Στο κείμενό του ο συγγραφέας πραγματεύεται την πραγματική αποστολή του σύγχρονου σχολείου μπροστά στην κρίση. Αρχικά αναφέρει ότι παρά τα εκπαιδευτικά προβλήματα, υπάρχουν μαθητές και εκπαιδευτικοί που ονειρεύονται, κρίνουν και αμφισβητούν δημιουργικά το εκπαιδευτικό σύστημα. Παράλληλα τονίζει ότι τα όνειρα των νέων για μια καλύτερη κοινωνία δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν μέσα από το υπάρχων εξεταστικό κεντρικό εκπαιδευτικό σύστημα. Στη συνέχεια θεωρεί ότι η λύση στην κρίση της χώρας θα επέλθει μέσα από την ποιοτική αναβάθμιση της παιδείας και του πολιτισμού, ενώ υπογραμμίζει πως ο διάλογος και οι δημοκρατικές αξίες στην εκπαίδευση συντελούν στην επίλυση των κοινωνικών προβλημάτων. Καταλήγοντας αναφέρει ότι στο σχολείο πρέπει να παρέχει και κοινωνική αγωγή, όχι μόνο εγκυκλοπαιδικές γνώσεις.
Β1.
Η ουσία της μάθησης μπορεί να αποτελέσει ένα πρόπλασμα για το τι κοινωνία θέλουμε. Πιο συγκεκριμένα, η ποιότητα της παιδείας που παρέχει το εκπαιδευτικό σύστημα στους νέους, θέτει τις βάσεις και στην ποιότητα της κοινωνίας του μέλλοντος. Ένα σχολείο δημοκρατικό «εκπαιδεύει» τους μαθητές στις δημοκρατικές αξίες, ενώ η ανθρωπιστική παιδεία διαμορφώνει τις προϋποθέσεις ανάπτυξης μιας κοινωνίας χωρίς ρατσιστικές ιδεολογίες και στερεοτυπικές αντιλήψεις. Αντιθέτως, ένα σχολείο ανταγωνιστικό, με γνώσεις τεχνοκρατικές, χωρίς βαθύτερη καλλιέργεια, προδιαγράφει ένα μέλλον όπου ο ανταγωνισμός, η ιδιοτέλεια και η χρησιμοθηρία θα αποτελούν τις κυρίαρχες κοινωνικές αρχές.
Β2α. Θ.Π: Η ουσία… τι κοινωνία θέλουμε.
Σχ./ λεπτομέρειες: Ο διάλογος… δυσκολιών.
Π.Κ: δεν υπάρχει
Β2β. τρόπος πειθούς = επίκληση στο συναίσθημα, με μέσα τη χρήση συναισθηματικά φορτισμένου λόγου και τη χρήση ρητορικών ερωτημάτων.
Β3. «Κι αν η σημερινή κοινωνία επιβάλλει τον συντηρητισμό, εμάς να μας επιτρέπετε να ονειρευόμαστε» = αυτούσια μεταφορά λόγων τρίτου.
«ανάβουν μικρές φωτιές» = μεταφορική χρήση των λέξεων.
Β4. Το κείμενο είναι άρθρο. (επικαιρικός χαρακτήρας = η κατάσταση στην εκπαίδευση και στην κοινωνία μας σήμερα, αναφορική λειτουργία της γλώσσας, κυριαρχία γ’ ρηματικού προσώπου, ύφος απλό αλλά σοβαρό).
Β5. Αναχρονιστικό = ξεπερασμένο.
Συνταιριάζουν = συνδυάζουν.
Προάγουν = προωθούν.
Πρόπλασμα = προσχέδιο.
Συνεργήσει = συντελέσει, βοηθήσει.
Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Κ.Ε.: Το ιδανικό σχολείο και ο ρόλος του σύγχρονου εκπαιδευτικού.
Ε.Π.: Άρθρο
Ζ1: Οι προϋποθέσεις λειτουργίας ενός ιδανικού σχολείου.
Ζ2: Ο ρόλος του σύγχρονου εκπαιδευτικού.
Ζ1. ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΝΟΣ ΙΔΑΝΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
• Αίθουσες με χαρούμενα χρώματα, καθαρές, ευρύχωρες, εξοπλισμένες με διαδραστικούς πίνακες.
• Μεγάλα προαύλια με πράσινο, αθλητικοί χώροι και γυμναστήρια εξοπλισμένα με όργανα γυμναστικής.
• Καθαροί χώροι υγιεινής.
