Το κάπνισμα κοστίζει ακριβά, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες: απορροφά σχεδόν το 6% των παγκόσμιων δαπανών που διατίθενται για την υγεία καθώς και το 2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Συγκεκριμένα, το κάπνισμα κόστισε στην παγκόσμια οικονομία περισσότερα από 1,3 τρισ ευρώ το 2012 και απορρόφησε το 5% των δαπανών στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, επισημαίνει η μελέτη που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με ειδικούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας (American Cancer Society-ACS), περίπου το 40% του οικονομικού βάρους επωμίζονται οι αναπτυσσόμενες χώρες.
Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται κόστος 422 δισεκ δολαρίων για την θεραπεία και νοσηλεία καθώς και τα άμεσα κόστη από την απώλεια ημερών εργασίας εξαιτίας ασθένειας ή θανάτου.
“Το κάπνισμα επιβάλλει ένα μεγάλο οικονομικό βάρος σε όλο τον κόσμο και κυρίως στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική, όπου η επιδημία του καπνίσματος είναι πιο διαδεδομένη”, αναφέρει η μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Tobacco Control.
“Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη να επιβάλουν οι χώρες αυστηρότερα μέτρα για τον έλεγχο του καπνού και να αντιμετωπίσουν αυτά τα κόστη”.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς της, πρόκειται για την πρώτη μελέτη που περιλαμβάνει χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος σε μια πιο ακριβή εκτίμηση του συνολικού κόστους από την επιδημία του καπνίσματος. Οι περισσότερες έρευνες μέχρι σήμερα ήταν επικεντρωμένες στα πλούσια κράτη.
Η επιστημονική ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα από 152 χώρες που εκπροσωπούν το 97% του παγκόσμιου αριθμού καπνιστών στην Αφρική, τις ΗΠΑ, την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, την Ευρώπη, την νοτιοανατολική Ασία και την περιοχή του δυτικού Ειρηνικού.
Σε αυτά περιλαμβάνονται στοιχεία από τα Ηνωμένα Έθνη και την Παγκόσμια Τράπεζα αναφορικά με τις ασθένειες και τους θανάτους που αποδίδονται στο κάπνισμα, τα ποσοστά της απασχόλησης σε εθνικό επίπεδο και το ΑΕΠ.
Το 2012 οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι “οι ασθένειες που προκλήθηκαν από το κάπνισμα αναλογούσαν στο 12% (2,1 εκατομμύρια) όλων των θανάτων μεταξύ των ενηλίκων σε ηλικία εργασίας (30 με 69 ετών) με το υψηλότερο ποσοστό να παρατηρείται στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ”.
Απειλή για τη δημόσια υγεία
Σχεδόν το 40% του παγκόσμιου οικονομικού κόστους επωμίστηκαν οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος–το ένα τέταρτο η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία και η Κίνα. Η Κίνα καταναλώνει πάνω από το ένα τρίτο των τσιγάρων παγκοσμίως και έχει το ένα έκτο των θανάτων παγκοσμίως.
Οι ερευνητές είπαν ότι το πραγματικό κόστος είναι πιθανόν πολύ υψηλότερο. Επισήμαναν μάλιστα ότι δεν περιέλαβαν στοιχεία για την υγεία και τις οικονομικές επιπτώσεις που προκαλεί το παθητκό κάπνισμα, ή η χρήση προϊόντων καπνού χωρίς καύση, όπως το μάσημα καπνού.
Το παθητικό κάπνισμα, γράφουν οι επιστήμονες, ευθύνεται για περίπου έξι εκατομμύρια θανάτους ετησίως. “Επομένως, η ένταξη αυτού του στοιχείου θα είχε μετρήσιμο αντίκτυπο στην εκτίμηση του οικονομικού κόστους από το κάπνισμα’’.
Και η χρήση προϊόντων καπνού χωρίς καύση -ειδικά στη νοτιοανατολική Ασία- ενδεχομένως να αντιστοιχεί στο 30% των ιατρικών δαπανών που αποδίδονται στον καπνό. Η μείωση των ποσοστών καπνίσματος παγκοσμίως απέχει πολύ από την επίτευξη ενός εκ των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ να περιορίσει τους πρόωρους θανάτους από μη μολυσματικές νόσους κατά ένα τρίτο μέχρι το 2030.
Το κάπνισμα είναι “μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία που έχει αντιμετωπίσει ο κόσμος μέχρι σήμερα”, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ο οποίος υποστηρίζει ότι η επιβολή φόρων είναι ο πιο αποδοτικός τρόπος για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Ωστόσο, “μόνο 33 χώρες με 10% του παγκόσμιου πληθυσμού έχουν επιβάλει φόρους στα προϊόντα καπνού ώστε ποσοστό μεγαλύτερο από 75% της λιανικής τιμής να είναι φόρος”, αναφέρει ο ΠΟΥ στην ιστοσελίδα του. “Τα έσοδα από τους φόρους σε προϊόντα καπνού είναι κατά μέσον όρο 269 φορές υψηλότερα από τις δαπάνες για τον έλεγχο του καπνίσματος με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία”.
