Μεγαλειώδης έκλειψη Σελήνης

Του π. Γεώργιου Γεωργιάδη

Στίς 27 Ιουλίου περί τίς 11 τήν νύκτα θα γίνει ολική έκλειψη Σελήνης γιά 103 λεπτά! Μήπως εμείς τά παραλέμε, απλά και μόνον γιά να σάς ωθήσουμε να τήν παρατηρήσετε;
Όχι βέβαια! Υπάρχουν τρείς πολύ σοβαροί λόγοι, οι οποίοι καθιστούν τό βραδινό
τής 27^ης/7^ου ως το πλέον θεαματικό ίσως όλου τού αιώνος.

Όχι μόνον θα γίνει έκλειψη Σελήνης, αλλά ταυτοχρόνως ο πλανήτης Άρης θα βρίσκεται
σε «αντίθεση». Και «αντίθεση» στήν Αστρονομία, σημαίνει τήν καλύτερη μέρα θεάσεως ενός πλανήτου. Αλλά και πάλι, πού έγκειται το «τρομακτικά» ωραίο που ισχυριζόμαστε; Αφού έκλειψη Σελήνης μπορούμε να βλέπουμε κάθε ~4 χρόνια, ενώ ο Άρης βρίσκεται
σε «αντίθεση» ουχί σπανίως, αλλά κάθε μόνον 26 μήνες. Κι όμως! Προσέξτε, διότι,

Πρώτον : η τωρινή έκλειψη Σελήνης θα είναι η καλύτερη που θα απολαύσουμε από Ελλάδα μέχρι τό έτος … 2105 μ.Χ.. Υπερ-υπερτονίζουμε οτι ουδέποτε μιά έκλειψη διαρκεί άνω τών 106 λεπτών, και η τωρινή θα εγγίσει τό maximum, δηλ. 103 λεπτά. Και

Δεύτερον, ναι μεν ο Άρης «μάς επισκέπτεται» κάθε μόνον 26 μήνες (δηλ. 46 φορές
ανά αιώνα), αλλά μόνον οι 6®7 εξ αυτών τών 46 ερχομών του είναι πραγματικά αξιόλογοι, με άλλα λόγια μάς προσεγγίζει εγγύτερα τών 58.000.000 km. Ας δούμε πότε:

Διαπιστώνουμε οτι όσο πιό κοντά στήν 27^ην/8^ου επέρχεται κάποιος ερχομός («αντίθεση») τού Άρεως, τόσο πιό συναρπαστικός καθίσταται αυτός. Απεναντίας όσο μακρύτερα, τόσο πιό απογοητευτικός. Γι’ αυτό ο «καλός» ερχομός τού 2067 τελικά δέν είναι ιδιαζόντως καλός. Απεναντίας, όποτε οι άρειες προσεγγίσεις (~αντιθέσεις) επέρχονται περί τόν Φεβρουάριο,
τόσο πιό ανάξιες λόγου είναι αυτές (2012, 2027, 2042, 2059, 2074, 2091, 2106 κοκ), καθότι ο Άρης τότε αδυνατεί να μάς πλησιάσει κάτω τών 101.000.000 km.

Η μέση φαινομένη διάμετρος τής Σελήνης είναι 1865΄΄ μέν, αλλά ειδικά στίς 27/7^ου επειδή αυτή θα βρίσκεται μακριά μας (404.000 km) θα φαίνεται μικρότερη, με φ.δ.≈ 1775΄΄. Επομένως ο Άρης θα φαίνεται ως τάχα (1775 / 24,245≈) 73 φορές μικρότερός της. Μήν ξεχνάμε όμως οτι ο Άρης θα βρίσκεται κατά (57,745 / 0,404 ≈) 143 φορές μακρύτερά της. Συνεπώς ο Άρης είναι κατά (143 / 73 ≈) 195% μεγαλύτερος τής Σελήνης. Ας γνωρίζουμε επίσης οτι πρωί (~9 θωΕ) τής ίδιας ημέρας (27/7^ου) η Σελήνη θα έχει βρεθεί στήν πιό μακρινή απόσταση (απόγειον) τού 12μήνου, ίση με 406.223 km από τό γήινο κέντρο.

