ΑΡΓΑΛΑΣΤΗ: Το κεφαλοχώρι του Νοτίου Πηλίου

2 Απριλίου 2012 - 14:47

Σε ένα έφορο οροπέδιο του βουνού των Κενταύρων, πνιγμένη στα λιόδεντρα και σε απόσταση 40 χιλιομέτρων από το Βόλο βρίσκεται η Αργαλαστή.

Το κεφαλοχώρι του Νότιου Πηλίου είναι χτισμένο σε εύφορο οροπέδιο. Σημαντικό εμπορικό κέντρο τα περιοχής με πλούσια πνευματική παράδοση, η Αργαλαστή είναι σταθμός και πέρασμα για τα παράλια του Παγασητικού και του Αιγαίου, που της ανήκουν. Εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής των αρχών του αιώνα μας είναι το καμπαναριό – ρολόι της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων.

Στην ευρύτερη περιοχή που σήμερα αναπτύσσεται η Αργαλαστή υπήρξαν αρκετές συγκροτημένες κοινότητες κατά το παρελθόν όπως η Ολιζώνα, η Σηπιάδα και τα Σπάλαθρα, που παρουσίασαν σημαντική ανάπτυξη κατά τους ομηρικούς, κλασσικούς και ελληνιστικούς χρόνους.

Η ανάπτυξη της περιοχής επηρεάστηκε άμεσα από την ιστορική πορεία ολόκληρου του Ελλαδικού χώρου και έτσι μετά την ακμή των κλασσικών χρόνων ακολούθησε η Ρωμαϊκή κυριαρχία, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και στη συνέχεια η Τουρκοκρατία.

Ήδη από τα τέλη του 17ου αιώνα το κέντρο οικονομικής δραστηριότητας είναι η Αργαλαστή. Η πρώτη αναφορά που υπάρχει, είναι σε ένα τουρκικό φιρμάνι του 1653. Οι κάτοικοί της είναι κυρίως γεωργοί και κτηνοτρόφοι και πολλοί από αυτούς προέρχονται από την Ήπειρο, τη Στερεά Ελλάδα και την υπόλοιπη Θεσσαλία.

Ο 18ος αιώνας βρίσκει την Αργαλαστή να αποτελεί ένα ανεπτυγμένο κεφαλοχώρι του Πηλίου, με μεγάλη παραγωγή σε πολλά αγροτικά προϊόντα και με έντονη δραστηριότητα στον τομέα της σηροτροφίας. Επίσης είναι μέλος του ιστορικού Συνεταιρισμού των Αμπελακίων. Κατά τη διάρκεια της Επαναστάσεως ολόκληρη η περιοχή υφίσταται τα δεινά της αγριότητας των Τούρκων, με αποτέλεσμα να ανακοπεί το ρεύμα οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης.

Η πρώτη εκδοχή για την προέλευση της ονομασίας του χωριού αφορά τις λέξεις “Αργώ” και “ελαύνω” αφού κατά την παράδοση, η περιοχή αποτέλεσε το πέρασμα των Αργοναυτών στο Αιγαίο Πέλαγος ώστε να ξεκινήσουν την εκστρατεία. Η άλλη εκδοχή αναφέρει ότι το όνομα είναι τουρκικό και προέρχεται από την παράφραση της λέξης “ραστ” που στα τουρκικά σημαίνει συγχώρεση.

Στην Αργαλαστή ανοίκουν η Καλλιθέα, ο Κάλαμος, η Πάου, η

Πάλτση, η Αύρα, η Μυριοβρύτη, το Λεφόκαστρο και η Ξινόβρυση.

Η κεντρική πλατεία της Αργαλαστής

Σήμερα ο επισκέπτης της Αργαλαστής εντυπωσιάζεται από ορισμένα νεοκλασικά αρχοντικά κι από την ωραία και δροσερή πλατεία της, κοντά στην οποία βρίσκεται ο Ιερός Ναός Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, τρίκλιτη βασιλική του 1886, χτισμένη από ζουπανιώτες τεχνίτες.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το κτίριο του Παρθεναγωγείου (δωρεά Γ. Γεωργατζή), το οποίο ανακαινίστηκε πρόσφατα και διευθυντής του στις αρχές του 2Οου αιώνα, ήταν ο φιλόλογος και ποιητής Κώστας Βάρναλης.

Το πιο επιβλητικό από τα αξιοθέατα είναι το μαρμάρινο νεοκλασικό κωδωνοστάσιο της εκκλησίας, χτισμένο το 1913. Το κτίσμα έχει τετράγωνη βάση με πλευρά μήκους 10μ.. ύψος 25 μ., δύο ρώσικες καμπάνες και ελβετικό ρολόι και έγινε κατ’ απομίμηση του κωδωνοστασίου της Αγίας Φωτεινής στη Σμύρνη.

Μονή Πάου

Αφήνοντας την Αργαλαστή και πηγαίνοντας για Κάλαμο, φθάνουμε στο παλιό μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, το οποίο χτίστηκε τον 15ο αιώνα και το οποίο καταστράφηκε από τους Τούρκους, το 1843. Εξαιρετικές μεταβυζαντινές τοιχογραφίες κοσμούν τα νάρθηκα του ναού.

