282 ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ – ΣΒΗΝΟΥΝ ΟΙ ΕΛΠΙΔΕΣ ΓΙΑ ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ
Μεγαλώνει ο βαρύς απολογισμός από την τραγωδία στο ανθρακωρυχείο της Σόμα στην Τουρκία, φτάνοντας αισίως τους 282 νεκρούς. Στη χώρα έχει κηρυχθεί τριήμερο εθνικό πένθος για ένα από τα χειρότερα δυστυχήματα στην ιστορία της.
Σύμφωνα με τις αρχές, υπάρχουν ακόμη περίπου 90 ανθρακωρύχοι παγιδευμένοι κάτω από την επιφάνεια της γης, όμως οι πιθανότητες να βρεθούν ζωντανοί είναι σχεδόν μηδενικές.
«Τις 12 τελευταίες ώρες δεν έχουμε ανασύρει ζωντανούς ανθρακωρύχους», υπογράμμισε εξάλλου ο υπουργός, προσθέτοντας πως τα σωστικά συνεργεία εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε δύο στοές.
«Εκατοντάδες από τους αδελφούς μας εργάτες στη Σόμα είχαν εξαρχής εγκαταλειφθεί για να πεθάνουν, καθώς ήταν υποχρεωμένοι να εργάζονται σε βάναυσες διαδικασίες παραγωγής ώστε να επιτυγχάνουν τα μέγιστα κέρδη», αναφέρεται σε δήλωση των συνδικάτων.
Τα συνδικάτα είναι εξοργισμένα για τις κακές προδιαγραφές ασφαλείας των ορυχείων αφότου αυτές οι προηγουμένως κρατικές εγκαταστάσεις παραχωρήθηκαν σε ιδιωτικές εταιρείες.
Οργή για τις δηλώσεις Ερντογάν
Στο μεταξύ αγανάκτηση και διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα που προκάλεσαν οι εμπρηστικές δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού ότι «ατυχήματα συμβαίνουν».
Επισκεπτόμενος την περιοχή κι αφού προηγουμένως είχε ακυρώσει το ταξίδι του στην Αλβανία, δήλωσε ότι ο «θάνατος είναι κάτι συνηθισμένο σε αυτή τη δουλειά». Η «βιβλιογραφία είναι γεμάτη από τέτοια περιστατικά», είπε, κάνοντας αναδρομή σε εκρήξεις σε ανθρακωρυχεία σε όλο τον κόσμο από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.
Και δεν περιορίστηκε στις… ιστορικές αναφορές, αλλά προχώρησε κι ένα βήμα παραπέρα δηλώνοντας πως μέρος του θυμού για το δυστύχημα είναι πολιτικά υποκινούμενος από «εξτρεμιστικές ομάδες που θέλουν να εκμεταλλευτούν τέτοια γεγονότα προκειμένου να διαταράξουν την ειρήνη». Ο Ερντογάν άλλωστε πάντα βρίσκει έναν ξένο ή ντόπιο δάχτυλο πίσω από κάθε αντίδραση εναντίον του.
Η απάντηση των συγγενών των εργατών που χάθηκαν στο ανθρακωρυχείο ήταν άμεση. Επιτέθηκαν με γροθιές και κλωτσιές στο αυτοκίνητο του Ερντογάν τον οποίο γιουχάιζαν συνεχώς, φωνάζοντας συνθήματα όπως «Να παραιτηθεί η κυβέρνηση», «Είσαι δολοφόνος» και «Είσαι κλέφτης».
Η ασφάλειά του τους απωθούσε βιαίως κι όταν το πλήθος κινήθηκε απειλητικά εναντίον του -λέχθηκε ότι ο ίδιος έδωσε μπουνιά σε κάποιον διαδηλωτή που ερχόταν κατά πάνω του- αναγκάστηκε να τον φυγαδεύσει μέσα σε ένα σούπερ μάρκετ, ενώ απέξω οι συγκεντρωμένοι πετούσαν πέτρες.
Νέα τραγωδία σε ορυχείο στη Μαύρη Θάλασσα
Μία νέα τραγωδία, αυτή τη φορά στη Μαύρη Θάλασσα, διαδέχθηκε το χθεσινό όλεθρο στη Σόμα. Ενας εργάτης έχασε χθες τη ζωή του, όταν παράνομο ανθρακωρυχείο στο Ζονγκουλντάκ της Μαύρης Θάλασσας κατέρρευσε και το άτυχος άνδρας παγιδεύτηκε στα συντρίμμια.
Οπως γράφει η Hurriyet, ένα στέγαστρο 300 μέτρα από την είσοδο του παράνομου ορυχείου, κατέρρευσε στις 11 το πρωί, εγκλωβίζοντας έναν εργάτη, ενώ άλλοι δύο κατάφεραν να διαφύγουν.
Μαζί με άλλους εργάτες παρακείμενων εγκαταστάσεων προσπάθησαν να σώσουν τη ζωή του συναδέλφου τους, το όνομα του οποιο ήταν Μεχμέτ Αϊγκιούν, ενώ κάλεσαν και την Τουρκική Αρχή Ανθρακωρυχείων για βοήθεια.
Όταν η ομάδα εντόπισε τον εργάτη ήταν ήδη νεκρός. Το άλλο τραγικό στοιχείο της υπόθεσης, είναι ότι ο άτυχος ανθρακωρύχος είχε συνταξιοδοτηθεί εδώ και δύο χρόνια, ωστόσο συνέχιζε να εργάζεται προκειμένου να αντεπεξέλθει στα έξοδα των σπουδών για τις δύο κόρες του.
Ξεκίνησε να εργάζεται στο παράνομο ορυχείο πέρυσι με μισθό 2.000 τουρκικές λίρες το μήνα.
Οργή από τις δηλώσεις Ερντογάν
Mέχρι και αργά το βράδυ της Τετάρτης, σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργού Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ οι νεκροί ανέρχονταν σε 245, αριθμός που αναμενόταν ωστόσο να αυξηθεί. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που έδωσε στο δημαρχείο της Σόμα στον Νομό Μανίσα είχε πει πως οι νεκροί ανέρχονται σε 238, ενώ υπάρχουν άλλοι περίπου 120 ανθρακωρύχοι που παραμένουν εγκλωβισμένοι.
«Επιστρατεύσαμε όλες τις δυνατότητες του κράτους για το έργο της διάσωσης» ανέφερε ο Ερντογάν και σημείωσε ότι «το κράτος, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, αλλά και η διοίκηση της εταιρείας θα προβούν σε όλα τα απαραίτητα βήματα, ενώ παράλληλα προχωρούν και οι σχετικές δικαστικές διαδικασίες».
Επιπλέον, έδωσε τη διαβεβαίωση ότι «θα ερευνηθεί μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια η υπόθεση» και διεμήνυσε πως «δεν θα επιτραπεί καμία αμέλεια». Τόνισε, ακόμη, ότι «θα προβούμε σε βήματα που θα ικανοποιήσουν την κοινή γνώμη».
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε την τουρκική κοινή γνώμη «να μη δώσει βάση στις ακραίες ομάδες που επιχειρούν να εκμεταλλευτούν το γεγονός αυτό». Σημειώνεται ότι στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη έχουν ήδη πραγματοποιηθεί συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για το δυστύχημα στο ανθρακωρυχείο.
Ερωτηθείς σχετικά με τα μέτρα ασφαλείας στο ανθρακωρυχείο, ο Ερντογάν είπε πως έκθεση που συνέταξε η αρμόδια κρατική υπηρεσία τον περασμένο Μάρτιο αναφέρει ότι η εν λόγω επιχείρηση λάμβανε επαρκή μέτρα ως προς τα θέματα της ασφάλειας της εργασίας. Στη συνέχεια ο Ερντογάν έδωσε παραδείγματα από εκρήξεις σε ανθρακωρυχεία σε όλο τον κόσμο από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα και είπε πως «αυτά συμβαίνουν σε όλα τα ανθρακωρυχεία, είναι φυσιολογικό».
Βουλευτές του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (αξιωματική αντιπολίτευση) είχαν καταθέσει τον Οκτώβριο του 2013 πρόταση σύστασης εξεταστικής επιτροπής για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το ανθρακωρυχείο στη Σόμα. Η πρόταση συζητήθηκε και απορρίφθηκε στην ολομέλεια της εθνοσυνέλευσης στις 29 Απριλίου 2014, δηλαδή 15 ημέρες πριν από το δυστύχημα. Ερωτηθείς σχετικά με την πρόταση αυτή της αντιπολίτευσης, ο Ερντογάν είπε στη συνέντευξη Τύπου ότι «στόχος της αντιπολίτευσης με εκείνη την πρόταση ήταν να μπλοκαριστούν οι εργασίες της εθνοσυνέλευσης».
Οι δηλώσεις Ερντογάν προκάλεσαν διαδηλώσεις. Πολίτες επιτίθενται στο όχημά του, ζητώντας την παραίτησή του. Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας που είχε βγει από το αυτοκίνητο υπό τις φωνές διαμαρτυρίας των διαδηλωτών εισήλθε σε ένα κατάστημα για να εξέλθει λίγα λεπτά αργότερα, σύμφωνα με εικόνες που μετέδωσε το πρακτορείο Ντογάν.
Εν τω μεταξύ, οργή έχει προκαλέσει η βία με την οποία καταφέρθηκε εναντίον συγγενών των αποθανόντων ένας σύμβουλος του Ερντογάν που τον συνόδευσε στο ταξίδι του στη Σόμα. Σήμερα, δόθηκε στη δημοσιότητα φωτογραφία όπου απεικονίζεται ο Yusuf Yerkel να κλοτσά με μανία έναν εκ των συγγενών ο οποίος αποδοκίμασε τον Τούρκο πρωθυπουργό. Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο σύμβουλος Yerkel κλότσησε τον διαδηλωτή τρεις με τέσσερις φορές.
Έκρηξη προκάλεσε το τραγικό δυστύχημα
Το δυστύχημα προκλήθηκε από έκρηξη, η οποία συνοδεύτηκε από πυρκαγιά στο ανθρακωρυχείο της Σόμα, που βρίσκεται σε απόσταση 100 χιλιομέτρων από τη Σμύρνη.
Η έκρηξη είχε ως αποτέλεσμα να διακοπεί κάθε σύστημα τροφοδότησης ηλεκτρικού ρεύματος και εξαερισμού, ενώ προκάλεσε κατάρρευση στοών παγιδεύοντας τους εργάτες.
Το μεσημέρι της Τετάρτης, ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας Τανέρ Γιλντίζ, ο οποίος βρίσκεται στον τόπο του δυστυχήματος, είχε δηλώσει στους δημοσιογράφους ότι ο απολογισμός ανέρχεται σε 205 νεκρούς, αλλά διευκρίνισε ότι ο αριθμός αυτός είναι προσωρινός, καθώς η πυρκαγιά εξακολουθεί να καίει στις υπόγειες στοές.
O αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου, τον οποίο συλλυπήθηκε για το πολύνεκρο, τραγικό συμβάν στην περιοχή Μανίσα της γείτονος, εκφράζοντάς του την ετοιμότητα της Ελλάδας να προσφέρει αρωγή στις επιχειρήσεις διάσωσης των εγκλωβισμένων.
Σύμφωνα με τις Αρχές, από τους 787 εργαζομένους που βρίσκονταν στο εσωτερικό του ανθρακωρυχείου την ώρα της έκρηξης έχουν ανασυρθεί 363 άνθρωποι, στους οποίους περιλαμβάνονται οι νεκροί. Σύμφωνα με μαρτυρίες συγγενών, μεταξύ των εργατών υπάρχει αδιευκρίνιστος αριθμός ανηλίκων.
Παράλληλα, δημοσιογραφικές πληροφορίες κάνουν λόγο για αυξανόμενη οργή κατά της τουρκικής κυβέρνησης για την καταστροφή. Τουρκικά συνδικάτα διατυπώνουν επικρίσεις κατά της κυβέρνησης για την ανεπάρκεια των κανόνων ασφαλείας.
Η ιδιοκτήτρια εταιρεία του ανθρακωρυχείου της Σόμα, η Soma Komur Isletmeri, εξέδωσε ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία η καταστροφή σημειώθηκε «παρά τα ύψιστα μέτρα ασφαλείας και τις επιθεωρήσεις».