Αναφέραμε τούς δύο από τούς τρείς λόγους που θα πρέπει τό βράδυ τής 27^ης Ιουλίου να δείτε τήν έκλειψη και τον Άρη. Ας δούμε και τον τρίτον λόγο:

Από την δύση του Ηλίου και μετά, είναι ευκαιρία να απολαύσουμε γιά λίγες εβδομάδες επτά ουράνια σώματα. Κατά σειρά από δυτικά πρός τά ανατολικά (από δεξιά πρός τά αριστερά):

Ερμής, Αφροδίτη, Ζεύς, Εστία, Κρόνος, Πλούτων, Άρης.

Βέβαια 3 από αυτά (Ερμής, Εστία, Πλούτων), αν και βρίσκονται σε βολικό σημείο
θα είναι αμυδρά (άρα και δυσδιάκριτα), και τά συναναφέρουμε μόνον γιά τούς ειδήμονες. Όμως οι Αφροδίτη, Δίας, Κρόνος & Άρης είναι άκρως εύκολοι στόχοι, και μπορεί ο καθείς να τούς δεί. Ειδικά εφέτος μάλιστα (όπως κάθε ~16 χρόνια, 2018, 2035, 2050 κλπ
που αναφέραμε στόν ανωτέρω πίνακα Α΄), ο Άρης θα είναι λαμπρότερος του Διός,
πράγμα που δεν θα επαναληφθεί μέχρι τόν Σεπτέμβριο 2035! Τούτο διαρκεί γιά κάπου μιά βδομάδα μόνον. Αναλογιζόμενοι οτι τα 16 έτη απαρτίζονται από 834 εβδομάδες, αντιλαμβανόμεθα τώρα ευκολότερα τό πόσο σημαντική θα είναι η τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου 2018. Σάς δίνουμε άλλον έναν πίνακα που δείχνει την (ανά επταήμερο) απόσταση αυτών τών 7 αντικειμένων από την Γη, σε εκατομμύρια χλμ (Μkm). Χρονικά κεντράραμε
στίς Παρασκευές, ώρα 23 θωΕ.:

Επενθυμίζουμε οτι γιά {Ερμή, Εστία & Πλούτωνα} ούτε κάν να ασχοληθείτε,
διότι θα ματαιοπονήσετε. Όμως τα υπόλοιπα 4 σώματα {Αφροδίτη, Ζεύς, Κρόνος & Άρης} θα φαίνονται πανεύκολα. Κλείνοντας τήν παράγραφο τονίζουμε οτι η Αφροδίτη πράγματι μάς πλησιάζει (επομένως μεγαλώνει και σκοτεινιάζει), και αρχές Οκτωβρίου θα είναι πολύ θεαματική δρεπανοειδής. Στίς 26/Οκτ/2018 θα περάσει μεταξύ Γής-Ηλίου (κατωτέρα σύνοδος) απέχουσα μόνον 41.000.000 km, και μετατρεπομένη σε πρωινό αντικείμενο.

Επίλογος

Πιθανώς σάς μπερδέψαμε. Εν ολίγοις:

1. Αρχίζετε από σήμερα να βρίσκετε και παρατηρείτε τά βραδινά τούς Αφροδίτη, Δία, Κρόνο, Άρη. Ο πίναξ Β΄ σάς δείχνει τίς πραγματικές αποστάσεις εκάστου.

2. Βράδυ 27^ης Ιουλίου δείτε τήν πολύ ευνοϊκή και μακρόβια «ολική έκλειψη Σελήνης». Δίνουμε τά σημαντικότερα σημεία της:

3. Από εξαιρετική σύμπτωση που συμβαίνει κάθε πολλούς-πολλούς αιώνες,
η σεληνιακή έκλειψη επέρχεται συγκυριακά τήν ίδια μέρα που, όχι μόνον ο Άρης βρίσκεται σε «αντίθεση», αλλά σε απόσταση μικρότερη τών 58.000.000 km. Αποτέλεσμα, λίγο νοτίως τής εν εκλείψει Σελήνης πανεύκολα θα βλέπουμε ένα εξαιρετικά λαμπρό αντικείμενο, κόκκινο, ό,τι λαμπρότερο θα υπάρχει στόν ουρανό (μετά τήν Αφροδίτη).
Αυτό τό διπλό αστρονομικό γεγονός σε όλο του τό μεγαλείο, σίγουρα είναι κρίμα να τό στερήσουμε από τόν εαυτό μας και τά παιδιά μας. Μιά απ’ τίς διαρκέστερες (103 λ) σεληνιακές εκλείψεις, συμπίπτει χρονικά με ένα από τά κάλλιστα πλησιάσματα τού Άρεως.