Για άλλη μια φορά η χώρα μας, ακολουθώντας τη μοίρα όλων των περιοχών με μεσογειακού τύπου κλίμα και οικοσυστήματα, μετράει τις πληγές της από τις δασικές πυρκαγιές. Για άλλη μια φορά ήρθε η σειρά του Νοτίου Πηλίου. Δυστυχώς, το μεγαλύτερη μέρος της καλοκαιρινής περιόδου είναι ακόμη μπροστά. Και όπως είναι φυσικό τέτοιες μέρες φουντώνουν οι συζητήσεις για το τι έπρεπε ή τι θα πρέπει να γίνει. Πράγματα χιλιοειπωμένα, αλλά που κάθε χρόνο μετά το τέλος του καλοκαιριού ξεχνιούνται. Αν η «επανάληψη είναι μήτηρ πάσης μαθήσεως», ας επαναλάβουμε ορισμένες αλήθειες:
1. Ένα διαρκές έγκλημα ή αλλιώς ο ηθικός αυτουργός πολλών πυρκαγιών είναι η μη ολοκλήρωση μέχρι σήμερα του Εθνικού Κτηματολογίου και Δασολογίου. Εάν αυτό είχε συνταχθεί δεν θα υπήρχε αμφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των δασικών εκτάσεων, ούτε δυνατότητα και κίνητρο για σκόπιμη φωτιά και αλλαγή χρήσης τους. Άραγε πόσες δεκαετίες χρειάζεται μια ευρωπαϊκή χώρα (η τελευταία που δεν διαθέτει) για να συντάξει το Κτηματολόγιό της; Παρόλο που η Ευρωπαϊκή Ένωση έδωσε στο παρελθόν αρκετά χρήματα γι’ αυτό το σκοπό.
2. Γιατί τα τελευταία τουλάχιστον 25 χρόνια πολλοί Υπουργοί Γεωργίας, με το ένα ή το άλλο πρόσχημα, έχουν αποπειραθεί να αλλάξουν κρίσιμα άρθρα του Συντάγματος που λειτουργούν ως ασπίδα προστασίας για τις δασικές εκτάσεις ή έχουν ψηφίσει νόμους που είχαν ως στόχο να ανοίξουν παράθυρα για αλλαγή χρήσης δασικών εκτάσεων με κατάληξη την οικιστική «αξιοποίησή» τους;
3. Πόσο ωφέλησε η σταδιακή αποψίλωση αρμοδιοτήτων και η απογύμνωση σε προσωπικό της Δασικής Υπηρεσίας κατά την τελευταία 20ετία; Μήπως αυτό, εκτός των άλλων έβλαψε και την υπόθεση της πυροπροστασίας των δασών; Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλα αυτά τα χρόνια το προσωπικό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας έχει δώσει με αυτοθυσία όλες του τις δυνάμεις στην κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών. Είναι όμως διαφορετική υπόθεση να έχουν την αρμοδιότητα και ευθύνη για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών οι υπάλληλοι της Δασικής Υπηρεσίας, οι οποίοι, εξ αντικειμένου, σε δωδεκάμηνη βάση κυκλοφορούν μέσα στα δάση και γνωρίζουν σημαντικές λεπτομέρειες για το ανάγλυφο της περιοχής, τη δομή της βλάστησης, τους δρόμους και την πρόσβαση από αυτούς, εξειδικευμένες τεχνικές κατάσβεσης δασικών πυρκαγιών και άλλες χρήσιμες λεπτομέρειες για τέτοιες περιπτώσεις. Ίσως, θα πρέπει σύντομα να ανοίξει ένας νηφάλιος διάλογος για την επαναφορά αυτών των αρμοδιοτήτων ξανά στη Δασική Υπηρεσία.
4. Η φύλαξη των δασών με περιπολίες είναι ένα αποτελεσματικό προληπτικό και αποτρεπτικό μέσο. Όταν περιπολούν στα δάση πολλοί φύλακες μειώνεται ο κίνδυνος εμπρησμών, ο εντοπισμός εστιών φωτιάς είναι πιο έγκαιρος και η επέμβαση πιο αποτελεσματική. Η φύλαξη με περιπολίες είναι επαρκής σήμερα; Η απάντηση είναι όχι. Και πως θα μπορούσε να είναι αλλιώς όταν εδώ και πολλά χρόνια όταν συνταξιοδοτούνται οι δασο(θηρο)φύλακες της Δασικής Υπηρεσίας δεν καλύπτονται τα κενά με νέο προσωπικό; Πράγματι έχει απογυμνωθεί η Δασική Υπηρεσία από δασο(θηρο)φύλακες, οι οποίοι θα μπορούσαν το χειμώνα να κάνουν θηροφύλαξη και έργο προληπτικό των πυρκαγιών (π.χ. καθαρισμούς εύφλεκτης βλάστησης) και το καλοκαίρι περιπολίες για πρόληψη πυρκαγιών και θηροφύλαξη. Αντί αυτού, δεν προσλαμβάνονται τέτοιοι φύλακες, ατονεί η φύλαξη των δασών και η θηροφύλαξη έχει παραχωρηθεί (!!!) από αρμοδιότητα κρατική και κατά το άρθρο 24 του Συντάγματος υποχρέωση της Πολιτείας σε Φορέα Ιδιωτικού Δικαίου (Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδας). Και αυτό με έωλες αποφάσεις Υπουργών Γεωργίας έχει γίνει. Τέλος, διορίζονται και αρκετοί αγροφύλακες. Αυτοί θα έχουν αρμοδιότητα και υποχρέωση για φύλαξη δασών και θηροφύλαξη;;
5. Στη φύλαξη των δασών με περιπολίες μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν και εθελοντές, με τη στήριξη των εθελοντικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων, των δήμων και των νομαρχιών. Όπως αποδείχτηκε, οι εθελοντές αποτελούν πολύτιμο κεφάλαιο.
6. Τα έργα πρόληψης των πυρκαγιών είναι εντελώς απαραίτητα. Τέτοια είναι οι επιλεκτικοί καθαρισμοί βλάστησης, η εγκα
