Σε μία περίοδο δεινής οικονομικής κρίσης όπου τα περιουσιακά δικαιώματα των πολιτών έχουν υποστεί τεράστια συρρίκνωση, ο κίνδυνος για την προσβολή του δικαιώματος στην κατοικία βρίσκεται προ των πυλών, αν και το Σύνταγμα και οι διεθνείς συμβάσεις προστατεύουν την πρώτη και κύρια κατοικία.
Την επισήμανση αυτή έκανε χθες στο 5ο Ετήσιο Επιστημονικό Συνέδριο -που διοργάνωσε η Ένωση Ελλήνων Δημοσιολόγων, σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Βόλου- ο δικηγόρος Δημήτρης Σπυρόπουλος, που μίλησε για επίκαιρα ζητήματα του δημοσίου δικαίου.
Στο συνέδριο, που ολοκληρώνεται σήμερα στο ΤΕΕ Μαγνησίας, αναπτύχθηκαν διάλογοι συνταγματικού, διοικητικού και ευρωπαϊκού δικαίου, που αφορούσαν σε επίκαιρα θέματα, ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις ανεξάρτητες αρχές, τις σχέσεις εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας, τις δημόσιες συμβάσεις, το φορολογικό δίκαιο κ.ά.
Η Α’ Συνεδρία, που είχε ως ενότητα τις συνταγματικά κατοχυρωμένες ανεξάρτητες αρχές, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι πρόκληση η πλούσια νομολογία των πέντε ανεξάρτητων αρχών, του ΑΣΕΠ, του Συνηγόρου του Πολίτη, της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, να συνεχίσει να είναι σεβαστή από τα δικαστήρια και τη δικαστική εξουσία.
Άκρως ενδιαφέροντα ζητήματα αναπτύχθηκαν και για το Οικονομικό Σύνταγμα και την Οικονομική Διοίκηση, με κύριο την «πρόσφατη νομολογία του ΣτΕ επί των μέτρων της μνημονιακής πολιτικής. Τάση δικαστικού ακτιβισμού;». Ο Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Νομικής Σχολής ΔΠΘ, Διονύσης Φιλίππου, επισήμανε ότι τίθεται θέμα λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών, τονίζοντας ότι για τις συνταγματικά κατοχυρωμένες αποφάσεις του ΣτΕ υπάρχει και η άλλη όψη του ελλείμματος ή της παθογένειας της δημοκρατίας, όπου η πολιτεία αδυνατεί να συμμορφωθεί προς τις αποφάσεις της δικαστικής λειτουργίας.
Ο κ. Σπυρόπουλος από την πλευρά του, μιλώντας σε άλλη ενότητα για ζητήματα του δημοσίου δικαίου, αναφέρθηκε στις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς, τονίζοντας με κάθε τρόπο ότι η κατοικία προστατεύεται από το Σύνταγμα και από τις διεθνείς συνθήκες.
«Τα δικαστήρια θα πρέπει να διασφαλίζουν το στοιχειώδες δικαίωμα της στέγης», υπογράμμισε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στην εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων που αφορούν σε οφειλές στο δημόσιο.
Από την προσωπική του έρευνα και τις αποφάσεις που έχει χειριστεί, ο νομικός υπογράμμισε ότι οι πολίτες μπορούν να προσφεύγουν στα διοικητικά δικαστήρια κατά των κατασχέσεων και των πλειστηριασμών.
«Τα διοικητικά δικαστήρια είναι δικαστήρια ουσίας και αντιμετωπίζουν με ανθρωπιά τα προβλήματα των πολιτών», είπε χαρακτηριστικά, διευκρινίζοντας ότι υπάρχουν αρκετοί πολλοί πολίτες που έχουν βρει δικαίωση.
Οι προσφυγές πρέπει να γίνονται αμέσως μετά την κοινοποίηση των κατασχέσεων – πλειστηριασμών. Τα διοικητικά δικαστήρια προστατεύουν τη φυσική κατοικία. «Προσωπικά είχα περίπτωση που δικαστήριο προστάτευσε ακόμη και τη θέση στάθμευσης του οφειλέτη που είχε προβλήματα υγείας», πρόσθεσε ο ίδιος.
Εντούτοις αναφορικά με τις οφειλές σε Τράπεζες, ο ίδιος είπε ότι τα περιθώρια προστασίας έχουν στενέψει μετά τις αλλαγές που υπήρξαν στην κείμενη νομοθεσία.
«Υπάρχει όμως και εκεί ένα περιθώριο προσβολής των διαταγών πληρωμής στα πολιτικά και αστικά δικαστήρια με ισχυρισμούς για τις ρήτρες με τα υπέρμετρα επιτόκια, με τα δικαστήρια να εξετάζουν τις υποθέσεις μπαίνοντας στην ουσία», πρόσθεσε ο ίδιος.
«Το 5ο Ετήσιο Επιστημονικό Συνέδριο της Ένωσης Ελλήνων Δημοσιολόγων που διοργανώθηκε σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Βόλου έχει εξαιρετικά πυκνό πρόγραμμα και πάρα πολύ ενδιαφέροντα και επίκαιρα θέματα στο δημόσιο δίκαιο», είπε ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου Χρήστος Στρατηγόπουλος.
Ενδιαφέρει και πρέπει να ενδιαφέρει τον δικηγορικό κόσμο, γιατί ο χώρος του διοικητικού δικαίου βρίσκεται στον πυρήνα μίας διαρκούς προσπάθειας για διά βίου μάθηση.
«Το δημόσιο δίκαιο έχει πάρα πολλές εναλλαγές και προσφέρεται για επιμόρφωση. Το συνέδριο αποτελεί μία ευκαιρία επαναπροσανατολισμού, καθώς το δημόσιο δίκαιο ακόμη και σε εποχές κρίσης μπορεί να αποτελέσει δικηγορική ύλη», πρόσθεσε.
Οι στόχοι του συνεδρίου είναι να αναπτυχθεί διάλογος μεταξύ διοικητικών δικαστών και δικηγόρων ειδικών στο δημόσιο και το ευρωπαϊκό δίκαιο, σε θέματα όπως οι τηλεοπτικές άδειες, τα θρησκευτικά, η ανεξαρτησία των ανεξάρτητων αρχών.
Μιλώντας για ένα από τα πρώτα συμπεράσματα του συνεδρίου, ο διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου δικηγόρος, σύμβουλος ΑΣΕΠ πρόεδρος ΕΕΔ, Βασίλης Τζέμος, είπε ότι είναι πρόσκληση οι ανεξάρτητες αρχές να συνεχίζουν να λειτουργούν με ανεξαρτησία παρά την πλούσια νομολογία που υπάρχει σήμερα.
«Πλέον έχουν αποκρυσταλλωθεί στον χρόνο κάποιες συντεταγμένες. Όπως για παράδειγμα ότι είναι πολύ σημαντικό να τηρείται ο γραπτός διαγωνισμός για προσλήψεις εκπαιδευτικού προσωπικού», τόνισε χαρακτηριστικά.
Περαιτέρω αναφέρθηκε στον ΑΣΕΠ, στον οποίο είναι Σύμβουλος, και τόνισε ότι θα πρέπει να συνεχίσει να τηρεί το τρίπτυχο ανεξαρτησία, νομιμότητα, αξιοκρατία, και εξέφρασε την αισιοδοξία του γι’ αυτό. Ειδικά για τη συνέντευξη, τόνισε ότι αυτή θα πρέπει να λαμβάνεται για τις προσλήψεις αλλά με τρόπο δομημένο, χωρίς να ανατρέπει την ιεραρχία που υπάρχει και τα τυπικά προσόντα.
«Ο ΑΣΕΠ θα κάνει πρόταση και για τον διορισμό νέων γενικών γραμματέων υπουργείου και των νέων γενικών διευθυντών. Το διακύβευμα είναι να μη γίνουν πάλι νέες εξαιρέσεις, όπως γίνονταν σε προεκλογικές περιόδους», συμπλήρωσε.
Από την πλευρά του, ο κ. Φιλίππου έθεσε θέμα ουσιαστικής λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών. Ο επίκουρος καθηγητής είπε ότι τίθεται θέμα εάν υπάρχουν τα μέσα ώστε η πολιτεία να συμμορφώνεται στις συνταγματικά κατοχυρωμένες αποφάσεις του ΣτΕ.
«Εδώ έχουμε την άλλη όψη ελλείμματος ή παθογένειας δημοκρατίας όπου η πολιτεία αδυνατεί να συμμορφωθεί προς τις αποφάσεις της δικαστικής λειτουργίας. Εδώ τίθεται ζήτημα πραγματικό, ουσιαστικό, λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών», είπε.
Προβληματισμό για το μέλλον της περιφερειακής τηλεόρασης με τον νέο νόμο που διέπει τις άδειες των τηλεοπτικών σταθμών και τη λειτουργία της ανεξάρτητης αρχής του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης ανέπτυξε από τη δική του πλευρά ο υποψήφιος Δ.Ν. Νομικής Σχολής ΑΠΘ δικηγόρος Σάκης Κοκκίνης.
«Η πρόσφατη απόφαση 95/2017 του ΣτΕ έβαλε μία σειρά νομικών ζητημάτων, τα οποία οδήγησαν στην ακύρωση του Νόμου 4339/2015. Πλέον οι τηλεοπτικές άδειες τοπικού ενδιαφέροντος και περιφερειακές εμβέλειας θα δημοπρατηθούν με ένα αρκετά μεγάλο κόστος, το οποίο θα είναι δυσβάσταχτο για όποιον θελήσει να έχει διαφανή κεφάλαια και να συμμετέχει», επισήμανε.
Οι άδειες θα ξεκινήσουν με το τίμημα των 3,5 εκατ. ευρώ για περίοδο 10 ετών, δηλαδή μηνιαίο ενοίκιο 350.000 πέραν του κόστους για τη μεταφορά του τηλεοπτικού σήματος και του απαιτούμενου κατά τον νόμο προσωπικού στις μισθοδοτικές καταστάσεις.
«Το κόστος λειτουργίας λοιπόν αυξάνει κατά πολύ για την περιφερειακή τηλεόραση και μάλιστα σε μία περίοδο που η τεχνολογία και το internet αφήνει πολλές παραφυάδες», σημείωσε ο ίδιος.
Επισημαίνεται ότι σήμερα Σάββατο το επιστημονικό συνέδριο συνεχίζεται μέχρι και τις 6 το απόγευμα, με θέματα που αφορούν στο φορολογικό δίκαιο, τις δημόσιες συμβάσεις, τον χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων και τα προσωπικά δεδομένα.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΡΟΥΓΚΑ
