Το Δημοτικό Ωδείο Βόλου της Διεύθυνσης Πολιτισμού του Δ.Ο.Ε.Π.Α.Π.-ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Δήμου Βόλου, προγραμματίζει τη λειτουργία εκπαιδευτικών εργαστηρίων Βυζαντινής μουσικής, καθώς και τη δημιουργία μίας πρότυπης παιδικής χορωδίας Βυζαντινής-Δημοτικής μουσικής, με υπεύθυνη την καθηγήτρια της σχολής Βυζαντινής-Εκκλησιαστικής Μουσικής του Δ.Ω.Β. δρ. Σέβη Μαζέρα (Διδάκτωρ μουσικολογίας).
Η δρ Σέβη Μαζέρα επισημαίνει πως «Με τον όρο Βυζαντινή και μεταβυζαντινή μουσική προσδιορίζεται και χαρακτηρίζεται η ελληνική μουσική έκφραση και παράδοση, που περνάει, με μία αδιάκοπη συνέχεια και ομοιογένεια, μέσα από τους μακρούς αιώνες του βυζαντινού πολιτισμού. Ως τέχνη, η Βυζαντινή Μουσική αποτελεί έκφανση του βυζαντινού – ελληνικού πνεύματος και πολιτισμού και οργανώθηκε από τα μέσα του 10ου αιώνα ή και λίγο νωρίτερα, σε πλήρες, αυτοτελές, άρτιο και ομοιογενές σύστημα σημειογραφίας για την τελειότερη δυνατή έκφραση της λατρείας της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας. Έτσι δημιουργήθηκε ένας από τους μεγαλύτερους μουσικούς πολιτισμούς της Οικουμένης, ο ελληνικός – βυζαντινός και μεταβυζαντινός – που είναι και ο μακροβιότερος ανάμεσα στους γνωστούς μουσικούς πολιτισμούς, όσον αφορά στην ομοιογενή γραπτή παράδοσή του.
Το ελληνικό σύστημα σημαδογραφίας ή σημειογραφίας ή παρασημαντικής είναι στην πρωτοφανέρωτη του (μέσα του 10ου αιώνα) απότοκο του ελληνικού αλφαβήτου, και είναι το ίδιο ένα σοφό ηχητικό αλφάβητο. Ο γραπτός αυτός και έντεχνος μουσικός πολιτισμός μίας και πλέον χιλιετίας (10ος – 21ος αιώνας) είναι η μελοποιία της ελληνικής Ψαλτικής Τέχνης (βυζαντινής και μεταβυζαντινής). Οι Έλληνες αυτής της χιλιετίας, μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα δεν γνώριζαν κανέναν άλλο μουσικό πολιτισμό.
Η εθνική αυτή και μουσική έκφραση του ελληνικού πολιτισμού έφτασε ως τις ημέρες μας διδαγμένη, καταγεγραμμένη, εξελιγμένη και εξηγημένη από τους Έλληνες διδασκάλους μουσικολογιότατους πρωτοψάλτες, λαμπαδάριους, δομέστικους, μοναχούς, ιερομόναχους, λογιότατους κληρικούς, επισκόπους και πατριάρχες μέσα από μία αδιάκοπη διαδοχή μέσα στην αμετάλλακτη λειτουργική πράξη της Εκκλησίας και αποτελεί πατρογονικό κληρονόμημα και μνημείο τέχνης. Θα πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι η Βυζαντινή μας μουσική, το αφτιασίδωτο δημοτικό μας τραγούδι και η έντεχνη αξιολογότατη ελληνική μας μουσική είναι η ψυχή μας και πάνω από όλα αυτά είναι η ίδια η ύπαρξη μας, είναι η ζωή της φυλής μας.
Η αξία τους είναι και καλλιτεχνική και ιστορική και εθνολογική, γιατί η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στη μορφολογία της ποίησης και του ήχου της Έντεχνης, της Δημοτικής, της Βυζαντινής και της Αρχαίας ελληνικής, όσο και αν πέρασε από διάφορα στάδια δεν έσβησε ποτέ. Είναι λοιπόν χρέος του καθενός από εμάς που αξιωνόμαστε να αποκαλούμαστε εκπαιδευτικοί να μεταλαμπαδεύσουμε πρώτα την πολιτιστική μας κληρονομιά στα παιδιά μας έτσι ώστε ο θησαυρός αυτός να μείνει αλώβητος και προπάντων να είναι σεβαστός από αυτά.»
Το Δ.Ω.Β. με την έναρξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων «Γνωριμία με την Βυζαντινή Μουσική» (Δημοτική και παραδοσιακά Κάλαντα) που απευθύνεται σε μαθητές των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου, κάνει μία προσπάθεια μέσα από την απλή προσέγγιση (με λόγο, μουσική και εικόνα) να φέρει τα παιδιά σε μία πρώτη γνωριμία με την πολιτιστική μας κληρονομιά. Τα παιδιά και οι δάσκαλοι θα πάρουν υλικό με τις βασικές γνώσεις για την ιστορία του πράγματος. Επίσης, όσα παιδιά το επιθυμούν, με την συναίνεση των γονιών τους φυσικά, θα μπορούν να συμμετάσχουν και στην νεοσύστατη Πρότυπη Παιδική Χορωδία Βυζαντινής –Δημοτικής Μουσικής του Δ.Ω.Β. υπό την διεύθυνση της δρ. Σέβης Μαζέρα. Δηλώσεις συμμετοχών στην γραμματεία του Δ.Ω.Β. 24210-36992 (Μεταμορφώσεως 1).
1. Εργαστήρια Βυζαντινής Μουσικής για παιδιά. Η Σχολή Βυζαντινής– Εκκλησιαστικής Μουσικής του Δημοτικό Ωδείο Βόλου εγκαινιάζει έναν νέο κύκλο μουσικών εργαστηρίων που απευθύνεται σε παιδιά Δημοτικού (Δ ́, Ε ́, και ΣΤ ́ τάξεων). Θα λειτουργήσει τις Πέμπτες του Μαρτίου (16/3, 23/3, 30/3). Το κάθε εργαστήριο θα έχει διάρκεια 1.30 ώρα (10:00 – 11:30) και θα συνοδεύεται από πλούσιο οπτικοαουστικό υλικό. Είσοδος 2 ευρώ. Πιο αναλυτικά το πρόγραμμα έχει ως εξής:
9:45 – 10:00 άφιξη στο χώρο του Δ.Ω.Β.,
10.00 – 10.35 Α. Μέρος: «Γνωριμία με την Βυζαντινή Μουσική»
(Η Ιστορία της Βυζαντινής Μουσικής για μικρούς και ..μεγάλους. Οι διάσημοι ποιητές – υμνογράφοι και οι μελουργοί–συνθέτες. Η Εκκλησία–Ύμνοι – Εορταστικοί Κύκλοι.. Η δημιουργία της μουσικής γραφής: τα μουσικά σημάδια)
10.45 – 11.30 Β΄ Μέρος: Διαβάζω Ψέλνω και Τραγουδώ την μουσική με τα σημάδια (Εκκλησιαστικός ύμνος, Δημοτικό τραγούδι, Κάλαντα).
Λόγω της χρονικής περιόδου πραγματοποίησης των εργαστηρίων, η βασική θεματική θα κινηθεί σε ύμνους, κάλαντα και δημοτικά τραγούδια του Τριωδίου συμπεριλαμβανομένης και της εορτής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Τα παιδιά θα πάρουν φωτοτυπία με παρτιτούρα γραμμένη σε βυζαντινή μουσική σημειογραφία, η οποία θα περιλαμβάνει έναν απλό βυζαντινό ύμνο, ένα δημοτικό τραγούδι και κάλαντα της περιόδου. Το εργαστήριο επιμελείται η δρ. Σέβη Μαζέρα υπεύθυνη καθηγήτρια της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής του Δημοτικού Ωδείου Βόλου η οποία είναι διδάκτωρ Βυζαντινής Μουσικολογίας του Ε.Κ.Π.Α, ιδρύτρια και Δομεστίκαινα του Χορού Ψαλτριών ‘Αι Άδουσαι’, διδάσκουσα στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία ‘Βελλάς’ Ιωαννίνων. Δηλώσεις συμμετοχών των σχολείων (αριθμός παιδιών και συνοδών δασκάλων) στην γραμματεία του Δ.Ω.Β. 24210-36992 (Μεταμορφώσεως 1)
2.Σεμινάριο – Διάλεξη: «Η Ελληνική Μουσική από την Αρχαιότητα, το Βυζάντιο και έως τις ημέρες μας». Στην λήξη του κύκλου εργαστηρίων για την Βυζαντινή Μουσική, το Σάββατο 1/4/2017 και ώρα 6μ.μ στην αίθουσα εκδηλώσεων ‘Έρση Σαράτση’ του Δ.Ω..Β. θα πραγματοποιηθεί τρίωρο σεμινάριο – διάλεξη της δρ. Μαζέρα με τίτλο «Η Ελληνική Μουσική από την Αρχαιότητα, το Βυζάντιο και έως τις ημέρες μας». Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων και ειδικοτήτων, σε δασκάλους και ψάλτες της βυζαντινής μουσικής. Την διάλεξη μπορούν να παρακολουθήσουν όλοι, ανεξαρτήτως ειδικών γνώσεων. Η διάλεξη θα συνοδεύεται από πλούσιο οπτικοαουστικό υλικό. Στους συμμετέχοντες θα χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης. Λόγω περιορισμένων θέσεων στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΔΩΒ, θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Είσοδος 5 ευρώ. Δηλώσεις συμμετοχών στην γραμματεία του Δ.Ω.Β. 24210-36992 (Μεταμορφώσεως 1)
Από την σχολική χρονιά 2016 – 2017 λειτουργεί στο Δημοτικό Ωδείο ΒΟΛΟΥ Σχολή Βυζαντινής Μουσικής με τα παρακάτω Τμήματα:
Α. Βυζαντινή μουσική για παιδιά – Πρότυπος παιδικός Βυζαντινός Χορός Δ.Ω.Β.
Το μάθημα είναι ομαδικό και απευθύνεται σε αγόρια και κορίτσια δημοτικού (τάξεις Δ ́- ΣΤ ́). Στόχος η πρώτη γνωριμία με την βυζαντινή μουσική μέσα από την εκμάθηση των σημαδιών της μουσικής παρασημαντικής, της βασικής Θεωρίας. Τα παιδιά θα αποδίδουν χορωδιακά απλούς βυζαντινούς ύμνους, δημοτικά τραγούδια και παραδοσιακά κάλαντα. Το τμήμα ενδέχεται να συμμετέχει και στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του Δ.Ω.Β.
Β. Τμήμα ειδικού Βυζαντινής Μουσικής : Το μάθημα απευθύνεται σε όσους θέλουν να μάθουν Βυζαντινή Μουσική με στόχο το Πτυχίο Βυζαντινής Μουσικής ή/και το Δίπλωμα Βυζαντινής Μουσικής. Σύμφωνα με τον Κανονισμό του Υπουργείου ο κύκλος σπουδών για το Πτυχίο είναι πενταετής και για το Δίπλωμα διετής ( με την προϋπόθεση να υπάρχει το Πτυχίο). Οι εξετάσεις γίνονται ενώπιον εξωτερικής επιτροπής και εκπροσώπου του Υπουργείου. Εκτός από το πρακτικό μέρος των μαθημάτων οι εγγεγραμμένοι στο ειδικό Βυζαντινής Μουσικής πρέπει να παρακολουθήσουν επιτυχώς και τα εξής υποχρεωτικά μαθήματα που ορίζονται από το Υπουργείο: Υποχρεωτικά μαθήματα: Τα υποχρεωτικά μαθήματα που δικαιούνται να τα παρακολουθούν όλοι οι σπουδαστές που θα φοιτήσουν στο Ειδικό Τμήμα Βυζαντινής Μουσικής (Πτυχίο – Δίπλωμα) τα οποία συμπεριλαμβάνονται στην τιμή των διδάκτρων, είναι τα εξής:
Ιστορία Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Μελοποιΐας, Υμνογραφία – Γένη και Είδη της Ψαλτικής Τέχνης, Εκ πρώτης όψεως ανάγνωση μουσικού κειμένου, Μουσική ορθογραφία, Παραδοσιακό μουσικό όργανο (30 ́ την εβδομάδα), Στοιχεία ευρωπαϊκής μουσικής (30 ́ την εβδομάδα)
Γ. Ερασιτεχνικό Τμήμα Βυζαντινής Μουσικής
– Ανδρών: Το Τμήμα απευθύνεται σε άνδρες οποιασδήποτε ηλικίας που επιθυμούν να μάθουν Βυζαντινή Μουσική (Θεωρία και Πράξη), χωρίς υποχρέωση να δίνουν εξετάσεις.