Επισημαίνεται ότι η Τουρκία έχει τις χειρότερες επιδόσεις στον τομέα της ασφάλειας των ορυχείων στην Ευρώπη, καθώς 2.554 μεταλλωρύχοι έχουν χάσει τη ζωή τους από το 1991. Στον απολογισμό δεν περιλαμβάνονται οι νεκροί της Σόμα.
Παράλληλα, το γραφείο του τοπικού εισαγγελέα άρχισε την Τετάρτη έρευνα για το θέμα.
Ομάδα 20 ψυχολόγων έχει σπεύσει στην περιοχή για να παράσχει ψυχολογική υποστήριξη στους συγγενείς των θυμάτων. Οι περισσότεροι από τους εργάτες προέρχονταν από την περιοχή της Σόμα.
Η Τουρκία κήρυξε τριήμερο πένθος για την τραγωδία στο ανθρακωρυχείο.
«Εξαιτίας της καταστροφής στο ανθρακωρυχείο της Σόμα, κηρύχθηκε εθνικό πένθος τριών ημερών από την Τρίτη 13η Μαΐου» αναφέρεται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε από το γραφείο του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ, ο οποίος ακύρωσε το ταξίδι του στην Κίνα, μετέβη στη Σόμα.
Δακρυγόνα εναντίον διαδηλωτών που κατήγγειλαν την κυβέρνηση για το δυστύχημα
Στην Άγκυρα η τουρκική αστυνομία εκτόξευσε την Τετάρτη δακρυγόνα εναντίον εκατοντάδων φοιτητών οι οποίοι διαδήλωναν κατά της ισλαμοσυντηρητικής κυβέρνησης, την οποία θεωρούν υπεύθυνη για το δυστύχημα που έχει στοιχίσει μέχρι στιγμής τη ζωή σε 282 ανθρακωρύχους, διαπίστωσε φωτογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.
Η ομάδα των 700 – 800 διαδηλωτών ήθελε να πραγματοποιήσει πορεία από μια πανεπιστημιούπολη της Άγκυρας προς το Υπουργείο Ενέργειας που βρίσκεται στην ίδια περιοχή, αποδοκιμάζοντας την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Οι διαδηλωτές απάντησαν ρίχνοντας πέτρες εναντίον των αστυνομικών μονάδων καταστολής, οι οποίες χρησιμοποίησαν εκτοξευτήρες νερού.
Δακρυγόνα και χημικά σε διαδηλώσεις στην Άγκυρα
Η τραγωδία στο ορυχείο, μια από τις χειρότερες βιομηχανικές καταστροφές της Τουρκίας, έχει προκαλέσει ισχυρή αντίδραση στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, κυρίως εναντίον της κυβέρνησης, η οποία κατηγορείται για αμέλεια και αδιαφορία για την τύχη των εργατών και γενικότερα των πιο φτωχών, ενώ έχουν διατυπωθεί πολλές εκκλήσεις για διαδηλώσεις.
Σποραδικές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης.
Στην Κωνσταντινούπολη, περίπου 15 άνθρωποι ξάπλωσαν επί 10 λεπτά στο έδαφος του μετρό της πλατείας Ταξίμ για να αποτίσουν συμβολικό φόρο τιμής στα θύματα της τραγωδίας, σύμφωνα με φωτογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου.
Δεύτερη κατάρρευση οροφής σε ορυχείο μέσα σε ένα 24ωρο
Μόλις μία ημέρα μετά την πολύνεκρη έκρηξη σε ανθρακωρυχείο στη Σόμα, ακόμη ένας εργάτης έχασε τη ζωή του, όταν στις 11.00 το πρωί της Τετάρτης κατέρρευσε οροφή σε στοά παράνομου ορυχείου στην επαρχία Zonguldak, στην ευρύτερη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Η οροφή κατέρρευσε σε απόσταση 300 μέτρων από την έξοδο. Δύο συνάδελφοι του άτυχου εργάτη, ονόματι Mehmet Aygün, κατάφεραν να σωθούν. Ο Aygün είχε συνταξιοδοτηθεί πριν από δύο χρόνια, ωστόσο τα οικονομικά προβλήματα τον είχαν αναγκάσει να στραφεί στην αναζήτηση εργασίας σε παράνομα ορυχεία.
Το κοινοβούλιο είχε απορρίψει αίτημα ελέγχου ασφαλείας στα τουρκικά ορυχεία
Σύμφωνα με μέσα ενημέρωσης της χώρας, πριν από τρεις εβδομάδες η τουρκική εθνοσυνέλευση είχε απορρίψει το αίτημα να συσταθεί μια επιτροπή που θα εξακρίβωνε την κατάσταση ασφαλείας στα ανθρακωρυχεία στην Τουρκία. Τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν υποβάλει προτάσεις, τις οποίες απέρριψε όμως όλες το AKP, το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν.
Η εταιρεία δεν γνωρίζει για την αιτία της πυρκαγιάς
Παράλληλα, η εταιρεία που διαχειρίζεται το ανθρακωρυχείο ανακοίνωσε χθες ότι σχεδόν 450 ανθρακωρύχοι διασώθηκαν μετά τη φωτιά που ξέσπασε. Η Soma Komur Isletmeleri ανέφερε επίσης σε μια ανακοίνωση που έστειλε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ότι η αιτία της πυρκαγιάς δεν έχει μέχρι στιγμής εξακριβωθεί. «Η διαρροή μονοξειδίου του άνθρακα που ακολούθησε αποτελεί, δυστυχώς, την αιτία για τις απώλειες ζωής» σημείωσε.
Ο ιδιοκτήτης του ορυχείου παινευόταν ότι μείωσε το κόστος
Εν τω μεταξύ, καταιγισμός ειδήσεων έρχεται στο φως για την εταιρεία και τους διοικούντες της. Ο επιχειρηματίας Αλπ Γκουρκάν, πρόεδρος της Soma Holding και ιδιοκτήτης του ανθρακωρυχείου στη Σόμα, διοικούσε την εταιρεία και το ορυχείο με σιδηρά οικονομική πυγμή βασισμένη στους νόμους της ελεύθερης αγοράς και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, αναφέρουν τα τουρκικά ΜΜΕ.
Ο Γκουρκάν τον Σεπτέμβριο του 2012 είχε δηλώσει περήφανα σε τουρκική εφημερίδα: «Η εταιρεία μας είχε καταφέρει να μειώσει το κόστος παραγωγής στο συγκεκριμένο ορυχείο από τα $130-140 [περίπου 100 ευρώ] ανά τόνο, όταν ανήκε στο τουρκικό κράτος, σε μόλις $23,8 [περίπου 17.5 ευρώ] ανά τόνο χάρη στις μεθόδους του ιδιωτικού τομέα».
Μάλιστα, σε ερώτηση για τις αμοιβές και τις συνθήκες εργασίας είχε απαντήσει με νόημα πως «οι εργαζόμενοι στην εταιρεία μας δεν προσγειώθηκαν στη Γη από το διάστημα», υπονοώντας πως οι υπάλληλοι ήξεραν καλά σε τι είδους περιβάλλον εργασίας έμπαιναν.
Η εταιρεία του Τούρκου επιχειρηματία και γεωλόγου μηχανικού δραστηριοποιούνταν στο μοιραίο ορυχείο από το 1984, ωστόσο αναπτύχθηκε ακόμα περισσότερο όταν η τουρκική κυβέρνηση αποφάσισε την πλήρη απόσυρση του Δημοσίου, εκχωρώντας όλα τα δικαιώματα εξόρυξης άνθρακα σε ιδιώτες, μια κίνηση που, σύμφωνα με τον Γκουρκάν, «έκανε τον κλάδο εξόρυξης άνθρακα ακόμα πιο επικερδή».
Η Soma Holding είναι η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου στην Τουρκία, με ετήσια παραγωγή 5,5 εκατ. τόνους άνθρακα. Εκτός από τη Μανίσα, δραστηριοποιείται στην περιοχή της Mερσίνας στα νότια και στον Βορρά, στα παράλια του Εύξεινου Πόντου.