Στην καταπράσινη αυτή περιοχή, με τα πολλά νερά και την αστείρευτη πηγή, μπορεί κανείς να θαυμάσει την εξαιρετική θέα προς τον Παγασητικό Κόλπο. Συνεχίζοντας τα δρόμο προς τη θάλασσα, φτάνουμε στη γραφική παραλία της Μικρής Πάου.

Πέτρινα Τοξωτά Γεφύρια

Η απαράμιλλη αρχιτεκτονική των Ηπειρωτών μαστόρων και η τεχνική κατεργασίας της πέτρας είναι αποτυπωμένες στα πέτρινα τοξωτά

γεφύρια του Πηλίου.

Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο κάθε γεφύρι εντάσσεται στο φυσικό περιβάλλον και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του.

Δείτε τα γεφύρια στο Κατσιλοχώρι (βρίσκεται εντός της Αργαλαστής, στην είσοδο του χωριού), στο Ρέμα Ροδιάς (θα το συναντήσετε στη διαδρομή Αργαλαστή – Λεφόκαστρο), στο Λεφόκαστρο (βρίσκεται εντός του οικισμού Λεφόκαστρου), στο Καρύδι (το γεφύρι βρίσκεται στη διαδρομή Αργαλαστή – Ξινόβρυση) και στην Αμμουρτσιά (το γεφύρι βρίσκεται στη διαδρομή Αργαλαστή – Κάλαμος).

Από την Αργαλαστή επίσης ξεκινούν μερικά από τα ωραιότερα λιθόστρωτα καλντερίμια προς τα παραλιακά ή ορεινά χωριά της περιοχής. Ακολουθείστε ένα από αυτά και ανακαλύψτε τα ξωκλήσια, τα πέτρινα τοξωτά γεφύρια, τις φανταστικές παραλίες της.

Στο Μετόχι θα βρείτε πολλά στοιχεία της παραδοσιακής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής και στην Ξινόβρυση ξεχωρίζει η λιθόκτιστη τρίκλιτη βασιλική της Κοιμήσεως της Θεοτόκου κτίσμα του 1778.

Το Λεφόκαστρο

Αυτός ο οικισμός έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία, καθώς έχουν βρεθεί ίχνη κυρίως από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια κι ένα μεσαιωνικό κάστρο. Το πρώτο συνθετικό του ονόματος, σύμφωνα με διάφορες εκδοχές, προέρχεται είτε από το ρήμα γλείφω (ο οικισμός “γλείφεται από τη θάλασσα” είτε από τη λέξη λευκό (από το αντίστοιχο χρώμα του κάστρου), είτε από το όνομα ενός εκ των πρώτων οικιστών (Λέφας ή Λεφές).

Τα μνημεία που ξεχωρίζουν στην περιοχή είναι τα ερείπια εννέα βυζαντινών εκκλησιών, ένα τοξωτό γεφύρι του 1891 (δωρεά Γ. Γεωργατζή) και μια βρύση του 1777, με δυο “χούφτες” και δυο επιγραφές, μια τούρκικη με το όνομα του δωρητή Αχμέτ Αγά και μια ελληνική, με σκαλισμένο δικέφαλο αετό.

Σήμερα το Λεφόκαστρο διατηρεί ίχνη από την παλιό του φυσιογνωμία και προτείνεται για όσους επιθυμούν τουρισμό ήπιων τόνων.

Βρύσες

Τις βρύσες τις συναντάμε σε μεγάλο αριθμό τόσο στους οικισμούς όσο και στις αγροτικές περιοχές. Είναι απαραίτητο στοιχείο στις πλατείες, στα προαύλια των εκκλησιών, στο δίκτυο των μονοπατιών αλλά και σε όλο το λιθόστρωτο δίκτυο των οικισμών.

Οι απλές είναι ακουμπισμένες σε κάποιον τοίχο και έχουν μονή ή διπλή “χούφτα” από την οποία τρέχει το νερό. Δεξιά και αριστερά των εσοχών υπάρχουν άλλες μικρότερες που χρησιμεύουν για την τοποθέτηση μικροαντικειμένων.

Στο δάπεδο υπάρχει πάντα η “γούβα”, η οποία είναι λαξευτή σε πέτρα ή κτιστή και χρησιμεύει για το πότισμα των ζώων.

τις σκεπαστές

Οι σκεπαστές έχουν κάτοψη τετράγωνη, η μία πλευρά τους είναι κτιστή στην οποία υπάρχουν και οι ’χούφτες” του νερού, ενώ απέναντί της υπάρχουν πέτρινες κολώνες ή ξύλινοι στύλοι που στηρίζουν την στέγη η οποία είναι πάντα καλυμμένη με σχιστολιθικές σκεπόπλακες.

• Βρύση του Αγίου Νικολάου στην Πάου

• Βρύση Κουένη

• Βρύση του Αη Γιάννη

• Βρύση του Μυριοβρύτη

• Βρύση στην Καμάρα

• Βρύση στο Κατσιλοχώρι

Που θα μείνετε

Hotel Agamemnon

Τηλ: 24230 54557

Fax: 24230 55867

Κινητό: 6936-497760

E-mail: [email protected]