• Λειτουργία βιβλιοθηκών και αίθουσες υπολογιστών, ύπαρξη βιβλίων σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, ώστε οι μαθητές να ετοιμάζουν τις εργασίες τους αναζητώντας υλικό από το σχολείο.
ΜΑΘΗΜΑΤΑ
• Εκτός της παραδοσιακής μορφής εξέτασης και παράδοσης, να αναθέτονται στους μαθητές βιωματικές δραστηριότητες και εργασίες, ώστε να αφομοιώνεται δημιουργικότερα η διδακτέα ύλη.
• Συνεχής ανανέωση σχολικών βιβλίων, σύμφωνα με την πρόοδο των επιστημών.
• Οι σχολικές εργασίες να γίνονται με την επίβλεψη των καθηγητών, κατά την διάρκεια του σχολικού προγράμματος.
• Εκτός των βασικών μαθημάτων προτείνεται να υπάρχουν μαθήματα επιλογής, σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα των μαθητών αλλά και ώρες αφιερωμένες σε πολιτιστικές επισκέψεις σε διάφορους χώρους, που θα ενισχύουν την βιωματική μάθηση.
ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
• Απομάκρυνση από το δασκαλοκεντρικό μοντέλο διδασκαλίας, ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να ανακαλύπτουν οι ίδιοι τη γνώση.
• Περιορισμός της αυθεντίας του καθηγητή, ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών. Προϋπόθεση= λίγα άτομα στην τάξη.
• Διαμόρφωση ευχάριστου κλίματος μέσα στην τάξη, αμοιβαίος σεβασμός και υγιείς σχέσεις.
• Συζητήσεις για κοινωνικά ζητήματα και θέματα που αφορούν τη σύγχρονη νεολαία.
• Μείωση του τεράστιου όγκου της ύλης, η οποία τελικά, στην καλύτερη περίπτωση αποστηθίζεται, όμως δεν αφομοιώνεται δημιουργικά από τον μαθητή.
Ζ2.Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
• Δεν λειτουργεί ως αυθεντία. Οδηγεί τον μαθητή στη γνώση, διδάσκοντάς του τον τρόπο να συλλέγει και να επεξεργάζεται τη γνώση.
• Ενισχύει στα παιδιά την κριτική τους ικανότητα, τους ενδυναμώνει την δυνατότητα να αποκρυπτογραφούν τις πληροφορίες που δέχονται, κρατώντας και αξιοποιώντας το ουσιώδες και απορρίπτοντας τα περιττά ή τα ψευδή.
• Βοηθά τον μαθητή να ταξινομεί και να οργανώνει ορθά τόσο τον όγκο των πληροφοριών, όσο και τον χρόνο μελέτης.
• Πρέπει να είναι ολοκληρωμένος ως προσωπικότητα, απροκατάληπτος.
• Λειτουργεί με αντιαυταρχικό τρόπο, δεν επιβάλλει τη θέληση και την άποψή του με τη βία. Αντίθετα, αντιλαμβάνεται τον ρόλο του ως βοηθού και συνεργάτη του μαθητή του, όχι αυστηρού κριτή ή τιμωρού.
• Παρέχει ελευθερία κινήσεων, δυνατότητα διαλόγου στα παιδιά, ενθαρρύνοντάς τα να κατακτούν τη γνώση σε ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης.
• Ελέγχει συχνά τον βαθμό εμπέδωσης της γνώσης, όμως αν ο μαθητής δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί δεν τον τιμωρεί αλλά αναζητά άλλους τρόπους διδασκαλίας, προσαρμοσμένους στις ιδιαιτερότητες του παιδιού.
• Ακόμα και όταν υπάρχουν προβλήματα που απορρέουν από τα κενά οργάνωσης του εκπαιδευτικού συστήματος, ο δάσκαλος δεν καλύπτεται πίσω από αυτά αλλά μέσω της παιδαγωγικής του ετοιμότητας διορθώνει προβλήματα, συμπληρώνει ελλείψεις της υλικοτεχνικής υποδομής.
• Επικοινωνεί με τους μαθητές του, συμπαρίσταται στις αγωνίες τους, βρίσκεται σε συνεχή επαφή μαζί τους, γνωρίζοντας τα προβλήματα, τις ανησυχίες τους, καλύπτοντας κάποιες φορές ακόμα και τις παιδαγωγικές ελλείψεις των γονέων, οι οποίοι, λόγω φόρτου εργασίας απέχουν από την διαπαιδαγώγηση του παιδιού τους.
