O ιός των ανθρώπινων κονδυλωμάτων (HPV) και ειδικά συγκεκριμένοι τύποι υψηλού κινδύνου του ιού έχουν ενοχοποιηθεί για προκαρκινικές αλλοιώσεις και τελικά καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μετά από χρόνια λοίμωξη στις γυναίκες. Ωστόσο, το θέμα δεν πρέπει να αφήνει αδιάφορους και τους άνδρες αφού ο ίδιος ιός ενοχοποιείται για καρκίνο του στοματοφάρυγγα και της ουροδόχου κύστης.
Ειδικότερα:
Καρκίνος του στοματοφάρυγγα: Η προσβολή του στοματοφάρυγγα από τον ιό HPV (μέσω των σεξουαλικών πρακτικών που περιλαμβάνουν στοματικό έρωτα) έχει συσχετισθεί με επιθηλιακό καρκίνο του στοματοφάρυγγα. Σε πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη (Gillison et al. JAMA 2012), στο 90% των αναφερόμενων περιπτώσεων ανευρέθηκε ο ογκογόνος τύπος HPV16 του ιού.
Στην ίδια μελέτη αναφέρεται ότι ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα που σχετίζεται με τον ιό HPV έχει αυξηθεί κατά 225% τα τελευταία 30 χρόνια και αυτό αποδίδεται στη σεξουαλική συμπεριφορά που παρουσιάζουν οι νέοι. Χαρακτηριστικά, η μελέτη διερεύνησε 5501 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 14 – 69 ετών, εκ των οποίων οι 379 βρέθηκαν θετικοί για τον ιό HPV και από αυτούς οι 203 ήταν θετικοί για ογκογόνους τύπους. Οι προδιαθεσικοί παράγοντες που βρέθηκαν να σχετίζονται με υψηλό κίνδυνο για λοίμωξη του στοματοφάρυγγα από τον ιό HPV ήταν η ηλικία, το ανδρικό φύλο, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα (> 20 τσιγάρα/ημέρα), η πρώιμη έναρξη της σεξουαλικής ζωής (ηλικία
Καρκίνος της ουροδόχου κύστης: Η ουροδόχος κύστη είναι επίσης επιρρεπής στη λοίμωξη από τον ιό HPV (μέσω της σεξουαλικής επαφής χωρίς προφύλαξη). Πρόσφατα δημοσιεύθηκε μία μετα-ανάλυση (Li et al. JID 2011) που συσχέτισε τα αποτελέσματα 52 προηγούμενων μελετών από 28 χώρες. Συνολικά στη μελέτη αναφέρονται 2855 περιπτώσεις καρκίνου της ουροδόχου κύστης εκ των οποίων οι περισσότερες από την Ευρώπη.
Περίπου το ¼ των περιπτώσεων των Ευρωπαίων με καρκίνο της ουροδόχου κύστης βρέθηκαν θετικοί για τους ογκογόνους τύπους HPV16, HPV18, HPV31 και HPV33 του ιού αλλά και για τον μη ογκογόνο τύπο HPV6. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι η συγκεκριμένη μετα-ανάλυση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο ασθενής που έχει λοίμωξη ουροποιητικού από τον ιό HPV έχει τουλάχιστον 3 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξει καρκίνο της ουροδόχου κύστης.
Διεθνείς οδηγίες για εξέταση: Το Εθνικό Γενικό Αντικαρκινικό Δίκτυο (National Comprehensive Cancer Network) συστήνει το έλεγχο του στοματοφάρυγγα για λοίμωξη από τον ιό HPV με τεχνικές που βασίζονται στην ανίχνευση του γενετικού υλικού του ιού. Οι ίδιες τεχνικές μπορούν να εφαρμοστούν για τον έλεγχο του ουροποιητικού συστήματος αλλά οι επίσημες οδηγίες αναμένονται.
Ποιος διενεργεί την εξέταση: Υπεύθυνος για το μοριακό έλεγχο του ιού HPV είναι το κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό στο εξειδικευμένο εργαστήριο μοριακής διάγνωσης όπου αποστέλλεται το δείγμα. Ο ιατρός σας και κατεξοχήν ο ουρολόγος και ο ωτορινολαρυγγολόγος μπορούν να σας συμβουλεύσουν επί του θέματος.
3) National Comprehensive Cancer Network Clinical Practice Guidelines in Oncology. Head and Neck Cancers. Version I.2012.
Δρ. Αλέξανδρος Δ. Οικονομίδης
Μοριακός Βιολόγος – Γενετιστής
Υπεύθυνος Εργαστηρίου Μοριακής Διάγνωσης & Έρευνας Γενετικού Υλικού
ΒΙΟΓΟΝΙΔΙΑΚΗ
Αντωνοπούλου 147 – 38221 Βόλος
Τηλ.: 24210 78383 – FAX: 24210 78320 – Κιν.: 6948 078379
