Σε κρίσιμο «σταυροδρόμι» τα συνδικάτα. Μετά από οκτώ χρόνια κρίσης, με όχημα τα μνημόνια τα σωματεία εκτός από την επίθεση ενάντια στην εργατική τάξη, έχουν να αντιπαλέψουν τη χαμηλή συνδικαλιστική πυκνότητα και την έλλειψη εκπροσώπησης.
Σύμφωνα με στατιστική έρευνα που έχει στη διάθεσή του το ΕΚΒ, η συνδικαλιστική πυκνότητα, η συμμετοχή δηλαδή των εργαζόμενων στις συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι σχετικά χαμηλή κυμαίνεται από 15% έως 30%,δείκτης που από μόνος του είναι σχετικά προβληματικός, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για την πιο αιχμηρή περίοδο προβλημάτων που έχουν αντιμετωπίσει ποτέ οι μισθωτοί.
Η ανυπαρξία ενός σχεδίου για την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς επίθεσης απέναντι στα δικαιώματα των εργαζομένων, η ακύρωση του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η γενικευμένη εργοδοτική τρομοκρατία, οι μαζικές απολύσεις, η διαρκώς αυξανόμενη ανεργία, οι απορυθμισμένες εργασιακές σχέσεις, ο οργανωτικός πολυκερματισμός και η κυριαρχία των συντεχνιακών αντιλήψεων είχαν σαν αποτέλεσμα να δεχτούν τα συνδικάτα σοβαρά πλήγματα στην λειτουργία τους και να υποβαθμιστεί σημαντικά ο ρόλος τους.
Η απομαζικοποίηση σε συνδυασμό με το κλείσιμο πολλών εργοστασίων στην περιοχή, έχει δημιουργήσει ένα εκρηκτικό σκηνικό τοπικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2015 μέχρι σήμερα, οι αντιπρόσωποι στο ΕΚΒ έχουν μειωθεί κατά 15%.
Εταιρείες όπως η ΒΙΟΣΩΛ, η ΚΟΝΤΙ η ΒΕΚ- ΜΕΚ, η ΚΑΝΑΚΗΣ, η Κόκα- Κόλα, ο ΙΜΑΝΤΑΣ, ο Λεβεντέρης, κατέβασαν ρολά με αποτέλεσμα πλέον να μην υφίστανται σωματεία.
Πλέον στη Μαγνησία, οι συνδικαλισμένοι εργαζόμενοι προέρχονται κατά 55% από τον στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα και ακολουθεί η εκπροσώπηση ανά κλάδο. Την ίδια στιγμή καταγράφεται απουσία συλλογικής εκπροσώπησης σε ένα μεγάλο μέρος μικρομεσαίων ιδιωτικών επιχειρήσεων και βιοτεχνιών, όπου οι εργαζόμενοι δεν είναι μέλη κανενός σωματείου.
Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ανάγλυφα μια έλλειψη εκπροσώπησης ή υποεκπροσώπηση ολόκληρων κομματιών της εργατικής τάξης και κυρίως των γυναικών και των εργαζόμενων με ελαστικές εργασιακές σχέσεις, στους οποίους κυρίως εντάσσονται οι νεότεροι ηλικιακά εργαζόμενοι.
Κατακερματισμός και εξάρτηση
Εκτός από τον οργανωτικό πολυκερματισμό με τις πολλές ομοσπονδίες ακόμη και σ’ έναν κλάδο, το άλλο μεγάλο πρόβλημα του συνδικαλιστικού κινήματος είναι η εξάρτηση από το κράτος και την εργοδοσία. Ενώ θεωρητικά οι συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι ανεξάρτητες, στην πράξη η χρηματοδότηση τους από τον θεσμό της Εργατικής Εστίας ή της παρακράτησης των συνδικαλιστικών εισφορών από τον εργοδότη και η απόδοση τους στο συνδικάτο αντί για την άμεση εισφορά από τα μέλη, κάνει τις οργανώσεις άμεσα και έμμεσα εξαρτημένες από το κράτος και τους εργοδότες.
Σε αυτή, την αρνητική κατάσταση βρήκαν το συνδικαλιστικό κίνημα η κρίση και τα μνημόνια. Με το νέο κύμα αποβιομηχάνισης που «σάρωσε» τη Μαγνησία, η οργανωτική κατάσταση στα συνδικάτα επιδεινώθηκε πολύ περισσότερο, που δέχτηκαν ισχυρό χτύπημα με την κατάργηση επί της ουσίας των κλαδικών συμβάσεων. Αυτό οδήγησε σε μια κατάσταση, όπου ακόμη και σήμερα μόνο το 7% των εργαζόμενων στον Νομό καλύπτεται από συλλογική σύμβαση – ένα στοιχείο που από μόνο του προκαλεί έντονο προβληματισμό.
Από τα παραπάνω στοιχεία, προκύπτει ξεκάθαρα η ανάγκη ριζικής ανασυγκρότησης του συνδικαλιστικού κινήματος σε όλα τα επίπεδα. Η πρώτη κατεύθυνση για την ισχυροποίηση και τη μαζικοποίηση των συνδικάτων είναι η ανασυγκρότηση του κινήματος στη βάση της αρχής του ενιαίου κλαδικού συνδικάτου κατά τομέα – κλάδο παραγωγής, εκτιμούν οι περισσότεροι. Προϋπόθεση όμως για αυτό πρώτα και πάνω απ’ όλα είναι να πειστούν οι εργαζόμενοι.
«Η διατήρηση παθογενειών, όπως οι έριδες και οι ανταγωνισμοί, η παραταξιοποίηση, οι προσωπικές επιλογές στελεχών προστίθενται στις προηγούμενες οργανωτικές αδυναμίες, που έχουν διαμορφώσει τη σύγχρονη εικόνα απαξίωσης συνδικαλιστικών πρακτικών από μεγάλη μερίδα της μισθωτής εργασίας παρά την αναγνώριση της αναγκαιότητας των συνδικάτων», επισήμανε στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ο πρόεδρος του ΕΚΒ Θανάσης Παπαδημόπουλος.
«Τα συνδικάτα, δεν έχουν υποστεί πλήγματα μόνο από τις επιπτώσεις της κρίσης και τις επιθέσεις των εκάστοτε κυβερνήσεων την περίοδο των μνημονίων. Η έλλειψη ταξικού προσανατολισμού σε συνδυασμό με τις δικές τους ανεπάρκειες έχουν πλήξει την αξιοπιστία τους, επηρεάζουν αρνητικά τη μαζικότητα τους και την αποτελεσματικότητά της δράσης τους», παρατήρησε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Νομαρχιακού Τμήματος της ΑΔΕΔΥ Φίλιππος Κωνσταντινίδης.
Όσον αφορά στην επόμενη μέρα και τον ρόλο των συνδικάτων στη μεταμνημονιακή περίοδο, είναι σαφές ότι χρειάζεται ένα ισχυρό σοκ.
Ανεξαιρέτως παρατάξεων, όλοι συμφωνούν ότι ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος σημαίνει ρήξη με τις παθογένειες, να αποκρούσουμε αποφασιστικά τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό, ώστε να αντιμετωπιστεί με τόλμη η εσωστρέφεια, ο παραγοντισμός, η εξάρτηση και η γραφειοκρατική διαχείριση.
Ανασυγκρότηση δεν μπορεί να γίνει εάν δεν απαλειφθούν καταδικασμένες πρακτικές και αν τα συνδικάτα δεν επανασυνδεθούν με τις καθημερινές ανάγκες και τα προβλήματα των εργαζομένων.
ΒΑΣΩ ΚΥΡΙΑΖΗ
