ΤΟΠΙΚΑ

Ηταν δούλοι λόγω …οφειλών

ηταν-δούλοι-λόγω-οφειλών-460014

Αίσθηση προκάλεσε η άγνωστη στο ευρύ κοινό πληροφορία ότι πριν από 2.500 χρόνια, υπήρχαν δούλοι λόγω οικονομικών οφειλών προς τρίτους, σε μια περίοδο μακρινή, που φέρει, ωστόσο, πολλές ομοιότητες με τη σημερινή εποχή της προσφυγιάς, των οικονομικών δυσχερειών και των μνημονίων. Συγκλονιστικά δεδομένα έφερε στο φως η θεματική περιήγηση που πραγματοποιήθηκε χθες και προχθές στο Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, η οποία είχε ως επίκεντρο τη θεματική ενότητα «Δοερό, δμώες, δούλοι, είλωτες. Η δουλεία στην Αρχαιότητα».

Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

«Τα δεδομένα ήταν διαφορετικά, αλλά ξέρουμε ότι οι δούλοι δεν γίνονταν με τη θέλησή τους», αναφέρει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η Έλσα Νικολάου, αναπληρώτρια προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, η οποία πραγματοποίησε τη θεματική περιήγηση.

Σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής, όποιος δεν μπορούσε να καλύψει τα προς το ζην ή χρωστούσε πάρα πολλά σε άλλους, πουλούσε τον εαυτό του για να ξεχρεώσει τις οφειλές του, και αυτό συνέβαινε μέχρι την εποχή που ο Σόλων καθιέρωσε τη σεισάχθεια, τον νόμο, δηλαδή με τον οποίο απαγόρευσε να γίνονται δούλοι ελεύθεροι Αθηναίοι.

Πολλοί γίνονταν επίσης δούλοι μετά από πειρατεία ή απαγωγή, καθώς οδηγούνταν στα σκλαβοπάζαρα, παιδιά έκθετα στον δρόμο γίνονταν δούλοι, ενώ όπως υπογράμμισε η κ. Νικολάου «σήμερα βλέπουμε παιδιά στα φανάρια», για να προσθέσει ότι «ο πόλεμος δημιουργούσε επίσης δούλους κατά την αρχαιότητα».

Η θεματική περιήγηση πραγματοποιήθηκε με επίκεντρο αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής μας, τα οποία έχουν σχέση με τη δουλεία στην αρχαιότητα. Τα ευρήματα που παρουσιάστηκαν στο κοινό ήταν επιτύμβιες στήλες από την αρχαία Δημητριάδα που ανάγονται στον 4ο – 3ο αιώνα π.Χ., επιτύμβιες στήλες από τις Φερές και μια απελευθερωτική επιγραφή δούλου από την περιοχή των Φερών, του 1ου αιώνα μ.Χ., η οποία ανάγεται δηλαδή στα Ρωμαϊκά χρόνια.

Η απελευθερωτική επιγραφή από τις αρχαίες Φερές, ειδικότερα, δίνει σημαντικές πληροφορίες για την απελευθέρωση δούλων που ήταν συχνή στην ελληνιστική και στη ρωμαϊκή αρχαιότητα, ιδίως τον 1ο μ.Χ. αιώνα. Όσοι κατόρθωναν να συγκεντρώσουν το ποσό που απαιτούνταν, μπορούσαν να εξασφαλίσουν την πολυπόθητη ελευθερία τους, ενώ παλιότερα η απελευθέρωση δούλων γίνονταν μέσω της διαθήκης του κυρίου τους.

«Οι δούλοι δεν είχαν νομικά και πολιτικά δικαιώματα και δεν μπορούσαν να κάνουν μόνοι τους την απελευθέρωση. Η απελευθέρωση γινόταν μέσω του κράτους ή μέσω ενός ιερού στο οποίο αφιερώνονταν, αλλά έπρεπε οι ίδιοι να πληρώσουν το τίμημα», επεσήμανε η κ. Νικολάου.

Το συμπέρασμα που εξήχθη μέσω της παραπάνω θεματικής περιήγησης, συνοψίζεται στη θέση ότι υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ της αρχαιότητας και της σημερινής εποχής, καθώς η ιστορία επαναλαμβάνεται. «Ο πόλεμος, οι οικονομικές δυσχέρειες, επιβάλλουν στους ανθρώπους όχι να γίνονται δούλοι πλέον, αλλά να γίνονται μετανάστες και πρόσφυγες» σημείωσε η αναπληρώτρια προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, αποδίδοντας τις κοινές κατευθύνσεις μεταξύ του μακρινού παρελθόντος και της σημερινής εποχής της οικονομικής ύφεσης.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου