Τα επιστημονικά συνέδρια μοιάζουν με τα παζάρια. Το πρώτο που επιτυγχάνεται με αυτά είναι να κινητοποιήσουν τους επιστήμονες σε λόγια παραγωγή, που να σχετίζεται με το θέμα του συνεδρίου. Το δεύτερο είναι να φανερώνεται η εργασία των επιστημόνων, που συνήθως γίνεται στην αφάνεια.
Επί πλέον, όπως και στα παζάρια, ανταμώνεται κόσμος, αλλάζουν ιδέες, εμπειρίες, βλέπουν τα πράγματα με άλλο μάτι, κάποιοι παρακινούνται στην έρευνα και προάγεται η επιστήμη.
Στο Βελεστίνο από 4-7 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε το Ε΄ Διεθνές Συνέδριο της Επιστημονικής Εταιρίας Μελέτης Φερών – Βελεστίνου – Ρήγα. Τα συνέδρια αυτά γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια και ήδη αποτελούν θεσμό. Το ότι είναι διεθνή φανερώνει πως η ζύμωση γύρω από το Ρήγα και τα του Βελεστίνου, χάρη στο έργο της Εταιρίας, έχει πλέον παγκόσμια διάσταση.
Η Εταιρία είναι μια αξιέπαινη πρωτοβουλία άξιων, πράγματι, Βελεστινιωτών με σκοπό να ερευνήσουν, αναδείξουν και να προβάλλουν τη γενέτειρα γη, τη ζωή των κατοίκων της και τα ευγενή της τέκνα.
Με τα συνέδρια και τις άλλες παρεμβάσεις της Εταιρίας άγνωστες και χαμένες αναφορές σε σπάνια και μη βιβλία έρχονται στο φως και μέσω των συνεδρίων παρουσιάζονται και συζητούνται. Ήδη έχουν εκδοθεί τα πρακτικά των προηγούμενων τεσσάρων συνεδρίων. Οι σχετικοί τόμοι αποτελούν μια καλή βάση για όποιον θέλει να κατατοπιστεί σε βάθος σε θέματα ιστορίας, λαογραφίας και αρχαιολογίας για το Βελεστίνο και το Ρήγα.
Το εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι πως η πρωτοβουλία είναι ιδιωτική. Μπροστά φαίνεται ο πρόεδρός της Δημήτρης Καραμπερόπουλος, παιδίατρος με διδακτορικό στην ιστορία της ιατρικής και ήδη με πολλές πρωτότυπες μελέτες σχετικά με το Ρήγα. Αλλά «ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη». Πλαισιώνεται και από άλλους εξίσου άξιους και φιλοπάτριδες συμπατριώτες του, που του συμπαρίστανται κατά το δυνατό ο καθένας.
Επειδή παρακολούθησα τις εργασίες από κοντά είμαι σε θέση να μαρτυρήσω πως αυτοί οι άνθρωποι έχουν κάνει την εταιρία προσωπική και οικογενειακή υπόθεση. Ίσως δεν είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τους κόπους της προετοιμασίας και τις φροντίδες, που ήταν απαραίτητες για την πραγμάτωση του Συνεδρίου. Και μόνο η υποδοχή και η φιλοξενία εκλεκτών επιστημόνων από όλο τον κόσμο, ο συντονισμός και η φροντίδα που αυτά συνεπάγονται και μάλιστα επί τετραήμερο είναι άθλος. Το έμπειρο μάτι θα μπορούσε κάποιες ώρες να δει ανθρώπους να σέρνουν τα πόδια τους.
Αλλά τα καλά απαιτούν θυσίες.
Για να πάρει κανείς ένα δείγμα των όσων ακούστηκαν στις ογδόντα (80!!!) ανακοινώσεις αναφέρω ενδεικτικά τα ακόλουθα:
1. Η κοινοτική οργάνωση των χωριών ου Πηλίου ήταν πηγή έμπνευσης του Ρήγα για τη σύνταξη του συντάγματός του.
2. Ποιος σκότωσε την Άλκηστη; Προσπάθεια σύγχρονης κατανόησης του μύθου, με βάση την Άλκηστη του Ευριπίδη.
3. Γλωσσολογική επεξεργασία των επιγραφών που δημοσίευσε ο Αρβανιτόπουλος από τις στήλες της Δημητριάδας.
4. Σε συνέδριο στον Καναδά για τη χαρτογραφία η Ελλάδα απουσίαζε. Ξένος ερευνητής έκανε ανακοίνωση για τις χάρτες του Ρήγα και του Άνθιμου Γαζή.
Ως συμπολίτης και συνάνθρωπος δεν μπορώ παρά να εκφράσω τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια. Τελικά δεν ήταν τυχαίο γεγονός που από αυτόν τον τόπο βλάστησε η ευγενική φιλοπατρία του Ρήγα.
Γράφοντας τα παραπάνω συλλογίζομαι: Οι Σκοπιανοί με μεθοδική δουλειά εδώ και χρόνια (επηρεασμός επιστημόνων, προώθηση υλικού σε βιβλιοθήκες διεθνώς κ. ά), έπεισαν τον κόσμο ότι αυτοί είναι Μακεδονία.
Η Εταιρεία Μελέτης για την οποία γίνεται λόγος προωθεί με μεθοδικό τρόπο την ιστορία μας διεθνώς.
Μήπως κάτι τέτοιους πρέπει να βρει το ΥΠΕΞ και οι άλλες υπηρεσίες να εργαστούν για τα εθνικά θέματα;
Και τελειώνοντας μια σημαντικότατη παρατήρηση:
Το συνέδριο έγινε με δάνειο λόγω ελλείψεως χρημάτων!
Ας το γνωρίζουν οι αρμόδιοι.
