Σε καθημερινό αγώνα δρόμου έχουν επιδοθεί τα βιβλιοπωλεία, πολύ δε περισσότερο τα μικρά συνοικιακά, τα οποίο βρίσκονται αντιμέτωπα με τη λαίλαπα της κρίσης που έχει δυσμενείς επιπτώσεις σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένου του βιβλίου. Η μείωση στις πωλήσεις των βιβλίων και κατ’ επέκταση η δραματική μείωση του ημερήσιου τζίρου, καθιστούν εξαιρετικά δύσκολο και επίπονο τον αγώνα επιβίωσης, κόντρα στο κύμα της ύφεσης. Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ κατέγραψε τη φωνή των βιβλιοπωλών, τα προβλήματα, τις αγωνίες αλλά και τις ελπίδες τους για ένα πιο φωτεινό μέλλον.
Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Προτεραιότητα σε βασικά προϊόντα
Επίκεντρο του σημερινού οδοιπορικού είναι το βιβλίο και, όπως αναφέρει ο Νίκος Μαθιουδάκης, συνταξιούχος βιβλιοπώλης «η περιπέτεια την οποία περνούν τα μικρά περιφερειακά και κεντρικά βιβλιοπωλεία σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, είναι πάρα πολύ μεγάλη. Το εισόδημα του κόσμου έχει πλέον συρρικνωθεί και από τα θύματα όλης αυτής της διαδικασίας είναι γενικότερα ο πολιτισμός και κομμάτι του πολιτισμού είναι και το βιβλίο». Ο ίδιος επαγγελματίας σημειώνει παράλληλα ότι «είχα τη μεγάλη τύχη να συνταξιοδοτηθώ από αυτό το επάγγελμα, ευχαριστώ που μπόρεσα και είδα το βιβλίο στις καλές του στιγμές. Ελπίζω και εύχομαι η διάδοχη κατάσταση που είναι η κόρη μου, να μπορέσει κι αυτή κάποια στιγμή να ζήσει αυτή τη μικρή περιπέτεια ενός μικρού, περιφερειακού βιβλιοπωλείου». Σχολιάζοντας τη θέση του βιβλίου σήμερα, ο κ. Μαθιουδάκης τονίζει ότι «ελάχιστοι άνθρωποι πλέον μπορούν και αγοράζουν βιβλίο και παράλληλα έχουμε χάσει από τα μαγαζιά τα παιδάκια, τα οποία δυστυχώς δεν μπορούν να απολαύσουν το καλό παιδικό μυθιστόρημα, γιατί η Ελλάδα είχε παράδοση στους πολύ καλούς συγγραφείς για παιδάκια. Οι γονείς δεν μπορούν να αγοράσουν βιβλία γιατί οι ανάγκες σε άλλα προϊόντα, πιο βασικά, είναι πάρα πολύ μεγαλύτερες».
Συνεχώς σε επαγρύπνηση
Το οδοιπορικό συνεχίζεται στο βιβλιοπωλείο της Ηώς Δρετάκη, η οποία βιώνει ανάλογες καταστάσεις, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι «ο κόσμος προσπαθεί να γυρίσει στο μικρό βιβλιοπωλείο, αλλά στραγγαλίζονται τα νοικοκυριά, δεν είναι εύκολο για εκείνους. Παρόλα αυτά, στο δικό μου, τουλάχιστον, βιβλιοπωλείο, έρχεται κόσμος, αλλά ψωνίζει ίσως το ένα τρίτο από ό,τι θα ψώνιζε σε άλλη εποχή. Ψωνίζει τα απαραίτητα. Τα απαραίτητα όμως σε ένα μικρό βιβλιοπωλείο σαν το δικό μου, που δεν έχει μεγάλα περιθώρια κέρδους, συνεπάγεται δυσκολία επιβίωσης». Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, απαιτεί λεπτές ισορροπίες, διότι «καλείσαι να είσαι συνεχώς σε επαγρύπνηση και δεν βοηθάει το γεγονός ότι τα πάντα αυξήθηκαν και εμείς για να μην αυξήσουμε τις τιμές στα είδη, απορροφούμε το ΦΠΑ και όλες τις αυξήσεις. Μειώνεται το κέρδος μας αυτόματα οπότε από μόνη της αυτή η κατάσταση είναι ένας φαύλος κύκλος, ένας λαβύρινθος από τον οποίο δεν μπορείς να βγεις. Πρέπει να είσαι σε μια διαρκή επαγρύπνηση για να μη χάσεις τις ισορροπίες εσόδων – εξόδων. Εάν σου τύχει κάτι απρόοπτο, δεν θα μπορέσεις να ανακάμψεις», όπως υπογραμμίζει η ίδια.
Ρομαντικοί βιβλιοπώλες
«Ο κόσμος διαβάζει, αλλά παρατηρείται δυσπραγία στα να αγοράζει τα βιβλία, οπότε γενικά αυτή την περίοδο, με την κρίση που περνάμε, το βιβλίο δεν είναι το πρώτο που θέλει να αγοράσει. Περνάει σε δεύτερη ή ακόμα και σε τρίτη επιλογή», όπως επισημαίνει από την πλευρά του ο Απόστολος Βασιλειάς ιδιοκτήτης Βιβλιοπωλείου, ενώ παρατηρεί ότι «αυτοί που διαβάζουν, διαβάζουν πολύ λιγότερο». Η καθημερινότητα σήμερα σε ένα βιβλιοπωλείο είναι ένας αγώνας επιβίωσης «από την άποψη ότι προσπαθούμε με λιγότερους τζίρους να επιβιώσουμε», υπογραμμίζει ο ίδιος επαγγελματίας. Δίνοντας το στίγμα της μείωσης στις πωλήσεις του βιβλίου, ο ίδιος αναφέρει ότι «παλαιότερα αγόραζαν δύο και τρία βιβλία το μήνα και σήμερα περιορίζονται σε ένα. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι δεν είναι τόσο πολύ τραγικά τα πράγματα στο θέμα του βιβλίου, απλώς μας επηρεάζουν οι μεγάλες αλυσίδες, από την άποψη ότι βάζουν μόνο τα εμπορικά βιβλία ενώ εμείς στα βιβλιοπωλεία θεωρώ ότι είμαστε οι ρομαντικοί βιβλιοπώλες. Προσπαθούμε να έχουμε όλη τη γκάμα των βιβλίων προκειμένου να επιλέξει καλύτερα ο κάθε αναγνώστης ενώ απεναντίας οι μεγάλες αλυσίδες ποντάρουν στο ευπώλητο βιβλίο, χωρίς να τους ενδιαφέρει να έχουν μεγάλη γκάμα».
Περιορισμένες πωλήσεις
Η πτώση της κίνησης στο βιβλίο έχει μειωθεί κατά το ήμισυ, όπως αναφέρει η Μαρία Τσινίδου υπεύθυνη βιβλιοχαρτοπωλείου, η οποία τονίζει παράλληλα ότι το βιβλίο κατέχει πολύ μικρή θέση στην αγορά σε σύγκριση με τις παλαιότερες, προ κρίσης εποχές. Ο αγώνας δρόμου είναι πλέον δεδομένος για κάθε βιβλιοπωλείο και χαρτοπωλείο «γιατί η κίνηση έχει πέσει πολύ χαμηλά, ο κόσμος δεν ψωνίζει όπως ψώνιζε κάποτε. Ακόμη και τα βιβλία, οτιδήποτε σε βιβλίο και σε άλλη γραφική ύλη, σκέφτεται για να τα αγοράσει», όπως υπογραμμίζει η ίδια. Το μέλλον «είναι δύσκολο και αβέβαιο και όσο περνάει ο καιρός, ο τζίρος πέφτει πάρα πολύ χαμηλά», τονίζει η κ. Τσινίδου.