– Γυναικών: Το Τμήμα απευθύνεται σε γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας που επιθυμούν να μάθουν βυζαντινή μουσική (Θεωρία και Πράξη) χωρίς υποχρέωση να δίνουν εξετάσεις.
Δ. Τμήμα υποχρεωτικού Βυζαντινής Μουσικής (Στοιχεία Βυζαντινής Μουσικής)
Το Υποχρεωτικό Βυζαντινής Μουσικής έχει διάρκεια ενός έτους και υποχρεούνται να το παρακολουθήσουν όλοι οι σπουδαστές του Ειδικού Αρμονίας καθώς και του τμήματος «Λαϊκής και Παραδοσιακής μουσικής» του Δημοτικού Ωδείου Βόλου. (30 ́ την εβδομάδα)
Ε. Σεμινάρια – Διαλέξεις – Συναυλίες Ψαλτικής Τέχνης
Κατά τη διάρκεια της χρονιάς ενδέχεται να πραγματοποιούνται σεμινάρια, διαλέξεις και συναυλίες που αφορούν στον ευρύτερο τομέα της Ψαλτικής Τέχνης και της επιστήμης της Βυζαντινής Μουσικολογίας από τα οποία οι σπουδαστές και οι συμμετέχοντες θα λαμβάνουν Βεβαίωση παρακολούθησης.
Η Δρ. ΣΕΒΗ ΜΑΖΕΡΑ ( [email protected]), γεννήθηκε στο Βόλο. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. και Διδάκτωρ Βυζαντινής Μουσικολογίας του Ε.Κ.Π. Αθηνών με επιβλέποντα καθηγητή τον Γρηγόριο Θ. Στάθη. Η διατριβή της ‘Τα Μεγαλυνάρια Θεοτοκία της Ψαλτικής Τέχνης’ εκδόθηκε ως αρ. 16 της σειράς Μελέται του ΙΒΜ. Διδάσκει στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία ‘Βελλά’ Ιωαννίνων. Είναι διπλωματούχος βυζαντινής μουσικής, πιάνου και πτυχιούχος ανώτερων θεωρητικών (Αρμονίας, Αντίστιξης, και Φούγκας). Έχει εμφανιστεί σε ατομικά ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Αμερική, Ισπανία, Βουλγαρία, Ιταλία, Γερμανία και Αίγυπτο). Σαν σολίστ έχει συμπράξει με ορχήστρες σε αφιερώματα κυρίως ελλήνων αλλά και ξένων συνθετών. Είναι ιδρυτικό μέλος τού Μουσικού Συνόλου ‘ΙΑΜΒΟΣ’ και συνεργάζεται με διεθνούς φήμης σολίστες σε ρεσιτάλ μουσικής δωματίου. Είναι υπεύθυνη καθηγήτρια Βυζαντινής και Εκκλησιαστικής Μουσικής στο Δημοτικό Ωδείο Βόλου. Είναι καθηγήτρια μουσικής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση από το 1997. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα, και οι συμμετοχές της ως εισηγήτριας σε Παγκόσμια και Διεθνή Συνέδρια (Ελλάδα, Κύπρος, Βουλγαρία, Σερβία, Ρουμανία, Τσεχία, Τουρκία κ.α.), αφορούν κυρίως στις Διδακτικές Μεθόδους της Ψαλτικής Τέχνης, καθώς και στον τομέα της Συγκριτικής και Ιστορικής μουσικολογίας
