Διαβάζοντας την κυνική ομολογία του ΔΝΤ ότι έγιναν λάθη στην Ελλάδα μέχρι σήμερα, έρχομαι και μετρώ τουλάχιστον άλλες τρεις φορές που δημοσίως εκ μέρους των δανειστών υπήρξε η παραδοχή των λανθασμένων πολιτικών που επιβλήθηκαν και που έχουν προκαλέσει στη χώρα μας την πλήρη απορρύθμιση.
Και ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτής της παραδοχής; Κανένα τουλάχιστον μέχρι σήμερα. Με το μαχαίρι στο λαιμό η χώρα από το πρώτο μνημόνιο, οδηγήθηκε στο δεύτερο και έπειτα στο τρίτο. Και ουκ έστιν τέλος θα μπορούσε να προβλέψει κανείς για τη συνέχεια.
Διότι μέχρι σήμερα η πλευρά των δανειστών και των τραπεζών κέρδισε χρόνο και χρήμα, ενώ η χώρα τα έξι τελευταία χρόνια χάνει διαρκώς χρήμα, δυνάμεις και διαπραγματευτικά εργαλεία.
Και την ίδια ώρα διαιωνίζεται μία άνευ προηγουμένου εξάρτηση από τους δανειστές που δεν πρόκειται φυσικά να τελειώσει με το τρίτο μνημόνιο.
Από την εκδήλωση της κρίσης, οι εταίροι μας επέλεξαν να δανείσουν την Ελλάδα για να πληρώνει τα τοκοχρεολύσια -διασώζοντας έτσι τις τράπεζές τους- και ταυτόχρονα η χώρα μας ανέλαβε την μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή που έγινε σε συνθήκες κρίσης. Επιλογή που όχι μόνο δεν λύνει το πρόβλημα του χρέους, αφού αυτό μεγάλωσε όχι μόνο βαθαίνει τη κρίση, αλλά στραγγαλίζει την ανάπτυξη και υπονομεύει την κοινωνική συνοχή.
Εξι χρόνια μετά τα αποτελέσματα είναι αναντίστοιχα των θυσιών του ελληνικού λαού. Αποδείχτηκε ότι τα μνημόνια είναι μια λάθος θεραπευτική αγωγή που στηρίχθηκε σε μια λάθος διάγνωση η οποία αντί να λύσει βαθαίνει διαρκώς το πρόβλημα και μειώνει τις πιθανότητες θεραπείας.
Το έχουν παραδεχτεί με τον πιο επίσημο τρόπο οι δανειστές. Ευρωπαίοι και ΔΝΤ που βέβαια σπεύδουν να φορτώσουν η μία πλευρά στην άλλη την ευθύνη.
Κανείς δεν βγαίνει δημόσια να πει, το αυτονόητο, πως χρειάζεται αλλαγή πορείας.
Τα δάνεια που έχει λάβει η χώρα μας μέσω των μνημονίων ούτε ή άλλως έχουν υποθηκεύσει την εθνική μας κυριαρχία επ’ αόριστο. Από την άλλη -όπως διάβαζα και χθες- ο δανεισμός από θεσμικούς επενδυτές καθιστά μακροπρόθεσμα αδύνατη την επιστροφή στις αγορές, καθώς όλο και μεγαλύτερο μέρος του χρέους περιέρχεται στα χέρια του ΔΝΤ και ευρωπαϊκών κρατών που δεν θα μπορεί να υποστεί «κούρεμα». Συνεπώς -υποστηρίζουν πολλοί οικονομικοί αναλυτές- για τη μείωση του χρέους που απαιτείται για να εξασφαλισθεί η πρόσβαση στις αγορές, το «κούρεμα» στους ιδιώτες επενδυτές θα πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερο για να επιτευχθεί το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Κάτω από μια τέτοια απειλή κανείς νοήμων επενδυτής δεν θα προσφέρει χρηματοδότηση με εφικτούς όρους για την Ελλάδα.
Οπως όμως το πρώτο δάνειο οδήγησε στην ανάγκη νέου δανείου, έτσι και το δεύτερο οδήγησε στο τρίτο. Αλλά αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρο. Είναι αδιέξοδο.
Η χώρα δεν μπορεί να υπογράφει επ’ αόριστον μνημόνια. Ούτε να ακούει τις κυνικές παραδοχές χωρίς να διεκδικεί την αναθεώρηση αυτών των πολιτικών προς όφελος των πολιτών που έχουν «στεγνώσει» γιατί η θεραπεία ήταν στρεβλή. Ο,τι προφτάσουμε εδώ που φτάσαμε πριν πούμε «η εγχείρηση πέτυχε, όμως ο ασθενής απέτυχε».
