ΤΟΠΙΚΑ

Καλοκαιρινά Ρεμπέτικα

καλοκαιρινά-ρεμπέτικα-851206

Το καλοκαίρι, ως εποχή διακοπών και ξενοιασιάς, με τον καλό καιρό, τα ταξίδια, τα μπάνια και γενικά τη φυγή από την καθημερινότητα που προσφέρει, έχει περάσει, γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους στη θεματολογία του ελληνικού τραγουδιού. Σε πολλές μπαλάντες που αποπνέουν δροσιά και νοσταλγία ή σε διάφορα άλλα ελαφρολαϊκά και μοντέρνα τραγούδια ανάλογου περιεχομένου θα συναντήσει κανείς αρκετά, ανατρέχοντας τη δισκογραφία, με αναφορές στη συγκεκριμένη εποχή. Ακόμη το καλοκαίρι συναντιέται και στα δημοτικά μας τραγούδια, κυρίως δε στα νησιώτικα όπου είναι γεμάτα πελαγίσια αύρα, θάλασσα και έρωτες τις ακρογιαλιές. Ομοίως και στις νεότερες συνθέσεις αναλόγου ύφους νησιωτών δημιουργών, όπως είναι π.χ. οι Κονιτόπουλοι. Κάνοντας όμως μια στροφή προς το ρεμπέτικο ή το λαϊκό τραγούδι μας δημιουργείται αρχικά η αίσθηση πως θεωρείται δύσκολη η ύπαρξη τραγουδιών με καλοκαιρινή θεματολογία, γιατί τα είδη αυτά κινούνται σε άλλες κατευθύνσεις. Όντας συνθέσεις κατά κανόνα με πόνο, με αναφορές στους καημούς και στα; Βάσανα της ζωής, με κοινωνικές προεκτάσεις, χρήση «ουσιών», φυλακές, ασθένειες, αποχωρισμούς, ξενιτιές και ερωτικά αδιέξοδα, οι χαρές και οι απολαύσεις του καλοκαιριού δεν φαίνεται να διαθέτουν ευάριθμες εμφανίσεις. Βέβαια στο σύνολο των τραγουδιών αυτών συναντούμε αρκετά και με πιο ανάλαφρο περιεχόμενο, με αναφορές στις χαρές του έρωτα και των ευχάριστων στιγμών της ζωής ή ακόμη αναφέρονται σε κάτι, με εύθυμη διάθεση και χιούμορ. Σε τούτες τις κατηγορίες των ρεμπέτικων, μόνο, τραγουδιών θα εστιάσουμε την προσοχή μας χωρίς να επεκταθούμε και στα νεότερα λαϊκά, για να ανιχνεύσουμε τα όποια καλοκαιρινά άσματα υπάρχουν. Δεχόμενοι την άποψη των ειδικών ότι το ρεμπέτικο μεταλλάχτηκε σε λαϊκό έως τα τέλη της δεκαετίας του 50 θα καταγράψουμε κυρίως τραγούδια που κυκλοφόρησαν ως το 1960.
Ρεμπέτικα που αναφέρονται την ευχάριστη πλευρά της ζωής και του έρωτα ή άλλα με εξωτικό περιεχόμενο, όπως και εκείνα που καταγράφουν όψεις της καθημερινότητας με διασκεδάσεις και κέφι διαπιστώνουμε πως υπάρχουν κάμποσα ανατρέχοντας στα «Ρεμπέτικα τραγούδια» του Ηλία Πετρόπουλου, στην τετράτομη «Ρεμπέτικη ανθολογία» του Σχορέλη και σε ανάλογες άλλες εκδόσεις. Και πράγματι ορισμένα έχουν αμιγώς καλοκαιρινό περιεχόμενο, ενώ κάποια άλλα παραθέτουν μικρότερες ή μεγαλύτερες αναφορές σε τούτη την εποχή.
Το σχετικό γνωστό, από επανεκτελέσεις, τραγούδι του Παν. Τούντα «Το καλοκαίρι τώρα» (192) αποτελεί ένα από τα κατεξοχήν καλοκαιρινά δείγματα του ρεμπέτικου. Αποδίδει μια πανοραμική εικόνα των παραλιών σε φουλ σεζόν, όπου μες την πολυκοσμία συναντάς τα πάντα από τα πιο ωραία μέχρι τα πιο περίεργα:
Το καλοκαίρι τώρα γυρεύουμε δροσιά
κι ο κόσμος παίρνει φόρα στην ακροθαλασσιά
αγόρια και κορίτσια σα γλάροι να πετούν
με χίλια δυο καπρίτσια στο κύμα να βουτούν.

Ξαπλωμένοι βλέπεις χάμω νέοι, γέροι σαν τρελοί
να κυλιούνται μες στην άμμο μεσ’ στη ζέστη την πολλή.

Κοπέλες σαν το γάλα, νεράιδες πλουμιστές
απ΄ την πολλή λιακάδα να γίνονται ψητές
ποδάρια ξουρισμένα, ποδάρες χνουδωτές
κορμιά καβουρδισμένα με γάμπες τριχωτές.

Τρυφερές γλυκιές μικρούλες, κοριτσόπουλα τρελά
σαν ψημένες γαλοπούλες να πετούν χωρίς φτερά.

Και τότε βλέπουμε όλοι πως έχουμε ομορφιές
μα έχουμε και χάλια που είναι για να κλαις
σαν βλέπεις να βουτάνε οι φώκιες οι γριές
και γέροι με φαλάκρα μουστάκια και κοιλιές.

Και αγόρια τα καημένα σαν ορτύκια σουβλιστά
σαν κοκόρια μαδημένα σαν τρυγόνια ξυδιαστά.
Με χιούμορ και διακριτική ειρωνεία ο συνθέτης – στιχουρχός καταθέτει ό,τι συμβαίνει στις πολύβουες πλαζ ακόμα και σήμερα. Το τραγούδι είναι διαχρονικό.
Ομοίως και το, άγνωστο εν πολλοίς, ζεϊμπέκικο του Απ. Καλδάρα «Για μπάνιο πάω» θεωρείται ένα επίσης καλοκαιρινό ρεμπέτικο. Πέρα από τη σαφή θερινή θεματολογία του αποτελεί και την πρώτη δισκογραφική παρουσία του Στ. Καζαντζίδη το 1952.
Βρε τι είναι τούτο το κακό τι φλόγα τι καμίνι
λες και η Αθήνα άναψε και φούρνος έχει γίνει.

Καλέ κοπέλα, καλέ κ

#Tags

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου