Του Θωμά Στραβέλη, συγγραφέα – πανεπιστημιακού
1. Παραδέχομαι ότι με συγκινούν ιδιαίτερα οι ηλιακές κηλίδες, τα μικρά αυτά σώματα, αλλά μου φαίνεται δύσκολο να «χωνέψω» το κενό, και φοβάμαι να πιστέψω σ’ αυτά, που πραγματικά συμβαίνουν εκεί μέσα. Ο μαγνητισμός είναι πολύ του γούστου μου, γιατί μου αρέσουν οι στροβιλισμοί του και οι κόσμοι του, που πέφτουν. Νιώθω ακόμα μεγάλη περιέργεια (όποτε βρίσκω την ευκαιρία) να μάθω, όλο και περισσότερα πράγματα, για το γοητευτικό μυστήριο του κάθε φυσικού σώματος και των ιδιοτήτων του, για το σύστημα του κόσμου, για τη φύση τής γης και των γήινων σωμάτων, καθώς και για τα έμψυχα σώματα. Η φύση των ιδεών και η αξία τής γνώσης είναι πράγματα, που τα διδάχτηκα. Δεν κατακρίνω τους περιπατητικούς, που αποδίδουν την πραγματικότητα στις αισθητές ιδιότητες των πραγμάτων. Πολλοί φιλόσοφοι, πάντως, πλάθουν μυθιστορήματα του πνεύματός τους, αντικαθιστώντας τον πραγματικό κόσμο με πλάσματα της φαντασίας τους. Όμως, μελετώντας περισσότερο τους περιπατητικούς φιλοσόφους, ανακαλύπτω τη δύναμη, με την οποία φαντάζονται διάφορους παράγοντες, ικανούς να παράγουν μέσα μας ποικίλα αισθήματα και ιδέες. Δεν υπάρχει, νομίζω, ωραιότερο πράγμα από το να διαπιστώνεις ότι υπάρχεις, κι ότι έχεις ποικίλους τρόπους σκέψης. Και είναι,επίσης, πολύ ωραίο να νιώθεις ότι είσαι ένα απλό ον, αφού παραμένεις ο ίδιος, παρόλη αυτή την ποικιλομορφία γύρω σου.
2. Υπέρτατο αγαθό στη ζωή μας είναι πάντα η γνώση τής αλήθειας, και αυτό το αγαθό βρίσκεται σε ό,τι μας ανήκει (κατά κάποιο τρόπο) και είναι τέτοιο, ώστε, έχοντάς το, να αποτελεί για μας την «τελειότητα».
3. Η ψυχή έχει τις δικές της απολαύσεις, όπως είναι η αγάπη και η χαρά, οι αιτίες των οποίων μάς είναι σαφώς γνωστές. Όμως, η ανθρώπινη φύση γεννάει τα πάθη μας. Γενικά, τα πάθη, που δεν εξαρτώνται από το σώμα, έχουν την ευπάθειά τους. Δηλαδή, προσβάλλονται εύκολα, όπως ένας ευπαθής οργανισμός. Ένα τέτοιο ανθρώπινο πάθος είναι η ευτυχία…
4. Είμαστε, πράγματι, μέρος του σύμπαντος! Κι ακόμα περισσότερο, μέρος αυτής της γης, αυτού του συγκεκριμένου κράτους, αυτής της συγκεκριμένης κοινωνίας, αυτής της συγκεκριμένης οικογένειας, με την οποία συνδεόμαστε μέσα από την κοινή στέγη και τη γέννησή μας. Γι αυτό, πρέπει πάντοτε να προτιμούμε (αλλά και να υπερασπιζόμαστε) τα συμφέροντα του συνόλου, του οποίου αποτελούμε μέρος, κι όχι να υπηρετούμε τα στενά συμφέροντα του ιδιαίτερου προσώπου μας. Όπως η αγάπη των αισθήσεων, που μας συνδέει με το σώμα, έτσι κι η διανοητική αγάπη, μάς συνδέει με το όλο, κατά βούληση. Και σ’ αυτό το όλο (το σύνολο των παραγόντων) οφείλουμε την «τελειότητά» μας (καλύτερα, όμως, να πω, την τελειοποίησή μας).
