Ταξιδεύουμε εκεί όπου η Δυτική Μακεδονία συναντά την Ήπειρο, σε ένα από τα ωραιότερα και γνωστότερα Βλαχοχώρια της χώρας. Η Σαμαρίνα είναι από τα πιο γνωστά Βλαχοχώρια της χώρας και βρίσκεται κοντά στα σύνορα Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου, στο νομό Γρεβενών. Λέγεται πως είναι το ψηλότερο χωριό, όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και των Βαλκανίων. Το σίγουρο είναι πως είναι χτισμένη στις βορειοανατολικές πλαγιές του όρους Σμόλικα, του οποίου η ψηλότερη κορυφή είναι 2.637 μ. Το υψόμετρο του χωριού «παίζει» μεταξύ 1.350 και 1.650. Κατά μία άλλη, ανεξακρίβωτη, πληροφορία, το ψηλότερο χωριό της Ελλάδας δεν είναι η Σαμαρίνα, αλλά η Βίγλα Φλώρινας, στα 1.550 μ.
Νοτιοδυτικά της Σαμαρίνας, στους πρόποδες του Σμόλικα συναντάμε τη λίμνη «Δρακόλιμνη». Εδώ υπάρχουν αλπικοί τρίτωνες, ενώ πιο πέρα αφρίζει ο μεγάλος καταρράκτης του Σμόλικα, «Άπα Σπιντζουριάτα» (δηλ. Κρεμαστό νερό), ο οποίος ρίχνει τα νερά του στη δύσβατη χαράδρα «Σκοντίνα», της «Βάλια Κίρνα».
Όλη η περιοχή καλύπτεται σε μεγάλο ποσοστό από δάση με ρόμπολα (λευκή πεύκη), οξιές, μαύρη πεύκη, δρυς, έλατα, άρκευθους, κρανιές κ.λ.π. Η πανίδα περιλαμβάνει τις κλασικές αρκούδες και αγριογούρουνα, ζαρκάδια, αγριόγιδα, λύκους, αλεπούδες, κουνάβια, κάποια είδη αετών και γεράκια (κιρκινέζια και ποντικοβαρβακίνες).
Η Σαμαρίνα γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη από τα τέλη του 18ου αιώνα και μέχρι τον 19ο. Η οικονομία βασίστηκε στην κτηνοτροφία, τη βιοτεχνία και στο εμπόριο. Οι κύριοι οικονομικοί πόροι ήταν η κτηνοτροφία , οι Σαμαρινιώτες είχαν 80.000 γιδοπρόβατα-, αλλά και η βιοτεχνία ξύλου , η Βάλια Κίρνα και τα νερά της, στο παρελθόν, αποτελούσε μια πηγή υδάτινης ενέργειας, καθώς εκεί λειτουργούσαν πέντε νεροπρίονα απαραίτητα για τους ξυλουργούς της εποχής, ενώ μέχρι και το 1940 λειτουργούσαν και 7 νερόμυλοι στο χωριό.
Στα νοτιοδυτικά της Σαμαρίνας βρίσκεται το ρέμα της Βάλια Κίρνα («ρέμα των δαιμόνων» στα Βλάχικα). Πηγάζει από το Σμόλικα και διασχίζει την περιοχή σε μήκος περίπου 6 χιλιομέτρων. Μέσω δασόδρομου, αρκετά δύσβατου (μόνο 4×4), μπορούμε να φθάσουμε στο σημείο όπου το ρέμα σχηματίζει 2 – 3 πανέμορφους καταρράκτες. Πάλι στα νοτιοδυτικά, στους πρόποδες του Σμόλικα, υπάρχουν δύο λίμνες που είναι γνωστές ως «Δρακόλιμνες». Εδώ υπάρχουν αλπικοί τρίτωνες, ενώ πιο πέρα αφρίζει ο μεγάλος καταρράκτης του Σμόλικα, ο Απα Σπιντζουριάτα (δηλαδή «κρεμαστό νερό»), ο οποίος ρίχνει τα νερά του σε μια απότομη και πυκνοδασωμένη χαράδρα, τη Σκοντίνα.
Στη βόλτα σας μέσα στο χωριό, θα παρατηρήσετε πως όλες οι βρύσες που θα δείτε είναι πέτρινες, έχουν κατασκευαστεί επί τουρκοκρατίας και έχουν όλες ονόματα όπως Παπακύργια, Παπαζήση, Μπίζιου, Ζέκιου, Μεγάλης Παναγιάς κ.λ.π.
Για την ωραία Σαμαρίνα θα χρειαστεί να διανύσετε 562 χλμ. από την Αθήνα μέσω Λαμίας, Καρδίτσας, Τρικάλων, Καλαμπάκας και Γρεβενών.
Samarina Resort Hotel (T/24620-95.216, www.samarina-resort.gr). Kαινούργιο, πολυτελές ξενοδοχείο με 32 δωμάτια με απαξάπαντα τα «κομφόρ». Το δίκλινο από 90 ευρώ με πρωινό.
Samarina Hotel (Τ/24620-95.660, www.samarina-hotel.gr). Ομορφος παραδοσιακός ξενώνας σε πέτρινο κτίριο που έχει αναπαλαιωθεί. Με 17 δωμάτια και καλό πρωινό, που συμπεριλαμβάνεται στα 60 ευρώ που είναι η τιμή δικλίνου.
Ψώνια
Κυρίως τυροκομικά προϊόντα (φέτα, μανούρι, κεφαλοτύρι), κρέατα, λουκάνικα και μέλι.