι προφανές πως οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι το 2022 μέσω των μεσομακροπρόθεσμων υποχρεώσεων, αλλά και μετά λόγω του μεγέθους του χρέους της χώρας και της υποθήκευσης της δημόσιας περιουσίας προσδιορίζουν σε σημαντικό βαθμό τις εξελίξεις. Τα «κόμματα εξουσίας» ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ επιθυμούν να κερδίσουν τις εκλογές με βάση το ποιο θα είναι ο καλύτερος διαχειριστής των δεσμεύσεων της χώρας – χωρίς να έχουν κανένα σχέδιο εξόδου από την κρίση, το οποίο πιστεύω θα έπρεπε να στηρίζεται σε δύο κύριους πυλώνες: (α) στη βιώσιμη χρηματοδότηση (β) στην παραγωγή πλούτου.

Η διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε σχέση με τις μεγάλες εταιρείες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μεγάλα θεσμικά εμπόδια ανάπτυξης όπως η γραφειοκρατία αλλά και τεράστιες δυνατότητες εξωστρέφειας και οικονομικής μεγέθυνσης. Ο τουρισμός με τα γνωστά συγκριτικά πλεονεκτήματα του είναι η ατμομηχανή της οικονομίας, πρέπει να στηριχθεί αλλά δεν αρκεί από μόνος του ως τομέας για να καλύψει τις συνολικές μας αδυναμίες ως οικονομία.

Τα κίνητρα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις νέες τεχνολογίες, τον αγροδιατροφικό και μεταποιητικό τομέα με εξωστρέφεια είναι κυρίαρχο ζήτημα. Τα κίνητρα αυτά πρέπει να επεκταθούν και σε άλλους τομείς αρκεί αυτοί να αποκτήσουν στο μέλλον εξωστρεφή δράση. Οτιδήποτε σε τελική ανάλυση ενισχύει τις εξαγωγές μας άρα το εμπορικό μας ισοζύγιο και που ουσιαστικά βελτιώνει όρους χρηματοδότησης της χώρας αλλά και την παραγωγή πλούτου θα πρέπει να είναι προτεραιότητα στην πράξη τα επόμενα χρόνια. Έτσι δημιουργείς νέες «καλές» δουλειές που μπορούν να συγκρατήσουν τη διαρροή νέων εγκεφάλων με καλές αποδοχές και προοπτική για την εξέλιξη τους και ανταπόδοση της γνώσης και της εμπειρίας τους στη χώρα μας. Έτσι στηρίζεις και το ασφαλιστικό σου σύστημα.

Η παραγωγή τέτοιου πλούτου μπορεί να βοηθήσει την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Η αναδιανομή εισοδήματος, με την εφαρμογή προοδευτικής φορολόγησης των εισοδημάτων, τότε, θα έχει αντίκρισμα και θα βοηθά το επιτελικό κράτος να έχει αξιοπρεπείς παροχές υγείας και παιδείας για τους πολίτες του ενώ θα στηρίζει και τους πιο αδύναμους να ενταχθούν στο σύγχρονο ελληνικό μοντέλο ανάπτυξης είτε ως καλοπληρωμένο εργατικό δυναμικό είτε ως μικροεπιχειρηματίες με εξωστρέφεια και προοπτική ανάπτυξης.

Η υλοποίηση αυτών των στόχων προϋποθέτουν υπερβάσεις από όλους και εθνική συνεννόηση. Η απαιτούμενη υπέρβαση πρέπει να αναφέρεται στα ζητήματα οικονομικών πολιτικών, πολιτικών συμπεριφορών και πολιτισμικών στάσεων και συμπεριφορών. Η άποψη μου είναι πως κάθε κλαδικό κομμάτι της οικονομίας μικρό ή μεγάλο απαιτεί σύνθετες πολιτικές ανάπτυξης με διαφορετικούς χρόνους υλοποίησης, που δε πρέπει να συμβαδίζουν με το χρόνο ζωής μιας κυβέρνησης. Η μεγιστοποίηση του αποτελέσματος και μετατροπή στην κάθε περίπτωση σε προστιθέμενο πλούτο για τη χώρα απαιτούν διαρκή έλεγχο και προσαρμογή στις μεταβολές των συνθηκών που τις επηρεάζουν. Η συγκεκριμενοποίηση τους είναι ιδιαίτερα σύνθετο ζήτημα. Αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος που επιβάλλεται η εθνική συνεννόηση.

Είναι αδύνατον σχεδόν να διατυπωθούν δύσκολα και σύνθετα έργα οικονομικής ανάπτυξης χωρίς την στήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας του πολιτικού κόσμου και της κοινωνίας. Οι πολίτες έχουν τη δύναμη να το επιβάλλουν αυτό με τη συμμετοχή τους στις εκλογές και τη ψήφο τους. Πιστεύω πως η ελπίδα βρίσκεται στην υιοθέτηση αυτής της εθνικής στρατηγικής που υπό προϋποθέσεις μπορεί να μας οδηγήσει στην Ελλάδα της διαγενεακής δικαιοσύνης και των ίσων ευκαιριών.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου